پروژه‌های CBDC آسیا؛ کشورها در چه مرحله‌ای قرار دارند؟

رشد سریع ارزهای دیجیتال باعث شده که این صنعت مورد توجه همه قرار گیرد و دولت‌های متعددی را وادار به ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی کند. طی سال‌های گذشته، توجه دولت‌ها به ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) که نسخه دیجیتالی پول کاغذی رایج است جلب شده است.

ظرفیت بالای فناوری بلاک‌چین، تسهیل کردن سیاست‎‌های مالی، ارائه خدمات بانکی به بانک‌های بدون CBDC و دیگر ویژگی‌ها باعث شده که این فناوری پیش از پیش مورد توجه و استفاده دولت‌های جهان قرار گیرد. در حال حاضر، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد از بانک‌های مرکزی دنیا در حال تحقیق بر روی CBDC هستند.

در آسیا، این تلاش‌ها با انتشار اولین CBDC توسط چین در سال ۲۰۱۴ افزایش یافت. بانک‌های بزرگ آسایی علاقه زیادی به CBDC نشان داده‌اند زیرا گزارش‌ها نشان می‌دهد که بانک‌های مرکزی تایلند، هنگ کنگ و چین برای ایجاد فناوری دفتر کل توزیع‌شده (DLT) برای ساخت نمونه اولیه CBDC همکاری مشترکی نشان داده‌اند.

در این مقاله از ارزجو، ما می‌خواهیم نگاه کوتاهی داشته باشیم به برخی کشورهای آسایی که CBDC در آنها در حال توسعه می‌باشد.

چین

چین با انتشار یوان دیجیتال که یک پروژه CBDC می‌باشد، در میان کشورهای برتر جهان برای پذیرش ارزهای دیجیتال قرار گرفته است. یوان دیجیتالی چین (e-CNY) که با نام ارز دیجیتال پرداخت الکترونیکی (DCEP) شناخته می‌شود، قرار است جایگزین پرداخت‌های نقدی شود و از آوریل ۲۰۲۰ در شهرهای بزرگ این کشور در حال اجرا است.

ارز دیجیتال چین، در حالی که برخی ویژگی‌های امنیتی و ناشناس بودن را دارد، توسط دولت چین کنترل می‌شود. این به دولت چین اجازه می‌دهد که مردم را کنترل و ردیابی کند و حساب‌های دلخواه را مسدود کند. با این حال، یکی از ویژگی‌های این ارز دیجیتال این است که کاربران می‌توانند معاملات اشتباه را تصحیح کنند، بر خلاف بیت‌کوین که چنین ویژگی ندارد.

با انتشار سرعتی CBDC توسط چین، کشورهای مختلف (به ویژه آمریکا) نگران شدند که این نوآوری جدید می‌تواند به چین کمک کند تا نظارت بیشتری بر شهروندان و شرکت‌های خصوصی داشته باشد. همچنین این اقدام به عنوان تلاشی برای گرفتن قدرت و تسلط بر دلار آمریکا در معاملات بین المللی تلقی می‌شود، هر چند که این ارز دیجیتال همچنان بومی است و تلاشی از سوی چین برای چنین اقدامی دیده نشده است.

هنگ کنگ

هنگ کنگ در حال حاضر تحت چارچوب یک کشور و دو سیستم اداره می‌شود که در آن سیستم مالی و قضایی خود را جدا از سرزمین اصلی چین حفظ می‌کند. با این حال، اداره پولی هنگ کنگ (HKMA) با بانک مرکزی چین در حال بررسی توسعه زیرساخت‌های دلار هنگ کنگ دیجیتال (e-HKD) است.

اداره پولی هنگ کنک به تازگی مقاله‌ای منتشر کرده است که CBDC این کشور را مورد بحث قرار داده است: “معماری ارائه شده در e-HKD هنگ کنگ دارای یک مدل توزیع دو ردیفه (two-tier) انعطاف پذیر و کارآمد است که حفظ حریم خصوصی در معاملات، قابلیت ردیابی و ویژگی‌های بین مرزی را امکان پذیر می‌کند.”

این مقاله نتیجه تحقیقات CBDC توسط مقامات برتر مالی هنگ کنگ است که از سال ۲۰۱۷ تحت حمایت پروژه لیون‌راک (Project LionRock) ادامه دارد. اداره پولی هنگ کنگ نظرات کارشناسان دانشگاهی و صنعتی را در نظر گرفته و قصد دارد آزمایشات بیشتری را انجام دهد تا از آمادگی کامل CBDC اطمینان حاصل کند.

کره جنوبی

آخرین حرکت این کشور به سمت CBDC به بانک مرکزی کره (BoK) بر‌می‌گردد که به دنبال یک شریک در حوزه فناوری است تا CBDC را هر چه سریع‌تر توسعه داده و آن را تا پایان سال اجرا کند. بانک این کشور به دنبال گزارشی در ماه فوریه خبر از آزمایش و توزیع وون دیجیتال می‌دهد و این در حالی است که این کشور با چالش‌های قانونی در خصوص ارزهای دیجیتال روبه‌رو است.

بانک مرکزی کره همچنین اعلام کرد که CBDC آنها ابتدا در یک محیط آزمایشی و محدود فعالیت می‌کند تا عملکرد و امنیت آن را تجزیه و تحلیل کنند. طبق اظهارات قبلی یک مقام بانک مرکزی کره، معاملات نقدی کره جنوبی رو به کاهش است و بانک مرکزی در حال آماده سازی برای اجرای تغییرات مورد انتظار در سیستم‌های پرداخت جهانی است.

فیلیپین

در تابستان سال ۲۰۲۰، بانک مرکزی فیلیپین کارگروه‌ای را تشکیل داد تا مطالعه و شروع به بررسی ایجاد CBDC را آغاز کند. فرماندار بانک مرکزی فلیپین، بنیامین دیوکنو اعلام کرده بود که امکان سنجی و ارزیابی مکانسیم‌های سیاستی صدور CBDC در حال انجام است.

مانند بسیاری از دولت‌ها و موسسات مالی، مقامات دولت فیلیپین هم هراسی از اعتراف به اهمیت فناوری بلاک‌چین ندارند. دیوکنو گفت: ” اهمیت ارزهای دیجیتال برای ما همیشه فراتر از دارایی‌های خودمان بوده است، اما فناوری بلاک‌چین است که همه چیز را پایه‌گذاری کرده است.”

با این حال، چند ماه بعد، بانک مرکزی فیلیپین امکان صدور CBDC به این زودی‌ها را رد کرد، بانک مرکزی می‌گوید که به وقت و تحقیق بیشتر نیاز دارد.

سنگاپور

مقامات مالی سنگاپور از سال ۲۰۱۶ در حال بررسی CBDC هستند و در حال حاضر به دنبال شرکای تجاری مناسبی برای کمک در توسعه این ارز دیجیتال هستند. سنگاپور برای توسعه و بررسی بهتر CBDC، اقدام به برگزاری چالش‌ها و رقابت‌های مختلف کرد تا راه‌ حل‌های مختلفی را به دست بیاورد.

حرکت سنگاپور برای راه اندازی CBDC به عنوان یک پروژه مشترک با موسسه‌ای به نام پروژه دانبار (Project Dunbar) آغاز شد. بلافاصله پس از آن، بانک مرکزی سنگاپور جوایز نقدی شرکت کنندگان مسابقه ایده‌یابی ارز دیجیتال را اعلام و نامزد‌های نهایی را معرفی کرد.

در طول سال ۲۰۲۱، مقامات سنگاپور تأییدیه‌های مختلفی به پلتفرم‌های ارزهای دیجیتال داده‌ است و موضع دوستانه این کشور نسبت به ارزهای دیجیتال حفظ شده است.

کامبوج

پروژه باکونگ (Project Bakong) کامبوج احتمالاً یکی از معدود CBDC‌های ابتدایی کاملاً عملیاتی است که انتقال پول با قابلیت بلاک‌چین را در ابتدا اکتبر سال ۲۰۲۰ آغاز کرد. در ژوئن ۲۰۲۱، گزارش شد که این پروژه بیش از ۲۰۰،۰۰۰ کاربر دارد و کاربران با بیش از ۵ میلیون کاربر ارتباط مالی غیرمستقیم داشته‌اند. علاوه بر این، در نیمه اول سال ۲۰۲۱ پروژه CBDC کامبوج به ۱٫۴ میلیون تراکنش به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار رسید.

CBDC کامبوج که بر روی یک پلتفرم دفتر کل توزیع شده (DLT) توسعه یافته است، دارای قابلیت اتصال به تلفن همراه است که به کاربران امکان می‌دهد بدون نیاز به حضور در بانک مرکزی به موسسات مالی مختلف متصل شده و پرداخت‌ها را انجام دهند.

ژاپن

در ژاپن، بانک مرکزی این کشور در اکتبر ۲۰۲۰ با گروهی از هفت بانک مرکزی دیگر همکاری کرد تا گزارشی را منتشر کند که CBDC‌ها را بررسی می‌کند. از آن زمان به بعد، بانک ژاپن آزمایش عملکردهای اصلی CBDC را آغاز کرده و این در حالی است که قرار بود که مراحل آزمایشی تا مارس امسال به پایان برسد. مقامات ژاپنی می‌گویند که ین دیجیتال باید با سایر CBDCها سازگار باشد.

قابلیت آفلاین بودن CBDC یکی از نکات مورد توجه ژاپن است، زیرا ژاپن در برابر زلزله، سیل و دیگر بلایای طبیعی بسیار آسیب‌پذیر است و نمی‌خواهد که در زمان وقوع این حوادث اختلالی در عملکرد این سیستم به وجود بیاید. ژاپن می‌گوید که توسعه CBDC این کشور می‌تواند یک سرمایه‌گذاری مشترک با شرکای دولتی و خصوصی باشد.

تایلند

تایلند از سال ۲۰۱۹ برای آزمایش استفاده از CBDC در پرداخت‌های بین مرزی اقدام کرده است و در این زمینه با اداره پولی هنگ کنگ همکاری می‌کند. بانک تایلند در بیانیه‌ای که منتشر کرده می‌گوید که توسعه CBDC نقطه عطفی در زیرساخت‌های مالی کشور بوده و این چشم انداز مالی ما به آینده است که می‌تواند تغییرات زیادی ایجاد کند.

مشابه کشور سنگاپور، بانک تایلند اعلام کرده که در مورد توسعه و انتشار CBDC با عموم مردم و بخش خصوصی و دولتی مشورت کرده و بازخوردها را دریافت خواهد کرد. این کشور قصد دارد استفاده آزمایشی از CBDC را در سه ماهه دوم ۲۰۲۲ آغاز کند.

ویتنام

دولت ویتنام در گذشته از بانک ویتنام خواسته بود که ارزهای دیجیتال را بررسی کند. دولت این کشور با وجود مواضع تندی که نسبت به ارزهای دیجیتال دارد، اکنون به لیست بلند کشورهایی که به دنبال CBDC هستند پیوسته است. دولت این کشور با وجود رشد بالای ارزهای دیجیتال در آن، دستور داد که یک قانون نظارتی بر صنعت ارزهای دیجیتال ایجاد شود.