تا پایان سال ۲۰۱۷، ارز ریپل (XRP) دومین ارزش بازاری پولهای رمزنگاریشده را از آن خود کرده بود و اکنون پس از بیت کوین و اتریوم، سومین پول دیجیتال قدرتمند جهان محسوب میشود. گرچه هر توکن XRP حدود ۲.۱۴ دلار قیمت دارد؛ ولی حجم عظیم توکنهای در گردش این ارز به ۳۸.۷ میلیارد میرسد که بیانگر ارزشی معادل ۸۲.۸ میلیارد دلار است. پنجشنبهی گذشته شرکتی که پشت ریپل قرار دارد (این شرکت هم ریپل نام دارد) مشارکت خود را با شرکت ارسال و تراکنش آنلاین پول مانیگرم اعلام کرد و بهاینترتیب بیشترین اعتبار تاریخ خود را به دست آورد.
سؤال اینجا است که چه ویژگیهایی، ریپل را از سایر پولهای رمزنگاریشده متمایز میکند؟ مهمترین خصوصیت ریپل، سرعت آن است.
بهبیاندیگر، xRapid یک فرآیند سریع مبتنی بر XRP است که به مردم اجازه میدهد معادل با پول نقد خود، هر ارزی که میخواهند (مثلا بیت کوین)، برای مخاطبشان ارسال کنند و مخاطب هم میتواند ارز فوق را به واحد پول کشور خود دریافت کند.
آشیش بیرلا، مدیر محصول شرکت ریپل، عملکرد این ارز را با مثال دیگری توضیح میدهد. او میگوید:
یکی از مشتریان شرکت کوالیکس (Cuallix، شرکت تسهیلکنندهی انتقال بینالمللی پول) را در نظر بگیرید. پیشازاین کوالیکس مجبور بود برای انتقال پول به کشور مکزیک، یک حساب بانکی در این کشور افتتاح کند، فرایندی که چند ماه طول میکشید. سپس باید یک واسطهی دیگر را در مکزیک استخدام میکرد تا پولهای واریزشده به این حساب را به واحد پزو تبدیل کند تا در یک مرحلهی بعد، آنها بتوانند پرداختهای محلی را انجام دهند.
به اعتقاد بیرلا، مصرفکنندگان به خدمات مالی اینترنتی سریعتری نیاز دارند که وضعیت موجود، پاسخگوی آن نیست. در حال حاضر انتقالات پولی و مالی نهتنها زمانبر هستند، بلکه هزینهی بالایی به مردم تحمیل میکنند. بیرلا توضیح میدهد که ریپل چگونه مشکل را حل میکند:
ریپل با استفاده از صرافیهای دیجیتال، واسطهها را کنار میگذارد. کار مراکز تبادل دیجیتال، این است که ابتدا پول فرستنده را (مثلاً دلار آمریکا یا واحد پولی هر کشور دیگری) را به XRP تبدیل میکنند. در طرف مقابل، بسته به اینکه مخاطب یا دریافتکننده در چه کشوری است و تمایل دارد پول خود را به چه واحدی دریافت کند، xRapid ارز دیجیتال XRP را به پول نقد همان کشور (مثلاً پزوی مکزیک) تبدیل میکند.
این فرایند ساده و شفاف به نظر میرسد؛ اما ریپل هنوز یک ارز رمزنگاریشدهی بحثبرانگیز به شمار میرود. مردم هنوز مطمئن نیستند که مؤسسات مالی حاضرند از xRapid یا XRP استفاده کنند یا خیر.
بهعنوان مثال ناتانیل پاپر، خبرنگار مالی نیویورکتایمز، توییت کرد که منابع اطلاعاتیاش در بانکها، استفاده از ریپل را منتفی میدانند. موافقان و مخالفان زیادی نظر خود را در کامنتهای این توییت بیان کردند. بهعنوان مثال یک نماینده گفت: «من اصلاً نمیدانم چرا باید از ریپل استفاده کنیم.» و از طرف مقابل، برد گاردلینگ هاوس، مدیرعامل ریپل نیز به دفاع از این سیستم پرداخته بود.
شرکت مانیگرم هم در بیانیهی خود نوشت:
ریپل یکی از پیشگامان فناوری بلاک چین است و ما مشتاقیم هرچه زودتر از xRapid استفاده کنیم. امیدواریم این سیستم کارایی ما را افزایش دهد.
دومین علتی که باعث میشود منتقدین ریپل را زیر سؤال ببرند، این است که شرکت ریپل (تولیدکنندهی محصولات xRapid) گرچه هدف خود را کمک به مؤسسات مالی اعلام کرده، ولی عملیات خود را بیشازحد با توکنهای ریپل گره زده است. همانطور که وبسایت Investopedia مینویسد: «برخلاف بیت کوین که از پردازش کامپیوتری معادلات پیچیده استخراج میشود، ریپل از هیچگونه عملیات استخراجی (ماینینگ) یا استخراجکنندهای بهره نمیگیرد و برای سرعت و اعتبار بخشیدن به تراکنشها، از یک بلاکچین متمرکز استفاده میکند.»
شرکت ریپل کنترل کامل XRP را در اختیار دارد و از دید لیبرتارینهای رادیکال (افرادی که خواهان آزادی بیقیدوشرط و عدم کنترل متمرکز ارزهای رمزنگاریشده هستند و درواقع، اولین مبلغان و هواداران این پولها محسوب میشوند)، مزیتی بر پولهای دولتی ندارد. بهعلاوه حجم ریپل محدود نیست و بسته به تقاضای آن، «چاپ» میشود. این مسئله قابلیت تجمیع و ذخیرهی ارزش یک دارایی غیر تورمی را از بین میبرد؛ خصوصیتی که نقطهی قوت فروش بیت کوین بهعنوان یک سرمایهگذاری محسوب میشود.
بااینحال شرکت ریپل تحت تأثیر شکایت منتقدان قرار نگرفته است. بیرلا میگوید: «ما نمیدانیم چقدر طول میکشد تا دنیا برای این تبادلات آماده شود.» ریچارد لارسن مدیرعامل سابق این شرکت هم تآکید میکند: «ارزش واقعی تبادلات پولی و مالی بهمرور بیشتر میشود و اگر ما بتوانیم اجرای این روند را همچنان ادامه دهیم، اتفاقات فوقالعادهای رخ میدهد. ما دنیا را تغییر خواهیم داد.»