شرکت ورلد موبایل (World Mobile) طی ابتکاری جدید، با ارسال پهپاد به لایه استراتوسفریک زمین، خدمات اینترنت 5G مبتنی بر بلاک چین را برای کاربران سراسر جهان فراهم کرده است. این ابتکار که World Mobile Stratospheric نام دارد، به‌منظور پوشش مناطقی که زیرساخت‌های مخابراتی سنتی به آن‌ها دسترسی ندارند، ایجاد شده است.

راه‌اندازی شبکه ۵G مبتنی بر بلاک چین با پهپاد توسط World Mobile

شرکت ورلد موبایل (World Mobile) با همکاری شرکت مخابراتی اندونزیایی پروتلیندو (Protelindo)، شبکه 5G مبتنی بر بلاک چین را با استفاده از پهپادها راه‌اندازی کرده است که اتصال اینترنت را مستقیماً برای کاربران سراسر جهان فراهم می‌کند. این پروژه با نام ورلد موبایل استراتوسفریک «World Mobile Stratospheric»، به‌منظور پوشش مناطقی که زیرساخت‌های مخابراتی سنتی به آن‌ها دسترسی ندارند، ایجاد شده است.

پهپادهای این شبکه که با سوخت هیدروژنی کار می‌کنند، در ارتفاع حدود ۶۰ هزار فوت در استراتوسفر پرواز کرده و هر کدام با استفاده از ۴۵۰ پرتو قابل‌هدایت، پوشش بی‌سیم را تا ۱۵ هزار کیلومتر مربع فراهم می‌کنند.

چارلز بارنت (Charles Barnett)، مدیر کسب‌وکار ورلد موبایل، گفته است که این شبکه هوایی نسبت به ارتباطات مبتنی بر ماهواره برتری دارد و با تأخیر زمانی فقط ۶ میلی‌ثانیه، خدماتی تا ۱۸ برابر ارزان‌تر به ازای هر گیگابایت ارائه می‌دهد.

The satellite communications market
انتظار می‌رود بازار ارتباطات ماهواره‌ای، بزرگترین بخش صنعت مخابرات مبتنی بر آسمان، تا سال ۲۰۳۰ به ۱۵۹ میلیارد دلار افزایش یابد. منبع: Grand View Research

این شرکت در تلاش است تا سهمی از بازار ارتباطات مبتنی بر فضا و هوا، که حدود ۹۸.۳ میلیارد دلار ارزش دارد، به‌دست آورد. شرکت ورلد موبایل هم‌اکنون شبکه‌ای غیر متمرکز و زمینی از زیرساخت‌های فیزیکی ایجاد کرده که ترکیبی از زیرساخت‌های مخابراتی سنتی و ارائه‌دهندگان مستقل هستند تا خدمات به مناطقی که دسترسی کافی ندارند، گسترش یابد.

چالش‌های راه‌اندازی شبکه‌های ارتباطی مبتنی بر استراتوسفر

آقای بارنت گفته است که راه‌اندازی و نگهداری چنین شبکه‌ای با چالش‌های فنی و قانونی زیادی همراه است. هر پهپاد هیدروژنی این پروژه دارای دهانه بال ۵۶ متری و وزن حدود چهار تن است و قرار است تا ۹ روز بدون توقف پرواز کند و سپس برای سوخت‌گیری مجدد به ایستگاه مخصوص بازگردد.

برای رسیدن به بیشترین بهره‌وری سوخت و پرواز پایدار، وزن هواپیما و سوخت باید تا حد ممکن کم باشد و درعین‌حال، سازه باید مقاوم بوده و قادر به تحمل شرایط جوی در ارتفاعات پایین‌تر باشد.

hydrogen-powered drones
تصویری از پهپادهای هیدروژنی که توسط شرکت ورلد موبایل استراتوسفریک به پرواز درآمده‌اند. منبع: ورلد موبایل استراتوسفریک

در ارتفاع ۶۰ هزار فوت، پهپادها بالاتر از سیستم‌های جوی قرار دارند و بادهای این لایه از جو آرام‌تر است، اما هنوز باید از تشعشعات کیهانی که ممکن است به تجهیزات الکترونیکی آسیب برسانند، محافظت شوند. همچنین سمت آفتاب‌گیر پهپاد باید بتواند گرمای شدید را دفع کند تا آسیبی نبیند.

از نظر قانونی، کسب مجوز پرواز برای هواپیماهای بدون سرنشین از سازمان‌هایی مانند اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) و آژانس ایمنی هوانوردی اروپا (EASA) یک چالش مهم است که شامل رعایت استانداردهای ساخت و عملکرد پهپادها نیز می‌شود.

رقابت ورلد موبایل در زمین و فضا

ورلد موبایل در زمینه شبکه‌های بی‌سیم غیر متمرکز و پلتفرم‌های ارتباطی فضایی رقبایی دارد. برای مثال، هلیوم موبایل (Helium Mobile) یک پروتکل غیر متمرکز است که شبکه‌ای از نودهای بی‌سیم را با همکاری شرکت‌های مخابراتی معتبر مثل (AT\&T) ترکیب کرده تا خدمات را گسترش دهد و به مناطق بدون خدمات دسترسی پیدا کند.

A Falcon 9 SpaceX rocket
یک موشک فالکون ۹ اسپیس ایکس، ماهواره‌های استارلینک را به مدار پرتاب می‌کند. منبع: اسپیس ایکس

از سوی دیگر، استارلینک (Starlink) ایلان ماسک، با ارائه اینترنت از طریق ماهواره‌ها، سهم بازار خود را در زیرساخت‌های ارتباطی گسترش می‌دهد، هرچند طبق گفته بارنت، این دو شرکت به بخش‌های متفاوتی از بازار خدمت می‌کنند.

استارلینک بیشتر برای پوشش مناطق بسیار دورافتاده بدون دسترسی به شبکه‌های موبایل مناسب است، در حالی که ورلد موبایل استراتوسفریک برای مناطقی با تراکم بالاتر کاربران موبایل طراحی شده است.

همچنین، برای استفاده از استارلینک نیاز به خرید سخت‌افزار مخصوص اتصال ماهواره‌ای وجود دارد که یکی دیگر از تفاوت‌های این دو راهکار است.