بازی پلی تو اون (Play to Own) یا P2O با مفهوم بازی کن مالکیت بگیر، مفهومی نوآورانه است که بازیکنان را در مرکز تجربه بازی قرار می‌دهد و حس مالکیت را به سطحی جدید می‌برد. بازی‌های بلاک چینی روزبه‌روز محبوب‌تر می‌شوند و مدل‌های جدیدی برای کسب درآمد و تجربه ارائه می‌دهند. اکنون بازی‌های P2O به بازیکنان اجازه می‌دهند علاوه بر بازی کردن، مالکیت واقعی بر دارایی‌های دیجیتال خود داشته باشند.
در این مطلب قصد داریم به بررسی عملکرد بازی‌های Play to Own، ویژگی‌های آن و تفاوتش با مدل پلی تو ارن بپردازیم. همچنین بهترین بازی های پلی تو اون را معرفی خواهیم کرد.
بازی Play to Own یا P2O چیست؟
بازی Play to Own یا P2O یک مدل جدید در بازی‌های وب ۳ (Web3) است که بیشتر شبیه بازی‌های سنتی وب ۲، اما با یک تفاوت بزرگ طراحی شده است. در این مدل، بازیکن‌ها واقعاً صاحب دارایی‌های داخل بازی می‌شوند و این دارایی‌ها بسته به عملکرد شما، ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی پیدا می‌کنند. این یعنی هر بازیکن تجربه‌ای متفاوت و ارزشمند از بازی خواهد داشت.
در بازی‌های وب ۲ هرچقدر هم آیتم جمع کنید یا شخصیت خود را ارتقاء دهید، باز هم مالک آن‌ها نیستید و شرکت سازنده هر لحظه می‌تواند آن‌ها را از شما بگیرد. اما در پلی تو اون، هر چیزی که به دست می‌آورید متعلق به خودتان است و هیچکس نمی‌تواند آن را بگیرد. این حس مالکیت به بازی معنا و ارزش بیشتری می‌دهد.
پلی تو اون با استفاده از تکنولوژی وب ۳، بازی را به ترکیبی از سرگرمی و حس مالکیت تبدیل می‌کند. این یعنی همزمان با سرگرمی می‌توانید از مزایای دنیای بلاک چین مثل مالکیت واقعی دارایی‌ها استفاده کنید. این مدل قدمی مهم به سمت ساخت بازی‌هایی است که هم لذت‌بخش هستند و هم ارزش‌آفرین.
ویژگی‌های بازی های Play to Own
در بازی‌های بلاک چینی مانند بازی‌هایی که بیت کوین پاداش می‌دهند، شما قادر به کسب درآمد ارز دیجیتال هستید، اما مالکیت دارایی‌های داخل بازی را بر عهده ندارید. در مقابل، مدل بازی Play to Own با ویژگی‌هایی طراحی شده که بازیکن را بیش از پیش درگیر بازی و دارایی‌های آن می‌کند. در ادامه سه ویژگی مهم این سبک بازی P2O را بررسی می‌کنیم.
مالکیت و فروش
در پلی تو اون، بازیکنان به جای دریافت ارز دیجیتال، دارایی‌های دیجیتالی مانند آیتم‌ها و شخصیت‌های خاص را دریافت می‌کنند. این دارایی‌ها قابل فروش در بازار هستند و خود بازی هم از این تبادل سود می‌برد. به‌همین‌دلیل، ارزش دارایی‌های درون بازی حفظ می‌شود.
حس مالکیت واقعی
بازیکن‌ها در بازی‌های مدل P2O کنترل کامل دارایی‌های خود را در اختیار دارند و هر چیزی که به‌دست می‌آورند، واقعاً متعلق به خودشان است. این موضوع باعث ایجاد حس مالکیت و انگیزه بیشتر برای ادامه بازی می‌شود.
کمیاب بودن دارایی‌ها
برای به دست آوردن دارایی‌های خاص در پلی تو اون، بازیکن باید ماموریت‌های خاصی را کامل کند. این دارایی‌ها کمیاب و منحصر به فرد هستند و در هر بازیکن تفاوت دارد. برخلاف بازی‌های سنتی که آیتم‌هایشان برای همه مشترک است.
چگونه مدل بازی P2O برای کاربران خلق ارزش می‌کند؟
برای درک بهتر ارزش‌های مدل بازی کن مالکیت بگیر یا همان پلی تو اون، ابتدا باید نگاهی به جنبه‌های مختلف آن بیندازیم. این مدل نه‌تنها حس مالکیت واقعی را به کاربران می‌دهد، بلکه فرصت‌های جدیدی برای تعامل و کسب درآمد ایجاد می‌کند که در ادامه به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
ان اف تی (NFT) به‌عنوان دارایی اصلی
اعتماد و ارتباط همواره در دنیای مجموعه‌های بازی و کلکسیونی اهمیت داشته‌اند. برخلاف گذشته که کاربران فقط مالکیت اسمی روی آیتم‌های بازی داشتند، در مدل بازی P2O، دارایی‌ها به‌صورت توکن‌های غیرقابل تعویض یا همان ان اف تی (NFT) به بازیکنان تعلق دارند. این مالکیت واقعی، آزادی عمل بیشتری به کاربران می‌دهد و باعث ایجاد ارتباط عاطفی عمیق‌تر با آیتم‌ها می‌شود.
علاوه‌براین، کاربران می‌توانند این دارایی‌ها را در پلتفرم‌های مختلف و حتی در دنیای واقعی با استفاده از کیف پول دیجیتال خود معامله یا به اشتراک بگذارند، بدون اینکه محدود به بازی اولیه باشند.
تبدیل هزینه‌های خرید درون‌برنامه‌ای به دارایی‌های قابل‌معامله
مدل بازی P2O به کاربران اجازه می‌دهد که هزینه‌های خرید درون‌برنامه‌ای (IAP) را به دارایی‌هایی با ارزش واقعی تبدیل کنند. برخلاف مدل‌های سنتی که این خریدها به عنوان هزینه‌ای بی‌ارزش تلقی می‌شدند، در این مدل آیتم‌های خریداری شده به صورت ان‌اف‌تی قابل فروش و معامله در بازار ثانویه هستند.
این ویژگی نه‌تنها انگیزه خرید بیشتری را ایجاد می‌کند، بلکه کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را به دوستان یا سایر بازیکنان هدیه دهند یا با آیتم‌های مورد علاقه خود تعویض کنند، که این مسئله ارزش ملموسی برای سرمایه‌گذاری‌های آن‌ها به وجود می‌آورد.
تولید محتوای کاربر (UGC) و ایجاد بازار برای نوآوری‌ها
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های مدل بازی پلی تو اون، آزادی کاربران در خلق و شخصی‌سازی محتواست. از زمان‌های گذشته تاکنون، بازیکنان همواره به‌دنبال راه‌هایی برای دستکاری و تغییر بازی‌ها برای تجربه‌ای بهتر بوده‌اند.
حالا با افزودن ارزش مالی به این محتوا، کاربران می‌توانند آواتارها، تجهیزات و انیمیشن‌های مخصوص خود را بسازند و در بازار مخصوص به فروش برسانند. این امکان نه تنها خلاقیت کاربران را افزایش می‌دهد، بلکه برای آن‌ها بازگشت سرمایه قابل توجهی نیز به‌همراه دارد، چرا که بازاری واقعی برای آثارشان وجود دارد.
جامعه فعال و ایجاد انگیزه با پاداش‌های اجتماعی
یکی دیگر از ارکان مهم موفقیت بازی‌ها، وجود جامعه‌ای فعال و درگیر است. در مدل بازی P2O، جامعه نه تنها کاربران را به خاطر دستاوردهایشان می‌ستاید، بلکه از طریق دارایی‌های NFT بازیکنان به آن‌ها سرمایه اجتماعی و ارزش می‌بخشد. این حس تعلق و قدردانی باعث تقویت انگیزه کاربران برای سرمایه‌گذاری بیشتر در بازی می‌شود.
جوامع بازی فضایی را فراهم می‌کنند که بازیکنان بتوانند دستاوردها و دارایی‌های خود را به نمایش بگذارند و از طریق پاداش‌های دنیای واقعی، تجربه بازی را لذت‌بخش‌تر کنند. این موضوع به بهبود کلی اکوسیستم بازی و رضایت بیشتر کاربران منجر می‌شود.
بهترین بازی‌های پلی تو اون
در ادامه چند مورد از بهترین بازی های پلی تو اون که بین کاربران محبوبیت بیشتری دارند را معرفی می‌کنیم.
پیکسلز (Pixels)
پیکسلز یک متاورس گیمینگ است که ابتدا به شکل بازی مزرعه‌داری عرضه و به مرور به دنیایی مجازی و چندبعدی تبدیل شد. در این بازی، بازیکنان می‌توانند زمین مجازی بخرند، با شخصیت‌های NFT تعامل داشته باشند و مأموریت‌های متنوعی را انجام دهند. این بازی در سال ۲۰۲۳ به شبکه رونین (Ronin) منتقل و از آن زمان جامعه کاربران آن قوی‌تر شده است.
ایلوویوم (Illuvium)
ایلوویوم دنیایی سه‌بعدی است که بر بستر Immutable X ساخته شده و فراتر از یک بازی معمولی، اکوسیستمی کامل به‌شمار می‌رود. در این دنیا می‌توانید موجوداتی به نام ایلوویالز (Illuvials) را شکار و با آن‌ها مبارزه می‌کنید. همچنین باید با استخراج منابع، تصاحب زمین و استراتژی‌های گوناگون در این جهان پیشرفت کنید.
بلاک لوردز (BLOCKLORDS)
بلاک لوردز یک بازی استراتژیک با تم قرون وسطی در اروپا است که روی شبکه Immutable X ساخته شده است. در این بازی می‌توانید قهرمان بسازید، آیتم‌ها را معامله کرده، شهرها را فتح کنید و از داخل بازی درآمد داشته باشید.
فیبل بورن (Fableborne)
فیبل بورن یکی دیگر از بازی‌های پلی تو اون است که ارزش دنبال کردن دارد. این بازی عناصر اکشن RPG را با ساخت و ارتقای پایگاه ترکیب کرده و برای پلتفرم‌های موبایل و کامپیوتر توسعه داده است. دنیای بازی پر از ماجراجویی در جزایر، ساخت پایگاه و ارتقای قهرمان است.
پس از عرضه اولین کالکشن این بازی به نام Primordials در جولای ۲۰۲۳، فیبل بورن به یکی از مورد انتظارترین بازی‌ها تبدیل شد و جامعه بازیکنان را به دنیای خودش کشاند.
اسکای ویور (Skyweaver)
بازی اسکای ویور یک دنیای نبردهای استراتژیک کارتی است که به‌صورت رایگان روی موبایل، تبلت یا کامپیوتر در دسترس شماست. این بازی کارتی، امکان مالکیت، معامله و هدیه دادن کارت‌ها را فراهم می‌کند و کارت‌ها در کیف پول Sequence ذخیره می‌شوند.
با شرکت در رقابت‌های مختلف می‌توانید در جدول رتبه‌بندی صعود کنید و برای مهارتتان جایزه بگیرید. این بازی یک سیستم پاداش هفتگی دارد که با آن می‌توانید کارت‌های ان‌اف‌تی نقره‌ای قابل معامله ببرید. همچنین بخش Conquests برای کسانی است که چالش بیشتری می‌خواهند؛ جایی که می‌توانید کارت‌های NFT طلایی کمیاب به‌دست آورید.
سان‌فلاور لند (Sunflower Land)
بازی Sunflower Land یکی از بازی‌های شناخته‌شده در دنیای وب۳ است که به‌عنوان یکی از اولین پذیرندگان مدل پلی تو اون شناخته می‌شود. در سان فلاور لند بازیکنان می‌توانند در یک محیط مبتنی بر بلاک چین به فعالیت‌هایی مثل کشاورزی، معامله و ساخت NFT مشغول شوند و از این طریق تجربه‌ای متفاوت و اقتصادی داشته باشند.
تفاوت بازی پلی تو اون و پلی تو ارن (Play to Earn)
قبل از اینکه تفاوت این دو سبک بازی را بررسی کنیم، بهتر است ابتدا تعریف دقیق و روشنی از بازی پلی تو ارن داشته باشیم.
بازی پلی تو ارن یا P2E مدلی از بازی‌های وب ۳ است که بازیکنان در ازای بازی کردن، پاداش‌های واقعی مانند توکن‌های ارز دیجیتال و آیتم‌های NFT می‌گیرند. این مدل به بازیکن اجازه می‌دهد با وقت گذاشتن در بازی، درآمد کسب کرده و دارایی‌های دیجیتال خود را به دنیای واقعی منتقل کند.
شاید مفهوم کسب درآمد از بازی های بلاک چینی شباهت‌هایی بین مدل بازی P2O و P2E ایجاد کند، اما این دو سبک بازی تفاوت‌هایی با هم دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
در جدول زیر، خلاصه‌ای از تفاوت‌های این دو سبک ساخت بازی بلاک چینی را مشاهده می‌کنید:
| دسته‌بندی | Play to Earn (P2E) | Play to Own (P2O) | شباهت‌ها |
| هدف اصلی | کسب درآمد از طریق بازی | مالکیت و ارتقاء دارایی‌های دیجیتال | هر دو مدل ترکیبی از بازی و اقتصاد دیجیتال هستند |
| نوع مشارکت | اغلب چندنفره و تیمی | بیشتر تک‌نفره | هر دو بازیکن را در فرایند اقتصادی بازی دخیل می‌کنند |
| استفاده از دارایی‌ها | تبدیل دارایی به پول واقعی | بهبود و ارتقاء دارایی برای عملکرد بهتر | هر دو از دارایی‌های دیجیتال قابل‌معامله استفاده می‌کنند |
| تمرکز توسعه‌دهنده‌ها | اقتصاد و درآمدزایی | گیم‌پلی و تجربه بازیکن | هر دو نیازمند طراحی دقیق اقتصادی و گیم‌پلی هستند |
| تأثیر بر صنعت بازی | ایجاد شبکه‌های اجتماعی و رشد سریع کاربران | خلق تجربه‌های باکیفیت و دارایی‌های منحصربه‌فرد | هر دو مدل باعث تحول در مدل‌های سنتی بازی‌سازی شده‌اند |
| سرگرمی و درگیری بازیکن | کمتر؛ به دلیل تمرکز بر درآمد | بیشتر؛ به دلیل طراحی گیم‌پلی جذاب | هر دو نیازمند حفظ تعادل بین لذت و اقتصاد هستن |
تاثیر بر صنعت بازی
مدل‌های پلی تو ارن و پلی تو اون تاثیر زیادی بر صنعت بازی داشته‌اند و هرکدام مسیر متفاوتی را پیش گرفته‌اند. P2E با ایجاد شبکه‌های اجتماعی قوی بین بازیکنان، باعث رشد سریع این جامعه شده است. در این مدل، بازیکنان معمولاً به صورت تیمی در ماموریت‌ها شرکت می‌کنند و جوایز را بین هم تقسیم می‌کنند. همین همکاری جمعی یکی از دلایل گسترش این بازی‌هاست.
در مقابل، P2O بیشتر روی حالت تک‌نفره تمرکز دارد. بازیکن با پیشرفت در بازی و انجام ماموریت‌ها، دارایی‌هایش را توسعه می‌دهد و مالکیت واقعی آن‌ها را به دست می‌آورد.
نحوه استفاده از دارایی‌ها
نحوه استفاده از دارایی‌ها در بازی Play to Own و Play to Earn تفاوت اصلی این دو مدل است. در پلی تو ارن، بازیکن دارایی‌های درون بازی را برای کسب درآمد و تبدیل آن به پول واقعی استفاده می‌کند.
اما در پلی تو اون، تمرکز بیشتر روی ارتقاء و بهبود دارایی‌های دیجیتال است. بازیکن با درآمدی که به‌دست می‌آورد، دارایی‌های خود را ارزشمندتر و خاص‌تر می‌کند تا در بازی عملکرد بهتری داشته باشد.
سرگرمی
در بازی‌های P2E، سیستم درآمدزایی آنقدر با گیم‌پلی درآمیخته که باعث کاهش جذابیت و لذت بازی شده است. در این بازی‌ها، به جای اینکه مدل بازی را به شکلی تغییر دهند که بازیکنان بیشتر درگیر شوند، سازندگان بیشتر روی ساختار اقتصادی بازی‌ها تمرکز کرده‌اند.
اما در مدل بازی P2O، چون درآمدزایی اولویت اصلی نیست، سازندگان برای جذب بازیکنان بیشتر، مجبور به طراحی گیم‌پلی‌های جذاب‌تر هستند.
سبک بازی P2O بهتر است یا P2E؟
هر کدام از این مدل‌ها جایگاه خاص خود را دارند و در دنیای بازی اهداف متفاوتی را دنبال می‌کنند.
برای گیمرهای حرفه‌ای
برای گیمرهای حرفه‌ای، پلی تو اون آشناتر است چون از نظر سبک بازی و هدف، شباهت زیادی به بازی‌های وب۲ دارد. در این مدل، بازیکن فقط برای لذت بردن بازی می‌کند و آیتم‌ها صرفاً برای فروش نیستند، بلکه بخشی از تجربه بلندمدت بازی به‌حساب می‌آیند. احتمالاً همین مدل در آینده بیشترین نقش را در ورود بازی‌های بزرگ به دنیای وب۳ ایفا خواهد کرد.
برای درآمدزایی
در مقابل، پلی تو ارن شاید شبیه بازی‌های معمولی نباشد، اما نمی‌توان تأثیر اقتصادی گسترده آن را نادیده گرفت. این مدل به افراد امکان داده از راهی که دوست دارند درآمد کسب کنند؛ موضوعی که در دنیای واقعی به ندرت پیش می‌آید. بازی و سرگرمی باید برای همه در دسترس باشد و اگر این مسیر به بهبود وضعیت اقتصادی کمک کند، چرا نباید آن را پذیرفت؟
بنابراین، پلی تو اون گزینه‌ای مناسب برای گیمرهای حرفه‌ای است که به‌دنبال تجربه‌ای عمیق و ماندگار هستند. اما پلی تو ارن بیشتر برای کسانی کاربرد دارد که هدفشان درآمدزایی است، حتی اگر کیفیت گیم‌پلی پایین‌تر باشد. انتخاب بین این دو بستگی به اولویت بازیکن دارد؛ لذت بازی یا کسب درآمد.
سوالات متداول
پلی تو اون چیست؟
پلی تو اون مدلی از بازی‌های وب۳ است که در آن بازیکنان مالک واقعی دارایی‌های دیجیتال خود می‌شوند و این دارایی‌ها ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی دارند.
تفاوت پلی تو اون با پلی تو ارن چیست؟
در بازی‌های P2E، بازیکنان بیشتر روی کسب درآمد تمرکز دارند، اما در سبک بازی‌های P2O، هدف اصلی، بازی و تجربه لذت‌بخش با مالکیت واقعی دارایی‌ها است.
آیا سبک بازی پلی تو اون برای گیمرهای حرفه‌ای مناسب‌تر است یا پلی تو ارن؟
بازی‌های پلی تو اون تجربه‌ای مشابه بازی‌های وب ۲ دارند و برای کسانی که دنبال بازی طولانی‌مدت و جذابیت بیشتر هستند، گزینه بهتری است. اما نمی‌توان از جنبه اقتصادی بازی‌های پلی تو ارن هم چشم‌پوشی کرد.
چگونه دارایی‌های بازی‌های پلی تو اون قابل فروش هستند؟
دارایی‌های دیجیتال مانند آیتم‌ها و شخصیت‌ها قابل معامله در بازارهای مخصوص هستند و این تبادل سودی برای سازندگان بازی هم دارد.
جمع‌بندی
مدل پلی تو اون (P2O) به بازیکنان امکان می‌دهد تا مالکیت واقعی و دائمی بر دارایی‌های دیجیتال درون بازی داشته باشند. این مدل بیشتر روی تجربه بازی و لذت بردن تمرکز دارد و آیتم‌ها بخشی از پیشرفت و داستان بازی محسوب می‌شوند. از مزایای آن می‌توان به ایجاد حس مالکیت و انگیزه بیشتر برای ادامه بازی اشاره کرد، اما نیاز به طراحی بازی‌های جذاب‌تر و پیچیده‌تر دارد تا بازیکنان را نگه دارد.
در مقابل، پلی تو ارن (P2E) بیشتر جنبه مالی و کسب درآمد را در اولویت قرار می‌دهد و به بازیکنان فرصت می‌دهد تا از بازی درآمد کسب کنند، اما گاهی باعث کاهش کیفیت تجربه گیمینگ می‌شود. تفاوت اصلی این دو مدل در تمرکز پلی تو اون روی مالکیت و تجربه طولانی‌مدت است، در حالی که پلی تو ارن روی کسب درآمد سریع و گسترده تمرکز دارد. هر دو مدل مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و در دنیای بازی‌های بلاک چینی نقش‌های مکملی ایفا می‌کنند.
