بازار ارزهای دیجیتال مملو از پروژههایی است که ادعا میکنند آمدهاند تا غولهای این بازار را کنار بزنند. به عنوان مثال، در روزهای اولیه بیتکوین (BTC)، آلتکوینهایی وارد بازار شدند که ادعا میکردند به زودی به پول روزمره مردم تبدیل میشوند. تمام این آلتکوینها بر این استدلال بودند که سریعتر از بیتکوین تراکنشها را انجام میدهند و کارمزد کمتری دارند.
با این حال، تمام این ویژگیها و ادعاهای آنها، باعث نشد که شهرت زیادی پیدا کنند. لایتکوین (LTC) و بیتکوین کش (BCH) که هر دو فورکی از بیتکوین هستند، این واقعیت که هیچ پروژهای نمیتواند جای بیتکوین را بگیرد، تائید میکنند. هر دو فورک بیتکوین به ۱۰ آلتکوین برتر راه یافتند، اما نتوانستند محبوبیت خود را حفظ کنند.
نمیتوان مشخص کرد که دلیل عدم موفقیت آنها چیست، زیرا ممکن است به این دلیل باشد که کسی به بیتکوین جدید نیاز ندارد، یا صرفاً به این دلیل باشد که نتوانستند همراه بازار پیش بروند و ویژگیهای تازهی بازار را جذب کنند.
تنها آلتکوینی که در واقع توانست تغییری در محیط ارزهای دیجیتال ایجاد کند، اتریوم (ETH) بود. این ارز دیجیتال با تمرکز نکردن بر قاتل بیتکوین بودن، دنیای بلاکچین را با قراردادهای هوشمندی آشنا کرد که روند صنعت را به کل تغییر داد و بخشهای جدیدی را وارد صنعت ارزهای دیجیتال کرد که امروزه با عنوانهای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و توکنهای غیرقابل معاوضه (NFT) شناخته میشوند.
در ابتدای بازار، اتریوم زمانی که مورد استفاده گسترده کاربران قرار گرفت، با مشکلاتی مواجه شد، مشکلاتی که منجر به کندی شبکه و کارمزدهای بالای تراکنشها شدند. در نتیجه این مشکلات، پروژههای بسیاری به اسم قاتلان اتریوم ظهور کردند که یکی از آن پروژهها، سولانا (SOL) بود.
سولانا: قاتل بزرگ اتریوم
بلاکچین سولانا برای تبدیل شدن به ستاره درخشنده حوزه امور مالی غیرمتمرکز طراحی شده بود، اما بزرگترین جایی که سولانا در آن درخشید، عرصه توکنهای غیرقابل معاوضه بود. بلاکچین سولانا به گونهای طراحی شده که میتواند ایجاد برنامههای غیرمتمرکز و برنامههای امور مالی غیرمتمرکز را تسهیل کند و همین باعث مورد توجه قرار گرفتن آن شده است.
سولانا دارای یک مدل ترکیبی از اجماع اثبات سهام (PoS) و اجماع اثبات تاریخ (PoH) برای اطمینان از مقیاسپذیری است. علاوه بر این، هزینه تراکنشها در شبکه پایین است و سولانا به سبب حفظ هزینههای پایین تراکنشها برای برنامههایی که میزبانی میکند، توجه ویژهای بر این بخش داشته است. بدون شک، این ویژگیها سولانا را در جایگاه رقابت با اتریوم قرار میدهد.
با این حال، اکنون به نظر میرسد که تاریخ دوباره در حال تکرار شدن است و پروژهای که خود را قاتل اتریوم معرفی میکرد، نمیتواند جلوی کاهشها و پایین رفتن ارزشش را بگیرد. به گفته آرتور هیز (Arthur Hayes)، یکی از بنیانگذاران صرافی ارزهای دیجیتال بیتمکس (BitMEX)، هیچ آلتکوینی توانایی رقابت با اتریوم و شکست آن در زمینه قراردادهای هوشمند را ندارد.
آرتور هیز معتقد است که استعداد توسعهدهنده مؤثرتر از معاملات ارزان و تراکنشهای سریع است. اتریوم چند هزار توسعهدهنده دارد و بلاکچین جدیدی که میآید بیشتر از چند صد نفر توسعهدهنده ندارد که از دیدگاه آرتور هیز، این تنها چیزی است که اهمیت دارد چرا که توسعهدهندگان هستند که اکوسیستم را ایجاد میکنند و برنامهها را میسازند.
آیا خطری سولانا را تهدید میکند؟
مانند سایر ارزهای دیجیتال بازار، سولانا در سال ۲۰۲۲ با اصلاح شدید قیمتی مواجه شد. این آلتکوین از زمان رسیدن به بالاترین قیمت خود در نوامبر سال ۲۰۲۱، بیش از ۹۰ درصد کاهش یافته است. با این حال، بر خلاف بیشتر پروژهها که صرفاً گرفتار این روند نزولی بازار شدهاند، توسعهدهندگان سولانا در این اصلاح شدید نقش قابل توجهی دارند.
همانطور که در طول ماههای گذشته مشاهده شد، قطع شدنهای پیدرپی این پلتفرم قراردادهای هوشمند تبعات جبرانناپذیری برای آن به دنبال داشته است. از زمان راهاندازی سولانا در سال ۲۰۲۰ تاکنون، این آلتکوین هشت قطعی شبکه را تجربه کرده است. این قطعیها خشم کاربران را به دنبال داشته و میگویند که این نقطه ضعف سولانا به یک پاشنه آشیل بزرگ برای این آلتکوین تبدیل شده است.
گفته میشود که سولانا برای اینکه بتواند بر رقیبش اتریوم غلبه کند، نیاز دارد که قطعیها را به جون بخرد. با این حال، واقعیت این است که سولانا اصلاً نوآورانه نیست! جاستین بونز (Justin Bons)، محقق ارزهای دیجیتال و بنیانگذار سایبر کپیتال (Cyber Capital) گفت: «این اولین بلاکچین بزرگی است که در طراحی بنیادی خود بسیار بیپروا بوده و در عین حال وانمود میکند که طراحی آن نوآورانه است.»
در واقع، بونز میخواهد بگوید که سولانا هیچ کار خاصی در طراحی بلاکچیناش نکرده است که لازمه آن قطعی مکرر و پیدرپی شبکه باشد. سولانا صرفاً از این دروغ برای توجیه قطعیهایش استفاده میکند، قطعیهایی که تنها از شلختگی توسعهدهندگان در طراحی بنیادی بلاکچین نشئت میگیرد.
یکی دیگر از عواملی که به کاهش شدید سولانا کمک کرده است، حمایت قوی آنها از سم بنکمن-فرید (Sam Bankman-Fried)، خالق شرکتهای ورشکسته افتیایکس (FTX) و آلمدا ریسرچ (Alameda Research) است که سرمایهگذاری بزرگی در اکوسیستم سولانا انجام داده بود. انتظار میرود که پس از اعلام ورشکستگی این شرکتها، داراییهای سرمایهگذاری شده آنها در سولانا به فروش برسند که این باعث میشود پروژههایی که بر آن داراییها متکی بودند، بدون بودجه شوند.
با این حال، آتش نابودکننده ورشکستگی بنکمن-فرید و شرکتهای آن به اینجا ختم نشد و ضررهای بیشتری به بلاکچین سولانا زد. به دنبال وحشتی که ایجاد شده بود، داراییهای مسدود شده کاهش یافتند و به پایینترین حد خود رسیدند و سولانا ارزش بازار خود را از دست داد و از ۱۰ ارزهای دیجیتال برتر حذف شد.
به گفته یکی از بنیانگذاران سولانا، آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko)، این بلاکچین هیچ سرمایهای در صرافی افتیایکس نداشته است. او همچنین افزود که آنها با توجه به شرایط فعلی، زمان کافی برای تغییر اوضاع را دارند. با این حال، خارج کردن سولانا از سطوح نزولی کار دشواری خواهد بود و احتمالاً به این زودیها اتفاق نخواهد افتاد.