پروژه عرضه اولیه سکه یا ICO چند سالی است که رونق یافته و طرفداران زیادی را گویی به سمت خود جذب کرده است و روز به روز به تعداد آن افزوده میشود و در آینده ممکن است تعداد آنها بیشتر هم شود.
اما در این بین دلایل و اخبار متعددی وجود دارد که برخی سرمایه گذاران را در مورد پروژههای ICO نگران میکند. موسسه آماری TokenData اعلام کرده است که ۵۹ درصد پروژههایی که مربوط به ICO هستند با شکست مواجه شدهاند و یا حتی ثابت شده است که برخی از آنها کلاهبرداری است. هزاران مقاله، وبلاگ و بیانیه از سوی برخی مقامات وجود دارد و همچنین سهامداران صنعت رمزنگاری بیان میکنند که همگی در مورد ارز های رمزنگاری نگران هستند و همه بر این باورند که که صنعت رمزنگاری در بهترین حالت هم اگر باشد هنوز در بسیاری از موارد آزمایشی است و خطرات بسیاری دارد. شنیدن دوبرابر شدن سرمایهها از طریق چنین پروژههایی خود میتواند دلیلی روشن برای جذب بسیاری از مردم باشد. اما مشکل اصلی اینجاست که بسیاری از آنها سرمایه گذاران را دچار سردرگمی میکنند و نمیتوان فهمید که آیا میشود واقعا به چنین پروژههایی اعتماد کرد یا خیر؟ آیا راهی برای تشخیص وجود دارد؟ در پاسخ به این پرسش میتوان گفت که بله تنها یک روش وجود دارد که ممکن است در این زمینه به شما کمک کند.
آیا پروژههای ICO کلاهبرداری است؟
این میتواند اولین پرسشی باشد که به ذهن سرمایه گذاران خطور کند. احتمالات بسیاری وجود دارد. همانطور که کمی قبلتر بیان کردیم امروزه عرضه اولیه سکه یا ICO که توسط افراد غیرقابل اعتماد و متقلب اداره میشود و تنها به دنبال توسعه یک صفحه هدف جذاب هستند و لحظهای به ایجاد یک محصول واقعی فکر نمیکنند باعث شده است که سرمایه گذاران کمتر به آنها اعتماد کنند. بنابراین با چنین مسئلهای چطور میتوان ICO واقعی را از غیرواقعی تشخیص داد؟
کاغذ سفید: اگر به تازگی وارد بازار ارزهای دیجیتال شدهاید، حتما در گوشه و کنار اخبار و مقالات با کلمه وایت پیپر یا همان مقاله سفید (White Paper) برخورد کردهاید. برگردان این کلمه به فارسی شاید در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد، یک سری کاغذ سفید! اما اگر با معنا و مفهوم آن آشنا شوید، می تواند کمک زیادی در این حوزه به شما بکند. اگر بخواهیم یک تعریف کلی راجع به این اصطلاح داشته باشیم باید گفت: مقاله سفید نوعی گزارش معتبر یا راهنما برای کمک به خوانندگان است که به منظور درک یک مسئله، حل یک مشکل، یا اتخاذ یک تصمیم تدوین میگردد. از مقالات سفید در دو حوزه اصلی استفاده میشود: دولت و بازاریابی کسبوکار. در حقیقت وایت پیپر بخشی مهمی از یک پروژه محسوب میشوند. وایت پیپرها دقیقا همان راهنماهایی هستند که در مورد تیم پروژه و آنچه بعدا برای آن تیم اتفاق میافتد و از همه مهمتر چه زمانی و چگونه پروژهها انجام میشوند توضیح میدهند. از همین رو در دنیا ارزهای دیجیتالی یا هر تجارت دیگری خبری از وایت پیپرها نباشد این خود میتواند یک هشدار به شما دهد و نشانه بدی باشد. در برخی مواقع هم وایت پیپر هست اما به قدری درهم و برهم است که شما را بیشتر سردرگم میکند این هم میتواند حاکی از آن باشد که این پروژه اشتباه است یا سودهای غیرواقعی و زیانها بزرگی به همراه دارد زیرا نمیتوانند شما را قانع کنند و پاسخی محکم برای پرسشهایتان داشته باشند و این خود میتواند یک دلیل روشنی باشد که به چنین پروژههایی شک کنید. گفتنی است برخی پروژهها هم وجود دارند که وایت پیپرهای پروژهها یا افراد دیگر را به سرقت میبرند و متن پروژههای آنها را کپی میکنند که اساسا در چنین مواقعی هم باید به کلی به آن پروژه شک کرد.
تیم: دلایل متعددی وجود دارند که باعث میشوند یک تیم ناشناخته باقی بماند و در برخی پروژه ها هیچگونه اشکالی ندارد اما در اکثر مواقع به پروژههایی که تیم یا افراد ناشناس یا دارای نام مستعار دارند و بدون معرفی خود از شما میخواهند که به آنها پول بدهید باید شک کنید. در واقع با تصاویر بازیگران خارجی یا مکانهای و نامهای مختلف شما را فریب میدهند این درحالی است که پشت آن تصاویر و نامها یک تیم متقلب وجود دارد که تنها ظاهری خوب دارند. بنابراین دومین عاملی که باید در مورد یک پروژه به عنوان یک سرمایه دار به آن توجه کنید هویت تیم پروژه است و اطمینان حاصل کنید که افرادی که در آن پروژهاند واقعی هستند و همه چیز را به شما صادقانه میگویند و اعتبار نامه یا گواهی نامه آنها که شامل حسابهایشان در رسانههای اجتماعی است را بررسی کنید.
تکنولوژی: بلاک چین که این روزها به عنوان یک تکنولوژی جدید بسیار در سر زبانها افتاده است ولی برای اکثر افراد هنوز نامفهوم است، بسیاری از شرکتها ادعا دارند که تمام عملیاتهایشان با تکنولوژی بلاک چین همراه است. اما از خودتان بپرسید که آیا واقعا ضروری است که از بلاک چین در چنین مواردی استفاده شود؟ آیا این امکان وجود دارد که آن بدون دفتر کل توزیع شده به خوبی عمل کند؟ در پروژههایی که کد منبع آنها در دسترس نیست، توسعه نیافته است احتمالا آن پروژه کلاهبرداری است.
هر آنچه که تاکنون گفته شد چند عامل مهم و اساسی بودند که باید آنها را همیشه در نظر گرفت. اما با این حال، آنها نمیتوانند شما را در برابر کلاهبرداری بیمه کنند. در برخی مواقع پروژهها شرکتهایی هم هستند که به ظاهر تمام مواردی که در بالا گفته شد را رعایت میکنند اما باز هم از تکنیکها جدید برای فریب دادن افراد و سرمایه گذاران استفاده میکنند. زمانی که صحبت از سرمایه گذاری در ICO ها ( پروژه عرضه اولیه سکه) میشود، کلاهبرداری تنها خطری نیست که سرمایه گذاران را تهدید میکند. همانطور که گفته شد بعضی پروژه ها در ابتدا صادق و درست هستند اما به دلایل مختلفی اعم از برنامه ریزی نامناسب، انتظارات غیرواقعی و سایر مسائل مربوط در مورد مهارت تیم شکست میخورند. آیا امکان دارد به چنین پروژههایی بگوییم که موفق میشوند؟ پاسخ ساده است خیر. درحقیقت هر سرمایه گذار و سرمایه داری به شما خواهد گفت که تقریبا ۹۹ درصد همه پروژههایی که آنها سرمایه گذاری کردهاند شکست خوردهاند. این را به خاطر داشته باشید که این افراد تجربه این افراد میتواند بسیار مفید باشد. با این حال اگر هیچ گزینه اطمینانی وجود ندارد شما میتوانید به دنبال پروژههای بهتری باشید. نکته این است که اگر نمیتوانید به قضاوت خود تکیه کنید بنابراین باید به شخص باتجربهتری دیگر تکیه کنید.
اگر قصد سرمایه گذاری در پروژهای چون ICO را دارید بهتر است با کمی تحقیق ببینید که آیا اشخاص معروف دیگری هم در این پروژه هستند یا خیر. با وجود افراد معروف و سرشناسی که برای همه قابل احترامن میتواند به ارزشمندی آن پروژه کمی بیفزاید. در واقع باید کسانی باشند که سالهاست در این صنعت شرکت داشتهاند.
نتیجه گیری که میتوان از این مطلب کرد آن است که هیچ راهی برای شناخت کامل از یک پروژه مانند ICO وجود ندارد و نمیتواند ۱۰۰ درصد تضمین کرد که آن موفق میشود و به وعده خود عمل میکند. در واقع یک سرمایه گذار در بازی شانس قرار دارد همچنین یک سر آن به مهارت سرمایه گذار برمیگردد که هرگز پول زیادی را در این پروژهها قرار ندهد که باعث شود به دلایل گوناگون پول زیادی هم از دست بدهد.