اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic) یکی از رمزارزها در بازار است که بعد از واقعه هک قراردادهای هوشمند DAO در سال 2016 به وجود آمد. این حادثه باعث شد تا اتریوم به گونهای تغییر یابد که نسخه قبلی خود را حفظ کند و نسخه جدیدی از بلاکچین ایجاد کند که به آن اتریوم کلاسیک نیز معروف است. در این مقاله، به بررسی اتریوم کلاسیک، نحوه عملکرد آن، و ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک (ETC) میپردازیم.
اتریوم کلاسیک چیست؟
اتریوم کلاسیک، یک پلتفرم بلاکچینی است که به کاربران این امکان را میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز (DApps) را بسازند و از آنها استفاده کنند. در مقابل بیتکوین که شبکهای بدون مالکیت است، اتریوم کلاسیک یک پروژه منبعباز است که توسط جامعه جهانی اداره میشود. این پلتفرم برای ایجاد برنامههای جدید بسیار انعطافپذیر و قابل تطبیق طراحی شده است.
در سال 2016، بلاکچین اتریوم با واقعه هک قراردادهای هوشمند DAO مواجه شد. به عنوان پاسخ به این وقوع، بنیاد اتریوم نسخه جدیدی از شبکه ایجاد کرد و نسخه قبلی با نام اتریوم کلاسیک (ETC) باقی ماند. این تقسیم بندی بهعنوان یک فورک اتریوم در تاریخچه شبکه نهادینه شد.
اتریوم کلاسیک به اصول تغییرناپذیری بلاکچین ایمان دارد و مدافع تغییر در قوانین اصلی شبکه نیست. افرادی که از این پلتفرم استفاده میکنند، از قدرت تغییرناپذیری کد شبکه اطمینان حاصل میکنند و به شعار "کد، قانون است" پایبندند. در طی سالهای پس از واقعه هک DAO، اتریوم کلاسیک نیز با حملات و چالشهای زیادی روبهرو شد. این حوادث نشان از مقاومت این پلتفرم در برابر تغییرات ناخواسته و تغییرات در کد اصلی دارد.
ایده اتریوم کلاسیک و اهداف آن
از زمان تأسیس این پروژه، شبکه اتریوم کلاسیک تاکنون به پیشرفتهای قابل توجهی دست یافته است. هدف عمده این پروژه تبدیل شدن به یک شبکه پرداخت جهانی با استفاده از قراردادهای هوشمند بدون نیاز به حکمرانی متمرکز میباشد. این قراردادها توانمندی اجرای عملیات بدون نیاز به دخالت انسانی را دارند. علاوه بر این، اتریوم کلاسیک به تحول ارزی میپردازد تا کوینهای خود را به یک ارز جهانی برای حفظ ارزش و انجام معاملات تبدیل نماید. این تغییرات نشاندهنده تعهد پایدار این پروژه به ارتقاء و رشد شبکه است.
روش کار اتریوم کلاسیک
اتریوم کلاسیک بهطور متفاوت از اتریوم عمل میکند و از الگوریتم گواهینامه اثبات کار (PoW) بهره میبرد. یکی از تفاوتهای بارز این دو شبکه، الگوریتمهای استفاده شده در مکانیسم PoW آنهاست. اتریوم کلاسیک از الگوریتم Ethash بهره میبرد که برای استخراج و ماینینگ نیاز به کارتهای گرافیکی (GPU) دارد. به همین دلیل، در مقایسه با بیتکوین که از ASICها استفاده میکند، استخراج اتریوم کلاسیک به هزینه کمتری انجام میشود. این ویژگی منجر به غیرمتمرکزشدن بیشتر شبکه میشود؛ زیرا تعداد بیشتری از افراد قادر به مشارکت در فعالیتهای ماینینگ خواهند بود. این تغییر در الگوریتم ماینینگ اتریوم کلاسیک نشان از تنوع و توسعه در این شبکه دارد.
رمز ارز ETC
اتریوم کلاسیک (ETC) در معرض دید افراد و بازار رمزارزها، جزء بیست و یکمین ارز دیجیتال به لحاظ ارزش بازار قرار دارد. ارزش بازار ETC، که در زمان نگارش این مقاله تقریباً ۸ میلیارد و ۷۶۶ میلیون دلار بود، با قیمت ۶۷/۹۳ دلار برای هر واحد آن، تعیین میشود. مجموع تعداد کوینهای ETC که در دسترس است، به ۲۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار عدد میرسد و در حال حاضر ۶۱٪ از این مقدار، معادل ۱۲۸ میلیون و ۹۰۰ هزار عدد از آن در چرخه بازار قرار دارند.
رمز ارز ETC بهعنوان پاداشی برای ماینرها و نودهای شبکه که مسئولیت استخراج بلاکها و تایید تراکنشها را بر عهده دارند، اختصاص مییابد. پاداش اولین بلاک ماین شده از این شبکه در سال ۲۰۱۵، پنج ETC بود و در حال حاضر بهازای هر بلاک ماین شده، ۳/۲ ETC به ماینرها تعلق میگیرد. این مقدار پاداش تا آوریل ۲۰۲۲ و با استخراج بلاک ۱۵ میلیون، به ۲/۵۶ ETC کاهش خواهد یافت. علاوه بر این، ETC را میتوان برای پرداخت کارمزد تراکنشها، خرید کالاها و خدمات، و حتی تبدیل به رمزارزهای دیگر استفاده نمود. این ارز دیجیتال چندگانهایتراک به تعمیرات انجام شده رمزارز کلاسیک اتریوم کلاسیک میپردازد و از مزایای متنوعی برخوردار است.
نقشه راه اتریوم کلاسیک
شبکه اترویم کلاسیک در طول سالهای فعالیت خود مراحل متفاوتی را طی کرده و اتفاقات متعددی را تجربه نموده است. در این بخش، ما به بررسی اقدامات انجام شده در این پروژه و رویدادهایی که برای آن اتفاق افتاده است، میپردازیم.
سال ۲۰۱۵
شروع اتریوم (۳۰ جولای) به همراه ایجاد انجماد در بلاک ۲۰۰,۰۰ و معرفی بمب سختی به منظور انتقال از PoW به PoS (۸ سپتامبر) انجام گرفت.
سال ۲۰۱۶
آپدیت هوم استد "Homestead" در تاریخ ۱۵ مارس اعمال شد. در این تاریخ، استفاده از قراردادهای هوشمند DAO در شبکه اتریوم آغاز شد. سپس در تاریخ ۳۰ آوریل، یک قرارداد هوشمند DAO به میزان ۱۵۰ میلیون دلار ایجاد شد. در تاریخ ۱۲ ژوئن، امنیت و سلامت سپردههای DAO اعلام شد. اما در تاریخ ۱۷ ژوئن، یک حمله به قراردادهای هوشمند DAO انجام شد که منجر به رسمیت نشناخته شدن این حمله شد. بازپسگیری ۷۰ درصد از سپردههای DAO توسط هکرهای کلاه سفید با نام "رابین هود" در تاریخ ۲۱ ژوئن انجام شد. بعداً در تاریخ ۲۴ ژوئن، یک سافت فورک توسط بنیاد اتریوم اعلام شد تا تراکنشهای حاوی اثرات این حمله را سانسور کند. در تاریخ ۱۵ جولای، مشخصات هارد فورک اعلام شد و در تاریخ ۲۰ جولای، اتریوم جدید با علامت ETC ایجاد شد. این اتریوم جدید سپس در تاریخ ۲۳ جولای در بزرگترین صرافی اتریوم، پولونیکس، لیست شد. در تاریخ ۲۴ جولای، طرفداران اتریوم کلاسیک از ETH جدا شدند و کانالهای اجتماعی خود را تشکیل دادند. در تاریخ ۲۷ جولای، نیز Geth شبکه اتریوم کلاسیک را پشتیبانی کرد. در تاریخ ۳۱ آگوست، سرمایههای بلوکه شده DAO آزاد شدند. در تاریخ ۳۱ جولای، یک حمله ۵۱ درصدی به ETC توسط طرفداران ETH انجام شد تا شبکه اتریوم کلاسیک را نابود کنند. در تاریخ ۹ سپتامبر، اصول و شعار "کد قانون است" به شفافیت کامل برای شبکه اتریوم کلاسیک منتقل شد. همچنین، قیمتگذاری مجدد گس در بلاک ۲,۵۰۰,۰۰ به عمل آمد.
سال ۲۰۱۷
تغییرات مهم در شبکه اتریوم کلاسیک عبارتاند از:
1. در تاریخ ۱۳ ژانویه با آپدیت جان سخت "Die Hard" و به تاخیر انداختن بمب سختی، تغییرات اصلی در شبکه اعمال شد.
2. در تاریخ ۲۰ فوریه، تیمی به نام ETCDEV تشکیل شده و کار روی ریبرند اتریوم کلاسیک آغاز شد.
3. در تاریخ یک مارس، اجماعی به نام 5M20 به وجود آمد و سیاستهای پولی تعیین شد؛ این سیاست منجر به کاهش ۲۰ درصدی از پاداش بلاک در هر پنج میلیون بلاک گردید.
4. تاریخ یک مارس همچنین نمایانگر راهاندازی اولین سرمایهگذاری غیر بیت کوینی گری اسکیل "GrayScale" بود.
5. در تاریخ ۸ آگوست، مانتیس به عنوان یکی از توسعههای مهم شبکه معرفی شد.
6. اولین کنفرانس اتریوم کلاسیک در هنگ کنگ در تاریخ ۱۲ نوامبر برگزار شد.
7. آپدیت گاتهام در تاریخ ۱۱ دسامبر با بلاک ۵,۰۰۰,۰۰۱ به مرحله دوم 5M20 منتقل شد و تغییرات جدیدی به شبکه اعمال شد.
سال ۲۰۱۸
تغییرات مهم در شبکه اتریوم کلاسیک عبارتاند از:
1. در تاریخ ۲۹ مه و با بلاک ۵,۹۰۰,۰۰۰، بمب سختی توسط اتریوم کلاسیک با موفقیت خنثی شد، و این تغییر به معنای بازگشت به مدل کاری Proof of Work (PoW) بود.
2. در ماه ژوئن، تیم آزمایشگاه اتریوم کلاسیک به نام "ETC Labs Team" شروع به کار کرد و برای پیشبرد توسعهها و پروژههای جدید اقدام نمود.
3. در تاریخ ۸ سپتامبر، شبکه تست PoA اتریوم کلاسیک با نام "Kotti" راهاندازی شد و به اتفاق تستهای مرتبط به توسعه شبکه پرداخته شد.
4. در تاریخ ۱۲ سپتامبر، دومین کنفرانس اتریوم کلاسیک (ETC) در کره جنوبی برگزار شد که توسط جامعه انجام گرفت.
5. در تاریخ یک اکتبر، اتریوم کلاسیک (ETC) به فهرست رمزارزها در بورس کوینبیس افزوده شد.
سال ۲۰۱۹
به رویدادهای مهم شبکه اتریوم کلاسیک نگاهی بیندازیم:
1. در تاریخ ۸ ژانویه، اتریوم کلاسیک (ETC) با اولین حمله ۵۱ درصدی مواجه شد که پایهگذار بلاکچین این شبکه را متاثر کرد.
2. در ژوئن، با اجماع آتلانتیس بر پروپوزال ۱۰۵۴، پروتکلهای بیزانتیوم و اسپیریوس دراگون برای پیادهسازی در شبکه ETC معرفی شدند.
3. در تاریخ ۱۲ سپتامبر، آپدیت آتلانتیس با اعمال در بلاک ۸,۷۷۲,۰۰۰ به شبکه اتریوم کلاسیک اضافه شد.
4. کنفرانس سالانه سوم اتریوم کلاسیک در تاریخ ۳ اکتبر برگزار شد و به تبادل اطلاعات و ایدهآلها پیرامون ETC اختصاص یافت.
5. در تاریخ ۴ اکتبر، پروتکل Mordor به عنوان یک تست نت برای اثبات کار Ethash در شبکه ETC اجرا شد.
6. شبکه اتریوم کلاسیک در تاریخ ۱۲ نوامبر پشتیبانی از برنامه Hyperledger Besu با نام "بسو" را آغاز کرد.
7. با اجماع Aztlán بر پروپوزال ۱۰۶۱ در تاریخ ۵ دسامبر، آپدیت پروتکل استانبول اتریوم در شبکه ETC پیادهسازی شد.
8. در تاریخ ۱۲ دسامبر، پروپوزال ۱۰۵۶ برای پیادهسازی آپدیت پروتکل پترزبورگ اتریوم با اجماع Agharta در شبکه ETC به اجرا درآمد.
سال ۲۰۲۰
بیایید به رویدادهای اخیر شبکه اتریوم کلاسیک نگاهی بیاندازیم:
1. در تاریخ ۱۱ ژانویه، آپدیت Agharta در بلاک ۹,۵۷۳,۰۰ به شبکه اضافه شد.
2. در تاریخ ۳ فوریه، Core-Geth به عنوان یک مشترک اصلی برای اجرای شبکه ETC راهاندازی شد.
3. در تاریخ ۵ فوریه، مشکلات اجماع Aztlán با اجرای آپدیت فونیکس حل شدند.
4. در تاریخ ۱۲ فوریه، کدهای پروپوزال ۱۰۵۰ اعلام شدند.
5. در تاریخ ۲۰ فوریه، تست نت Aztlán با کشف باگهای مربوط به پروپوزالهای ۱۰۶۱ و ۱۰۷۸ انجام شد.
6. در تاریخ ۲۶ فوریه، پروپوزالهای ۱۰۶۱، ۱۰۷۸ و ۱۰۸۶ به دلیل مسائل امنیتی رد شدند. همچنین در همان تاریخ، اجماع بر پروپوزال ۱۰۸۸ برقرار شد.
7. در تاریخ ۹ مارس، تست نت Mordor توسط فونیکس آزمایش شد.
8. در تاریخ ۱۷ مارس، مرحله سوم 5M20 با بلاک ۱۰,۰۰۰,۰۰۱ به شبکه اضافه شد.
9. در تاریخ ۱۵ آوریل، تست نت Kotti توسط فونیکس آزمایش شد.
10. در تاریخ ۱ ژوئن، آپدیت فونیکس با اعمال در بلاک ۱۰,۵۰۰,۸۳۹ به شبکه اضافه شد.
11. در تاریخ ۲۰ جولای، حمله کاربران متمرکز ETH به اتریوم کلاسیک رخ داد.
12. در تاریخ ۳۱ جولای و ۶ آگوست، دو حمله ۵۱ درصدی به شبکه اتریوم کلاسیک اجرا شدند.
13. در تاریخ ۱۰ اکتبر، با اجماع کاربران اتریوم کلاسیک برای پاسخگویی به حملات ۵۱ درصدی با نام "M.E.S.S" در بلاک ۱۱,۳۸۰,۰۰۰ مواجه شدیم.
14. در تاریخ ۲۸ نوامبر، تست نت تانوس "Thanos" با اجرای در بلاک ۲,۵۲۰,۰۰۰ به عمل آمد.
15. همچنین در همان تاریخ، آپدیت تانوس با در نظر گرفتن تغییر الگوریتم Ethash به Etchash اعمال شد.
16. در تاریخ ۹ دسامبر، بهبودهایی در Mantis، کلاینت اتریوم کلاسیک، به شبکه اضافه شدند.
همکاریهای شبکه اتریوم کلاسیک
با توجه به تاریخهای مهم در این مسیر، نگاهی به همکاریهای مختلف در حوزههای مختلف شبکه اتریوم کلاسیک میاندازیم:
· با توجه به حملاتی که به شبکه اتریوم کلاسیک در گذشته وارد شد، این شبکه به همکاری با شبکه اتریوم مشغول به ارتقاء شده و تغییرات انجام داده است.
· در تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۲۰، آزمایشگاه ETC با بنیاد فانتوم همکاری کرد تا ویژگیهای شبکه ETC را در شبکههای DeFi پیادهسازی کند. فانتوم از شبکه Xar به عنوان یک بلاکچین دیفای محور استفاده میکند.
· در همین ماه، آزمایشگاه اتریوم کلاسیک اعلام کرد که با چینلینک (Chainlink) برای انجام تغییرات در بلاکچین اتریوم کلاسیک همکاری خواهد کرد. این همکاری به منظور بهبود شبکه و اضافه کردن ویژگیهای جدید انجام میشود.
· در ماه آگوست ۲۰۲۰، شبکه Swarm اعلام کرد که با همکاری شبکه اتریوم کلاسیک نسخههای آلفا و بتای شبکهاش راهاندازی خواهد کرد. Swarm یک شبکه ذخیرهسازی غیرمتمرکز است.
· در تاریخ ۶ اکتبر ۲۰۲۰، اتریوم کلاسیک اعلام کرد که با Filecoin همکاری میکند تا اکوسیستم خود را گسترش دهد. Filecoin نیز یک شبکه ذخیرهسازی غیرمتمرکز است.
گرداننده شبکه اتریوم کلاسیک
میتوانیم بگوییم ویتالیک بوترین و سایر بنیانگذاران اتریوم در اوایل این شبکه نقش اساسی داشتند، اما پس از فورک شبکه، هیچ فرد یا تیم خاصی به عنوان مسئولی برای اداره اتریوم کلاسیک مشخص نشد. شبکه ETC به صورت غیرمتمرکز عمل میکند و هیچ تیم رسمی مسئول اداره آن نیست. در واقع، جامعه اتریوم کلاسیک مسئولیت توسعه آن را بر عهده دارد و بدون نیاز به مجوزی اقدام به توسعه و ارتقاء شبکه میکند. هر کسی در این جامعه میتواند طرحهای توسعه اتریوم کلاسیک (ECIP) را ارائه داده و در صورت اجماع، اقدام به اجرای آنها نماید. علاوه بر این، شرکتها و گروههایی مانند آزمایشگاه استورج (Storj Lab)، تیم توسعهدهنده بیزانتین (Byzantine Fault)، آزمایشگاه گودل (Gödel Labs)، ChainSafe، ETC Core و دیگران، از زمان ایجاد اتریوم کلاسیک در فرایند توسعه و بهبود آن سهیم بودهاند.
جمع بندی
در این مقاله تلاش کردیم برای بهتر شناختن شبکه اتریوم کلاسیک به نکات مهمی بپردازیم. اغلب افراد باور دارند که اتریوم کلاسیک کمتر اهمیت دارد و با توجه به تمرکز بیشتر توسعهدهندگان بر روی اتریوم و به ویژه آپدیت به اتریوم۲، این شبکه در آینده موفقتر خواهد بود و اتریوم کلاسیک به تدریج فراموش خواهد شد. اما ما نباید فراموش کنیم که تصمیمات و همکاریهای آتی دو شبکه نیز نقش مهمی در سرنوشت آنها ایفا میکنند. آیا به نظر شما اتریوم کلاسیک ممکن است در میان ۱۰ رمزارز برتر از نظر ارزش بازار جای بگیرد؟
سوالات متداول
اتریوم کلاسیک (ETC) چگونه از اتریوم (ETH) متمایز میشود؟
اتریوم کلاسیک یک شبکه بلاک چین جداگانه است که از اتریوم (ETH) با فورک هارد فورک اشتباهی در بلاک 1,920,000 در سال 2016 ایجاد شد. این فورک به علت یک حمله هکری به قرارداد هوش مصنوعی DAO در اتریوم انجام شد. از آن زمان، اتریوم و اتریوم کلاسیک به صورت جداگانه ادامه دادهاند و تفاوتهایی در الگوریتم استخراج (PoW) و مسائل دیگر دارند.
چه تکنولوژیهایی از اتریوم کلاسیک برای توسعه برنامههای دیجیتالی استفاده میشود؟
اتریوم کلاسیک از تکنولوژی قراردادهای هوشمند برای توسعه برنامههای دیجیتالی استفاده میکند. این قراردادها از زبان برنامهنویسی Solidity ساخته میشوند و اجرای کد بر روی شبکه اتریوم کلاسیک را تسهیل میکنند. توسعهدهندگان میتوانند از قراردادهای هوش مصنوعی برای ایجاد اپلیکیشنهای متنوعی از جمله بیعانهنامههای هوشمند، بازیها، انتقال داراییهای دیجیتال و ... استفاده کنند.
آیا اتریوم کلاسیک میتواند در آینده موفقتر شود و به رتبهبندی بالاتری در بازار رمزارزها دست پیدا کند؟
آینده اتریوم کلاسیک به عوامل مختلفی از جمله توسعه تکنولوژیکی، تعامل با جامعه، همکاری با پروژههای دیگر و تقاضای بازار بستگی دارد. هرچند اتریوم کلاسیک رقبای قوی دارد، اما با تلاشهای توسعهدهندگان و پروژههای همکاریای میتواند در آینده موفقتر باشد. اما باید توجه داشت که بازار رمزارزها پویا و پیچیده است و پیشبینی موفقیت یک پروژه بلندمدت چالشبرانگیز است.