بانک مرکزی چین از اول ژانویه ۲۰۲۶ (اواسط دی ۱۴۰۴) به بانکها اجازه میدهد به موجودی کیف پولهای یوان دیجیتال سود پرداخت کنند. این اقدام درحالی انجام میشود که آمریکا ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) را ممنوع کرده است.
چین، رهبر رقابت ارزهای دیجیتال ملی
بانک مرکزی چین در حال اجرای چارچوب جدیدی برای ارز دیجیتال ملی خود بهنام یوان دیجیتال (e-CNY) است که به بانکهای تجاری این کشور اجازه میدهد از اول ژانویه ۲۰۲۶، به موجودی کیف پولهای دارندگان این ارز سود پرداخت کنند؛ اقدامی که به گفته مقامات، جایگاه ارز دیجیتال بانک مرکزی را به چیزی بیشتر از نقش اولیه آن بهعنوان جایگزین پول نقد ارتقا میدهد.
این چارچوب جدید CBDC به بانکها اجازه میدهد یوان دیجیتال را بهعنوان بخشی از عملیات دارایی و بدهی خود در نظر بگیرند. لو لی (Lu Lei)، معاون رئیس بانک مرکزی چین، این موضوع را در مقالهای در نشریه China Financial Times وابسته به این بانک که روز دوشنبه منتشر شد، مطرح کرد. آقای لی در این گزارش گفت:
یوان دیجیتال از عصر «پول نقد دیجیتال» به عصر «ارز دیجیتال سپردهای» منتقل خواهد شد. این ابزار، کارکردهای مقیاس ارزش پولی، ذخیره ارزش و پرداختهای فرامرزی را دارد.
توسعه CBDC در چین در تضاد با سیاست آمریکا
در حالی که تراکنشهای ارز دیجیتال و استیبل کوینها در سرزمین اصلی چین ممنوع هستند، بانک مرکزی این کشور همچنان به توسعه چارچوب ارز CBDC ادامه میدهد و بهدنبال استفاده از کارایی زیرساختهای بلاک چین از طریق یک جایگزین پول نقد دیجیتال صادرشده توسط بانک مرکزی است.
این رویکرد در تضاد با سیاست آمریکا قرار دارد؛ جایی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، با صدور یک فرمان اجرایی، ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی را ممنوع کرد و دلیل آن را نگرانی از تهدید بالقوه این ابزارها برای ثبات نظام مالی، حریم خصوصی افراد و حاکمیت ملی دانست.
این فرمان اجرایی که در ۲۳ ژانویه (۴ بهمن ۱۴۰۴) امضا شد، ایجاد، انتشار، گردش یا استفاده از ارزهای دیجیتال بانک مرکزی را ممنوع میکند؛ تحولی که اندی لیان (Anndy Lian)، نویسنده و مشاور بیندولتی بلاک چین، پیشتر آن را «نقطه عطفی» برای رشد صنعت کریپتو در آمریکا توصیف کرده بود.
ترامپ همچنین در ماه ژوئیه، قانون GENIUS را امضا کرد؛ راهنمایی و ایجاد نوآوری ملی برای استیبل کوینهای آمریکا که نخستین چارچوب جامع استیبل کوین در این کشور محسوب میشود که قوانین روشنی برای وثیقهگذاری استیبل کوینها تعیین کرده و رعایت مقررات مبارزه با پولشویی را الزامی میکند.
«برنامه اقدام» چین برای تسریع پذیرش یوان دیجیتال
چارچوب جدید چین با عنوان «برنامه اقدام برای تقویت بیشتر نظام مدیریت یوان دیجیتال و توسعه زیرساختهای مالی مرتبط»، با هدف گسترش استفاده ملی از یوان دیجیتال و ایجاد زیرساختهای لازم تدوین شده است.
در ماه سپتامبر (شهریور ۱۴۰۴)، بانک مرکزی چین «مرکز عملیات بینالمللی RMB» را در شانگهای تأسیس کرد؛ یک پلتفرم خدمات بلاک چین که بهدنبال توسعه ابزارهای تسویه آنچین و قابلیتهای انتقال میانزنجیرهای برای ترویج استفاده از یوان دیجیتال در تسویههای فرامرزی است.
درحالیکه بانک مرکزی چین اعلام کرده یوان دیجیتال میتواند به افزایش شمول مالی کمک کند، برخی منتقدان نگران هستند که این ابزار، کنترل مالی بیشتری را در اختیار بانک مرکزی قرار دهد. الکس گلادستین، مدیر استراتژی سازمان غیرانتفاعی Human Rights Foundation، در این رابطه گفته:
دولت چین بهدنبال کنترل بیشتر بر پرداختهاست.
او پیشتر در گفتوگو با مجله MIT Technology Review در اوت ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۲) گفته بود باوجوداینکه بانک مرکزی چین هماکنون کنترل محکمی بر دو غول بزرگ پرداخت تجاری این کشور دارد، کنترل مستقیم و نظارت بر یک ارز دیجیتال میتواند دادههای بیشتری فراهم کند و «قدرت محرومکردن افراد از دسترسی» را افزایش دهد.
