عرضه اولیه توکن روشی است که در آن به کمپانیها اجازه میدهد در چندین دقیقه چند میلیون دلار برای پروژههای خود به دست آورند. دنیای ارزهای دیجیتال برای خرید توکنها دیوانهوار حمله کرده بود. این پیش فروشها که به عنوان عرضه اولیه سکه معروف بودند و در ابتدا سکههایشان را پیش فروش میکردند، در حال حاضر ۱۵۰ میلیون در سال جمعآوری سرمایه دارند. این مکانیسم جدید میتواند جایگزین سرمایه گذاری سنتی شود و کمپانیها میتوانند به این شکل برای خود، سرمایهای دست و پا کنند و این مدل تجاری اینترنت را با اپلیکیشنهای غیر متمرکز و ارز دیجیتال بازسازی نمایند.
فهرست مقاله
Toggleکسب سرمایه توسط ارزهای دیجیتال
تعداد زیادی از مردم که زیر باران خیس شده بودند بین درها و مأموران امنیتی در لابی دانشگاه نیویورک حضور داشتند و تعداد زیادی هم در بیرون دانشگاه ایستاده بودند و همگی میخواستند جنجالیترین بلیت شهر را بخرند. بلیتی که برخی از افراد را یک شبه میلیونر کرده بود و حتی برخی را تبدیل به میلیاردر کرد. از میان آنها میتوان به دن مورهد یکی از سرمایه گذاران بیت کوین (Bitcoin) و یا دندانپزشکی نام برد که بر روی استارت آپ بلاک چین (Blockchain) در سئول کار میکرد.
یک مرد که میخواست وارد ساختمان شود بر سر دو پسر بیست و چند ساله در طرف دیگر داد میزد: “برایم مهم نیست که شما قبلاً جاها را رزرو کردهاید، این مشکل من نیست.”
یکی از آنها جواب داد: “شما ممکن است ناراحت باشید و صدایتان را بالا ببرید. ولی ما نمیتوانیم چیزی را تغییر دهیم.”
مرد دیگر گفت: “. ما سه مشتری رزروی داریم.
مردی که فهرستی را در دست داشت، چند نام را خواند. وقتی که نوبت من شد به نگهبانان گفت که جمعیتی را که جلوی ورودی ساختمان را گرفته بودند، کنار بزند و ادامه داد: «تالار کنفرانس ۴۷۰ نفر گنجایش دارد ولی در حال حاضر بیش از ۵۰۰ نفر در سالن حضور دارند. باید مأموران امنیتی را خبر کنم.»
داخل سالن کنفرانس که با عنوان “قله توکن” نام گذاری شده بود، تعداد زیادی از افراد تجمع کرده بودند این گردهمایی اولین فروش توکن بود که بسیار مورد استقبال تمام مردم قرار گرفته بود. عرضه اولیه توکن روشی است که در آن به کمپانیها اجازه میدهد در چندین دقیقه چند میلیون دلار برای پروژههای خود به دست آورند.
دنیای ارزهای دیجیتال برای خرید توکنها دیوانهوار حمله کرده بود. این پیش فروشها که به عنوان عرضه اولیه سکه معروف بودند و در ابتدا سکههایشان را پیش فروش میکردند، در حال حاضر ۱۵۰ میلیون در سال جمعآوری سرمایه دارند. این مکانیسم جدید میتواند جایگزین سرمایه گذاری سنتی شود و کمپانیها میتوانند به این شکل برای خود، سرمایهای دست و پا کنند و این مدل تجاری اینترنت را با اپلیکیشن های غیر متمرکز و ارز دیجیتال بازسازی نمایند.
یک بازار شرط بندی غیرمتمرکز به نام جنوسیس Gnosis توانست ۱۲ میلیون دلار سرمایه را در کمتر از ۱۵ دقیقه جمع آوری کند و سقف سرمایه خود را به ۳۰۰ میلیون دلار برساند. سرمایه گذاران تنها با بررسی یک نسخه pdf که به وسیله مؤسسان این سایت ارائه شده، اقدام به خرید توکنهای آن میکنند (به تازگی یک شرکت به نام بریو (Brave) توانسته است در ۳۰ ثانیه ۳۵ میلیون دلار توکن به فروش برساند)
هنگامی که قیمت ارزهای دیجیتال ناگهان افزایش پیدا کرد، تب فروش اولیه سکه ناگهان همه جا را فرا گرفت. ۲۷۰۰ کنفرانس پشت سر هم فقط در نیویورک در اواخر ماه می در مورد فناوری بلاک چین برگزار شد.
شایعاتی در مورد ثروتمند شدن بسیاری از افراد هنگامی مطرح شد که هر واحد اتر از ۱۲۷ دلار در عرض کمتر از یک هفته به ۲۲۸ دلار افزایش قیمت پیدا کرد. تولید کننده اصلی اپلیکیشن اتریوم ۶ میلیون اتر در اختیار دارد و این به آن معناست که او در عرض کمتر از یک هفته از میلیونر به میلیاردر تبدیل شد و سرمایهای معادل ۱/۴ میلیارد دلار را در عرض سه روز به دست آورد. در میان ۲۷۰۰ سرمایه دار اتر حداقل ۵۰۰ میلیونر و پنج میلیاردر وجود دارد. این را یکی از ناظران دنیای دیجیتال که خواست نامی از او برده نشود به ما اعلام کرده است.
چرا توکنها مهم هستند؟
طرفداران ارزهای دیجیتال معتقد هستند که عرضه اولیه توکن میتواند به عنوان مدل آزاد تجارت اینترنتی برای ارائه خدمات غیر متمرکز مثلاً از طریق گوگل یا فیس بوک مطرح شود. به جای تطمیع کاربران برای استفاده از خدمات آزاد و سپس پخش تبلیغات، فروش توکن میتواند کانال مستقیم برای به دست آوردن سرمایه بین کاربر و فناوری است به شمار رود.
کاربر میتواند برای پیش خرید توکن اقدام کند و سرمایه مورد نیاز برنامه نویسان به این وسیله تأمین شود اگر فناوری به خوبی عمل کند میتواند با شهرتی که به دست آورده، کاربران بیشتری را دور خود جمع کند و تقاضا برای خرید توکنهایی که در ابتدا به کاربران اولیه فروخته شد، بیشتر میشود و در نتیجه قیمت توکنها افزایش پیدا میکند و کسانی که در ابتدا توکنها را خریداری کرده بودند، میتوانند به سود دست پیدا کنند. هنگام فروش هر توکن، قوانین خاصی در هنگام فروش و هنگام تحویل آنها وضع میشود.
بالاجی سرینیواسان و نوال راویکانت همکاران شرکت اندرسون هوروویتز (Andersen Horowitz) و سرمایه گذار پلتفرم آنجل لیست (Angellist) در این مورد میگویند: «پیش خرید توکن بهتر از مدل تجاری رایگان است زیرا در این مدل کسانی که از ابتدا توکنها را پیش خرید کردهاند نیز میتوانند سود ببرند. راویکانت پلتفرمی به نام کوین لیست (Coin list) را ابداع کرده که به سرمایه گذاران کمک میکند تا در زمینه خرید توکن فعالیت نمایند.
فروش توکن همچنین میتواند به عدم توازن اختصاص منابع مالی بین فناوری است های مختلف پایان دهد. به طور کلی کسانی که فناوریها را ابداع میکردند مجبور بودند در گوشهای بایستند و سود بردن شرکتها را از فناوری خود نگاه کنند. برای مثال ماشین جستجوی گوگل اپلیکیشنی است که اینترنت را تغییر داد و از پروتکلهای اپن سورس ساخته شده است. گرچه ابداع کننده اصلی آن یعنی تیم برنرز لی که ابداع کننده اصلی آن بود و پروتکلها را برای گوگل تنظیم کرد به ثروت نرسید بلکه صاحبان شرکت گوگل ثروت را از آن خود کردند.
توکنهای ارزهای دیجیتال میتوانند رسیدن به موفقیت در فناوری بدون احتیاج به استفاده از اپلیکیشن خاصی را تسهیل کنند. آلبرت وگنر در این مورد میگوید: «با فروش توکنها تولیدکنندگان پروتکل میتوانند پروتکل خود را به صورت مستقیم به دست مشتریان برسانند و هرچه بیشتر بر روی این پروتکل تجارت و مشاغلی پیاده شود، سازنده پروتکل بیش از دیگران از آن سود میبرد.»
این همان بحثی است که در مورد تز «پروتکل پر سود» سرمایه گذاری گفته میشود: “پروتکلهای قبلی بسیار کم سود بودند و نمیتوان بر روی ارزش مالی آنها حساب کرد. اپلیکیشن هایی که بر روی این پروتکلها اجرا میشدند، آنهایی بودند که میتوانستند از سود اصلی بهره میبردند. ولی توکنهای ارزهای دیجیتال باعث شدهاند که سوددهی پروتکلها بالا برود و ارزش آنها حتی از اپلیکیشنهای موفق گذشته در این زمینه بیشتر باشد. این پروتکلها ممکن است ارزش بیشتری نسبت به کمپانیهای نسل قبل اینترنت در خود داشته باشند.
شرکتهای سرمایه گذاری که در مورد این تئوری اطلاعاتی کسب کردند، بدون فوت وقت سرمایه خود را در این توکنها سرمایه گذاری کردند. به همین علت است که شرکتهایی مانند یونیون اسکوئر ونچرز (Union square Ventures) و اندرسون هوروویتز از شرکتهایی مانند Polychain Capital که فقط به فروش توکنها میپردازد، حمایت کردهاند. در حالی که توکنها فقط برای ارائه خدمات دیجیتال – فضای ذخیره سازی، مدیریت احراز هویت یا استیکر های چت روم- به کار میروند، میتوان استفادههای آینده آنها را به عنوان محصولات و خدمات آفلاین را نیز تصور کرد.
توکن تنها به پروژههای جدید محدود نمیشوند. پلتفرم چت کیک (Kik) با ۱۵ میلیون کاربر فعال در هر ماه توکن مخصوص خود را در هفته گذشته در یک کنفرانس ارائه کرد تا بتواند پروژه جدید خود بر اساس چت را پیگیری کند. این به آن معناست که کاربران کیک میتوانند استیکر ها یا تصاویر خاصی را خرید و فروش کنند و حتی با استفاده از توکنهای خاص به نام کین (Kin) وارد چت روم سلبریتی ها شوند. برعکس امتیازات وفاداری قدیمی، این توکنها غیر متمرکز هستند. زیرا بر روی شبکه اتریوم فعالیت میکنند. ارز دیجیتال کین حتی اگر اپلیکیشن چت نیز از بین برود، باز هم دارای ارزش است گرچه ممکن است دیگر آنچنان کاربردی نداشته باشد و ارزش آن سقوط کند.
توکنها دقیقاً چه هستند؟
در اینجا شاید بهتر باشد توضیحاتی در مورد این که توکنها دقیقاً چه هستند، بیان کنیم. شما میتوانید یک توکن را به عنوان ترکیبی از یک پیش درآمد به همراه نوسان قیمت بازار تصور کنید. از طرفی پیش فروش به مشتریان اجازه میدهد که یک سهام را از پروژه در اختیار داشته باشند، این قسمت پیش درامد ماجراست. از جانب دیگر این مسئله برای مشتریان، سودی را در آینده از همان محصول یا خدمات فراهم میکند. اگر شهرت آن محصول یا خدمات در بازار افزایش پیدا کند، مشتریان اولیه میتوانند توکنهای خود را در صورت تمایل با قیمت بالاتر به فروش برسانند و به سود سرشاری دست پیدا کنند. گرچه با شهرت خرید و فروش توکن، باعث میشود که توجه قانونگذاران نیز به آن جلب شود. بعدها در این مورد بیشتر بحث میکنیم و در مورد بخش خاکستری قانونگذاری که مربوط به توکنها میشود نیز توضیحات بیشتری میدهیم.
مانند بقیه قسمتهای صنعت ارزهای دیجیتال، ارائه توکنها بر روی دورهای منطقی به پیش میرود: یک توکن همان قدر که سرمایه گذاران برای خرید آن پول خرج میکنند، ارزش دارد. همانطور که هرچقدر تقاضا برای بیت کوین بیشتر شود، ارزش آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد. اما تولیدکنندگان توکن میگویند که ارز دیجیتال آنها با بیت کوین تفاوتهای اساسی دارد. زیرا این توکنها قابل برنامه ریزی هستند و برای عملکردهای مفید مختلف کد نویسی شدهاند.
توکنهایی که امروزه تولید میشوند، بر روی شبکه اتریوم قرار گرفتهاند که دومین ارز دیجیتال ارزشمند در بازار امروز ارز دیجیتال است. اتریوم هم مانند بیت کوین است، زیرا ارز دیجیتال قابل خرید و فروشی به نام اتر (Ether) دارد. از این لحاظ شبیه به بیت کوین نیست زیرا با زبان خاصی کدنویسی شده و تولید کنندگان آن این ویژگی را مزیت اتریوم نسبت به بیت کوین میدانند. این زبان به افراد اجازه میدهد تا قراردادهای هوشمند که همان توافقهای خودکار بر روی اتریوم هستند را به انجام برسانند. برای مثال یک شرکت میتواند کوپنهای خود را بدون نیاز به واسطه یا کاغذ بازی به فروش برساند.
زبان برنامه نویسی اتریوم به قدری قدرتمند است که برنامهنویسان میتوانند طوری قراردادهای هوشمند را کد نویسی کنند که ارزهای دیجیتال جدید تولید شود و برای این ارزها قوانین خاصی را نیز تعریف کنند. این همان چیزی است که توکنهای امروزی بر اساس آن شکل گرفتهاند: یکسری قرارداد هوشمند اتریوم. شبکه اتریوم را به عنوان ماشین بزرگ تولید توکن میشناسند. مونیب علی مؤسس بلاک استک (Blockstack) استارتآپی برای تولید ابزار برای اینترنت غیرمتمرکز میگوید: «در حال حاضر اتریوم کمپانی تولید توکن است.»
گردش اقتصاد ارزهای دیجیتال به این صورت انجام میشود: اتریوم به تنهایی توانست سرمایهای را در سال ۲۰۱۴ از کاربران خود به میزان ۱۸ میلیون دلار جمع آوری کند. سپس پروتکل اتریوم به زمینهای برای جمع آوری سرمایه به وسیله توکنها تبدیل شد. ابزاری به نام سازمان مستقل غیرمتمرکز توانست ۱۵۰ میلیون دلار با وعده اینکه در آینده به ساختار تجاری جدیدی برای جهان تبدیل میشود، سرمایه جمع آوری کند. در این سازمان با ترکیب قراردادهای هوشمند و توکنها میتوان نظارت مدیران را کاهش داد یا حذف کرد. ولی نهایتاً این حساب هک شد و تمام سرمایه میلیونی مردم به سرقت رفت.
یک توکن که بر روی شبکه اتریوم ساخته شده است را میتوان به اتر تبدیل کرد یا میتوان یک بلیت کنسرت با آن خرید یا به دلار امریکا تبدیلش کرد. پیتر وان والکنبرگ مدیر تحقیقات در مرکز سکه (Coin Center) در این باره میگوید:” در دنیای واقعی، ما غالباً همه نوع ابزاری را برای خرید و فروش استفاده میکنیم. اعم از پول نقد، کوپن، بلیت. و همچنین انواع دیگری از ابزارها که ذخیره کننده ارزشی داخل خود هستند.» این توکنها را میتوان در بازارهای ثانویه مانند بنگاههای مالی و صرافیها به فروش گذاشت و ارزش آنها بر اساس ارزش اتر قیمتگذاری نمیشود و از آن مستقل است.
موارد قانونی و امنیتی / ارزهای دیجیتال
با اینکه پتانسیلهای توکن هنوز کاملاً مشخص نیست، تقریباً هر کسی که با او در کنفرانسهای نیویورک صحبت کردهام، معتقد بود که دولت آمریکا، بالاخره در زمینه عرضه اولیه دخالت خواهد کرد. هیچ کس تصور نمیکند که عرضه اولیه سکه و توکن بتواند آینده ادامه داری داشته باشد.
قانونمندی توکن بستگی به چیزی به نام «تست هاوی» پیدا میکند که بر اساس نام یک کمپانی فلوریدایی در سال ۱۹۴۰ نام گذاری شده است. این کمپانی سعی کرده بود سرمایه خود را با فروش قراردادهایی برای پیش فروش مرکبات افزایش دهد، حکمی که دادگاه عالی ایالات متحده در این مورد ارائه داد مشابه روش عرضه سهام بود. در کنفرانسهای توکن هم در مورد اینکه آیا شباهتی بین عرضه اولیه سکه و قراردادهای آن شرکت مذکور وجود دارد، مباحثاتی پیش آمد. وان والکنبرگ معتقد بود که توکنها مانند محصولات هستند و سهام محسوب نمیشوند ولی پرستون برایان که حقوقدان و مؤسس یک کمپانی بلاک چین به نام موناکس (Monax) است، با او در این مورد بحث میکرد.
وان والکنبرگ معتقد است: «این کار مانند خرید طلا است، ولی مانند خرید سهام یک معدن طلا نیست.»
برایان پاسخ میدهد:” این حرف شما درست نیست. همه میدانند که توکن چه چیزی است. توکنها فقط سهامی هستند که مردم در آنها سرمایهگذاری میکنند و انتظار دارند که در آینده سود بیشتری از آن ببرند”
البته آن چیزی که اهمیت دارد نظر قانونگذاران است. کمیسیون سهام و اوراق بهادار ایالات متحده هنوز وارد این ماجراها نشده ولی یکی از مقامات این کمیسیون که در کنفرانسها مربوط به عرضه اولیه سکه شرکت داشت و بر روی فناوری بلاک چین نیز نظارت دارد یادداشتی در مورد احتیاطهایی که باید در این زمینه صورت گیرد خواند: «حتی اگر قانون گذاری به وسیله کمیسیون سهام و اوراق بهادار آمریکا صورت گرفته باشد و یا نگرفته باشد، هنوز هم وظایف خود را نسبت به سرمایه گذاران را باید به درستی انجام دهید اگر تمایل دارید که این صنعت رونق بگیرد، سرمایه گذار باید در این زمینه حرف اول را بزند.»
تولید کنندگان توکن با ترکیبی از ترس و اطمینان منتظر قانونگذاری دولت در این زمینه هستند. استن میروشنیک بانکدار سابق و مورگان استنلی که سابقاً صاحب یک شرکت به نام آرگون (Argon) بوده است، را در نظر بگیرید که چگونه سرمایه گذاران بزرگ بازار ارزهای دیجیتال، افراد ماجراجو و سرمایه داران را به خرید توکنها تشویق میکنند تا مطمئن شوند که تا آخرین دانه آنها فروخته شده است.
هنگامی که یک گروه از برنامه نویسان تصمیم میگیرند برای انجام پروژه خود سرمایه جمع کنند، میروشنیک به وسیله گروههایی در شبکههای اجتماعی مانند تلگرام و تبلیغات در رسانههای دیگر، توکنهای آنها را به فروش میرساند. او در این زمینه میگوید:” با زیر نظر داشتن انفجار فناوری در سالهای ۹۰ این هم میتواند یک بازار سرمایه برای ما محسوب شود. فقط باید کسانی را گرد هم جمع کنیم تا بتوانند سرمایه اولیه را برایمان فراهم کنند، و اشخاصی مثل ما که از مراکز سرمایه گذاری سنتی مانند بانکها آمده باشند و از مراحل کار کاملاً آگاه باشند. اگر یک روز شرکت فیدلیتی (Fidelity) به ما مراجعه کند و بگوید من ۴ میلیارد دلار توکن میخواهم، به من کمک کنید که آن را خریداری کنم. در این صورت شما به کسی مانند من احتیاج دارید که بتواند با آنها به مذاکره بپردازد و زبانشان را بفهمد.»
از نظر میروشنیک، هر چه که کمیسیون سهام و اوراق بهادار آمریکا زودتر به قانونگذاری این زمینه بپردازد، بهتر است. او میگوید: “من از این کار استقبال میکنم زیرا اگر بدانیم محدودیتها در چه زمینههایی قرار دارند، میتوانیم بهتر برنامه ریزی کنیم.”