ارزهای دیجیتال را می‌توان طبق معیارهای مختلف به دسته‌های متفاوتی تقسیم کرد. برای فعالیت در بازار رمزارزها لازم است که با تمامی این دسته‌ها و اصطلاحاتی که برای آن‌ها به‌کار برده می‌شوند آشنا بود. یکی از همین عبارات که ممکن است هریک از علاقه‌مندان به بازار ارزهای دیجیتال با آن مواجه شوند، آلت کوین است.
آلت کوین‌های زیادی به بازار عرضه شده‌اند که با خرید و فروش آن‌ها می‌توان سودهای خوبی را به دست آورد؛ اما سوالی که در این میان وجود دارد، این است که آلت کوین چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ چرا به یکسری از کوین‌های بازار، آلت کوین می‌گویند؟ در ادامه این مطلب، ضمن تعریف آلت کوین، اطلاعات کلیدی دیگری را نیز پیرامون این موضوع مورد بررسی قرار خواهیم داد.
تعریف آلت کوین
عبارت آلت کوین که به Alternative Coin اشاره دارد، به تمامی ارزهای دیجیتال به غیر از بیت کوین گفته می‌شود. دلیل این نام‌گذاری، این است که هرکدام از آن‌ها می‌توانند یک راه حل یا جایگزین (Alternative) برای بیت کوین و ارزهای فیات باشند.
با این که عرضه بیت کوین و استفاده از بلاک‌چین در مسائل مالی، انقلابی تاریخی محسوب می‌شود، اما سیستم عملکرد بیت کوین دارای نقص‌های زیادی است که معمولا هر یک از آلت کوین‌ها، با هدف اصلاح یک یا چند مورد از این نقص‌ها فعالیت خود را آغاز می‌کنند.
اولین آلت کوین، Litecoin یا همان LTC بود که در سال ۲۰۱۱، درست ۳ سال بعد از بیت کوین به بازار عرضه شد. هدف این رمزارز، این بود که تراکنش‌ها را با سرعت بیشتری به انجام رسانده و به گزینه‌ای ایده‌آل برای نقل و انتقال پول به‌صورت روزانه تبدیل شود؛ که البته تا حدود زیادی نیز به این هدف رسید و توانست جایگاه خوبی را در بازار به دست بیاورد.
انواع آلت کوین
اگر بخواهیم این موضوع را دقیق‌تر مورد بررسی قرار دهیم، انواع آلت کوین را نیز می‌توانیم به زیردسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی کنیم. این زیردسته‌ها طبق ویژگی‌های یک آلت کوین و کاربردی که برای آن درنظر گرفته شده است تعیین می‌شوند. مهم‌ترین انواع آلت کوین به شرح زیر هستند:
استیبل کوین‌ها
استیبل کوین به نوعی از ارز دیجیتال گفته می‌شود که برای دنبال کردن قیمت یک دارایی دیگر طراحی شده‌اند؛ بدین‌صورت که قیمت آن‌ها، استقلالی از خود نداشته و همواره با قیمت واحد یک دارایی دیگر برابر است. برای مثال یکی از معروف‌ترین استیبل کوین‌ها، تتر است که قیمت آن برابر با یک دلار آمریکا است.
استیبل کوین‌ها معمولا برای سرمایه‌گذاری استفاده نمی‌شوند؛ چراکه نوسان قیمت ندارند. در نقطه مقابل، این دسته از آلت کوین‌ها می‌توانند گزینه‌ای بی‌نظیر برای پس‌انداز کردن یا انتقال سرمایه باشند؛ البته بعضی از پلتفرم‌ها این امکان را ایجاد کرده‌اند که بتوان با وام دادن استیبل کوین‌ها درآمد کسب کرد.
کوین‌های Mining-Based
عملیات Mining همان استخراج رمزارز است و کوین‌های Mine-Based، به کوین‌هایی گفته می‌شود که برای به دست آوردن آن‌ها باید آن‌ها را استخراج کرد. این سیستم عملکرد، دقیقا سیستمی است که بیت کوین استفاده می‌کند؛ یکسری از کاربران به شبکه متصل می‌شوند و ضمن ثبت تراکنش‌ها، با حل مسائل پیچیده ریاضی، یک بلاک جدید را به شبکه اضافه می‌کنند. بعد از اضافه کردن بلوک جدید، با استفاده از کوین شبکه (در این مثال: بیت کوین) به آن‌ها پاداش داده می‌شود. طبق تعریف آلت کوین، این که یک رمزارز از الگوریتمی مشابه با بیت کوین استفاده می‌کند، دلیلی بر آلت کوین نبودن آن نیست.
یکی از نکاتی که در مورد کوین‌های Mining-Based باید درنظر داشت، این است که اجرای الگوریتم‌های Mining معمولا هزینه زیادی را در پی دارد؛ چرا که دستگاه‌های ماینر برای حل مسائل پیچیده، برق زیادی مصرف می‌کنند. باتوجه به این نقطه ضعف، اغلب کوین‌هایی که امروزه به بازار عرضه می‌شوند، طبق الگوریتم‌های دیگری عمل می‌کنند.
کوین‌های Staking-Based
به ارزهای دیجیتالی که از Staking برای ثبت و اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کنند، Staking-Based گفته می‌شود. عملیات Staking در واقع فرآیندی است که در آن دارندگان یک ارز دیجیتال به‌خصوص، کوین‌های خود را به‌عنوان وثیقه به شبکه پرداخت می‌کنند تا بتوانند به‌عنوان یک اعتبارسنج وارد عمل شوند. شبکه از این اعتبارسنج‌ها برای ثبت تراکنش‌ها استفاده کرده و در ازای آن، کوین بومی شبکه را به‌عنوان پاداش به آن‌ها پرداخت می‌کند.
اولین آلت کوینی که از روش Staking استفاده می‌کرد، Peercoin یا همان PPC بود. این روش به‌خاطر مصرف انرژی کم و امنیت بالایی که داشت، به‌سرعت به یکی از محبوب‌ترین الگوریتم‌ها برای ثبت تراکنش بلاک‌چین‌ها تبدیل شد.
کوین‌های Governance
یکی از جذاب‌ترین انواع آلت کوین‌ها که طرفداران زیادی نیز پیدا کرده‌اند، کوین‌های Governance هستند. این کوین‌ها به دارندگان خود اجازه می‌دهند که در تصمیم‌گیری‌هایی که برای آینده شبکه انجام می‌شوند، دخیل باشند. در واقع کوین‌های Governance را می‌توان به‌معنای واقعی، غیر متمرکز دانست؛ چراکه هیچ سازمان مرکزی برای کنترل آن‌ها وجود ندارد.
مزایا آلت کوین‌ها
آلت کوین‌ها نیز مانند هریک از مدل‌های دیگر ارزهای دیجیتال، دارای معایب و مزایای به‌خصوصی هستند که قبل از اقدام به خرید، باید از آن‌ها آگاه بود. مهم‌ترین مزایای آلت کوین‌ها عبارت‌اند از:
به‌کارگیری تکنولوژی‌های به‌روز
با انجام یک مقایسه ساده میان بیت کوین و آلت کوین‌ها، می‌توان متوجه شد که آلت کوین‌ها از تکنولوژی‌های نوآورانه‌تری در سیستم خود استفاده می‌کنند. امروزه کوین‌هایی به بازار عرضه شده‌اند که انجام تراکنش با آن‌ها، کارمزدی پایین و سرعتی بالا دارد. این امر باعث شده که آلت کوین‌ها برای استفاده روزمره، گزینه بهتری باشند.
پاداش‌های قابل توجه
پاداش‌هایی که شبکه‌های بلاک‌چین آلت کوین‌ها برای کاربران خود درنظر گرفته‌اند، پاداش‌هایی ارزنده و پرسود هستند. آلت کوین‌ها برای این که بتوانند به جایگاه خوبی در بازار رمزارزها دست پیدا کنند، دائما در تلاش هستند که پاداش‌های بهتری را به کاربران خود به‌خصوص کاربرانی که کوین‌ها را استیک می‌کنند ارائه دهند.
گستردگی بالا
امروزه چندین هزار آلت کوین در بازار موجود هستند که این امر گستره وسیعی از انتخاب‌های متنوع را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. می‌توان با مطالعه وایت‌پیپر این ارزهای دیجیتال و درک نحوه عملکرد آن‌ها، یا تحلیل نمودار قیمت و نوساناتی که پشت سر گذاشته‌اند، موقعیت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی کرد و به سودهای بالایی دست یافت.
معایب آلت کوین‌ها
در نقطه مقابل، آلت کوین‌ها معایبی نیز دارند که نباید از آن‌ها غافل بود. تعدادی از مهم‌ترین معایب آلت کوین‌ها به شرح زیر هستند:
حجم بازار کم
با این که آلت کوین‌ها تعداد زیادی دارند، اما اگر از لحاظ حجم بازار آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که تقریبا نیمی از بازار متعلق به بیت کوین و نیمی دیگر متعلق به آلت کوین‌ها است. آلت کوین‌ها هنوز نتوانسته‌اند حجم قابل توجهی از بازار را به دست بیاورند که این مسئله، خرید و فروش آن‌ها را کمی پرریسک‌تر می‌کند.
کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران
با این که آلت کوین‌های معتبری مانند اتریوم، سولانا، بایننس کوین و… در بازار موجود هستند، اما آلت کوین‌های فراوانی نیز عرضه می‌شوند که هدف اصلی تیم سازنده آن‌ها، سرقت سرمایه کاربران است. برای سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌ها، بهتر است که فقط به سراغ ارزهای دیجیتال معتبر رفت و از پروژه‌های تازه‌تاسیس دوری کرد.
عدم پشتیبانی صرافی‌ها
خرید بسیاری از آلت کوین‌ها دردسر زیادی را در پی دارد؛ چراکه فقط در صرافی‌های محدودی یافت می‌شوند. صرافی‌هایی مانند بایننس، کراکن، جمینی و…، آلت کوین‌های محدودی را لیست کرده‌اند؛ البته صرافی ایرانی سرمایکس تنوع بالایی را برای آلت کوین‌ها درنظر گرفته و کاربران به بیش از ۷۰۰ آلت کوین دسترسی دارند. سرمایکس همواره در تلاش است تا لیست کاملی از ارزهای دیجیتال موجود در بازار را ارائه کرده و فرصت‌های جدید را از کاربران دریغ نکند.
آیا سرمایه گذاری روی آلت کوین‌ها کار معقولی است؟
پرتکرارترین سوالی که برای اغلب تازه‌واردان به بازار ارزهای دیجیتال به‌وجود می‌آید، این است که آیا سرمایه گذاری روی آلت کوین‌ها کار معقولی است؟ یا این که بهتر است فقط روی بیت کوین متمرکز بود؟ در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که بسیاری از آلت کوین‌ها متعلق به پروژه‌هایی هستند که اهداف جاه‌طلبانه‌ای را دنبال می‌کنند؛ طبیعی است که درصورت احقاق این اهداف، قیمت کوین آن‌ها رشد بسیار خوبی خواهد داشت.
برای مثال، شبکه بلاک‌چین اتریوم یکی از پیشروترین شبکه‌های بلاک‌چین است که امروزه امکان ثبت قراردادهای هوشمند و توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را برای عموم فراهم کرده است. فراگیری هرچه بیشتر شبکه اتریوم و افزایش قابلیت‌هایی که ارائه می‌دهد، به‌صورت مستقیم روی قیمت آلت کوین اتریوم تاثیر دارد؛ چراکه کارمزدهای شبکه با استفاده از آلت کوین اتریوم پرداخته شده و هرچقدر که به پرداخت کارمزد بیشتری نیاز باشد، درخواست‌ها برای خرید اتریوم نیز افزایش خواهند یافت. افزایش درخواست برای خرید اتریوم، بالا رفتن قیمت این رمزارز را در پی دارد.
به‌طورکلی توصیه می‌شود که در تمامی بازارهای مالی، سرمایه به چندین بخش مختلف تقسیم شده و هرکدام از این بخش‌ها، به دارایی مشخصی اختصاص پیدا کنند. این موضوع که به اصطلاح تحت عنوان «چیدن تخم مرغ‌ها در سبدهای مختلف» شناخته می‌شود، این مزیت را در پی دارد که درصورت کاهش ارزش یکی از دارایی‌ها، سایر دارایی‌ها در امان می‌مانند؛ در واقع، ریسک سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند. به‌همین‌خاطر، برای فعالیت امن‌تر در بازار ارزهای دیجیتال، بهتر است که چند آلت کوین مختلف نیز خریداری شوند.
جمع‌بندی
در این مطلب سعی کردیم که ضمن معرفی ماهیت آلت کوین، مهم‌ترین نکات پیرامون آن را نیز مورد بررسی قرار دهیم. آلت کوین‌ها امروزه بخش قابل توجهی از بازار را تشکیل می‌دهند و فرصت‌های نهفته زیادی دارند که با تحقیق، مطالعه و تحلیل، می‌توان آن‌ها را شناسایی کرد. نوآوری و تکنولوژی‌های به‌روزی که آلت کوین‌ها به‌کار گرفته‌اند، گسترش بازار آن‌ها را اجتناب‌ناپذیر کرده و اهمیت و نقش آن‌ها در بازار ارزهای دیجیتال، روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کند.
