ساتوشی ناکاموتو کیست؟ بررسی هویت، ثروت و فعالیت‌های خالق ناشناس بیت کوین

ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) نام مستعار فرد یا گروهی از افراد است که با انتشار وایت پیپر بیت کوین در سال ۲۰۰۸، مسیر آینده پول، تکنولوژی و آزادی مالی را تغییر داد. ساتوشی بدون آن‌که هویتش فاش شود، سیستمی ساخت که نیازی به بانک، واسطه و اعتماد انسانی ندارد و همین ناشناس‌ماندنش یکی از بزرگ‌ترین رازهای تاریخ فناوری شده است. فهمیدن اینکه ساتوشی ناکاموتو چرا بیت کوین را خلق کرد، چگونه کار کرد و چرا ناپدید شد، کلید درک قدرت و فلسفه پشت بیت کوین است.

در این مطلب، به بررسی چرایی خلق بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو، افرادی که می‌توانند ساتوشی واقعی باشند و ثروت او می‌پردازیم.

ساتوشی ناکاموتو کیست؟

ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) نام مستعاری است که در سال ۲۰۰۸ برای اولین‌بار در دنیای فناوری شنیده شد؛ فردی (یا گروهی) که با انتشار یک وایت پیپر ۹ صفحه‌ای درباره رمزارزی به‌نام بیت کوین، انقلابی در فضای پولی و مالی جهان ایجاد کرد.

درک این‌که چرا هویت ساتوشی هنوز هم ناشناس مانده و چه‌چیزی از او در دست داریم، کمک می‌کند بفهمیم بیت کوین چگونه توانسته این‌قدر تأثیرگذار باشد. اگرچه اطلاعات بسیاری از رفتارها، نوشته‌ها و آثار او باقی مانده، اما هنوز هم بعد از ۱۷ سال، هیچ‌کس با قطعیت نمی‌داند ساتوشی چه کسی است، کجا زندگی می‌کند یا اصلا زنده است یا خیر.

چرا ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را خلق کرد؟

ساتوشی بیت کوین را برای حل یک مشکل بنیادی خلق کرد: نیاز همیشگی به واسطه‌های مالی قابل‌اعتماد.
هدف اصلی او این بود که یک سیستم پولی ایجاد کند که:

• بدون بانک مرکزی کار کند،
• در برابر سانسور مقاوم باشد،
• امکان انتقال دارایی بدون واسطه را بدهد،
• و مهم‌تر از همه، اعتماد را از «نهاد» به «کد» منتقل کند.

ساتوشی معتقد بود بحران مالی ۲۰۰۸ نشانه‌ای است از اینکه سیستم‌های سنتی به تنهایی قابل‌اتکا نیستند و باید جایگزینی بر پایه ریاضی، رمزنگاری و شفافیت ساخته شود.

انتشار وایت پیپر بیت کوین (۲۰۰۸)

در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸ (۱۰ آبان ۸۷)، ساتوشی مقاله‌ای با عنوان «Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System» را در یک لیست ایمیل رمزنگاری منتشر کرد. این نوع مقاله که «وایت پیپر» نام دارد، پایه‌های مفهومی بیت کوین را توضیح می‌داد:

• تراکنش‌های همتابه‌همتا
• حذف واسطه‌ها
• استفاده از بلاک چین
• اثبات کار
• جلوگیری از حمله دوبار خرج کردن (Double-spending)

این وایت پیپر به قدری دقیق نوشته شده بود که بسیاری از متخصصان معتقدند نویسنده آن باید سال‌ها روی این ایده کار کرده باشد.

بلاک جنسیس و پیام پنهان در آن

در ۳ ژانویه ۲۰۰۹ (۱۴ دی ۸۷)، ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک بیت کوین، یعنی بلاک جنسیس (Genesis Block) را استخراج کرد و در بخش کوین بیس (coinbase) آن، تیتر خبری مهم در روزنامه تایمز را قرار داد:

The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks

این تیتر روزنامه تایمز انگلیس در همان روز بود و هم‌زمان نقش یک مهر زمانی قطعی و یک بیانیه اعتراضی را داشت؛ اعتراضی علیه نظام مالی سنتی که پس از بحران ۲۰۰۸، با چاپ پول و کمک‌های دولتی، بانک‌های در آستانه ورشکستگی را نجات می‌داد. این پیام در واقع نشان می‌دهد که بیت کوین از ابتدا به‌عنوان پاسخی به بی‌اعتمادی نسبت به سیستم بانکی و وابستگی به واسطه‌های مالی خلق شد.

فعالیت‌های ساتوشی در فضای مجازی

ساتوشی ناکاموتو بیشتر حضورش را در انجمن‌ها و به‌خصوص فروم بیت کوین تاک (BitcoinTalk) و ایمیل‌های رمزنگاری، نشان داد؛ جایی که بدون ارائه هیچ هویت واقعی، اما با رفتاری دقیق و حرفه‌ای با توسعه‌دهندگان اولیه تعامل می‌کرد.

در جدول زیر، خلاصه‌ای از فعالیت‌های ساتوشی در بازه‌های زمانی مختلف را مشاهده می‌کنید:

فعالیت در انجمن بیت کوین تاک و لیست ایمیل‌های رمزنگاری

فروم بیت کوین تاک یک انجمن آنلاین است که برای بحث و تبادل نظر درباره بیت کوین و ارزهای دیجیتال ایجاد شد. این فروم توسط ساتوشی ناکاموتو در نوامبر ۲۰۰۹ راه‌اندازی شد و یکی از مهم‌ترین منابع اولیه برای ارتباط او با توسعه‌دهندگان و کاربران بیت کوین بود.

سال‌های اول انتشار بیت کوین (۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰)

در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۰، ساتوشی تقریباً ستون اصلی تمام فعالیت‌های فنی و ارتباطی بیت کوین بود. او نه‌تنها نسخه‌های اولیه نرم‌افزار را منتشر می‌کرد، بلکه به‌طور مداوم روی بهبود شبکه، رفع باگ‌ها و افزودن قابلیت‌های پایه‌ای کار می‌کرد.

ساتوشی ساعت‌ها زمان می‌گذاشت تا به سؤالات کاربران اولیه پاسخ دهد، ایده‌ها را بررسی کند و مسیر توسعه پروژه را مشخص نگه دارد. در آن دوره، جامعه بیت کوین بسیار کوچک بود و تقریبا هر تصمیم یا اصلاح مهم، مستقیم یا با نظارت او انجام می‌شد.

مکاتبات با هال فینی و توسعه نسخه‌های اولیه

هال فینی (Hal Finney) یکی از نخستین توسعه‌دهندگانی بود که به بیت کوین علاقه نشان داد و حتی قبل از بسیاری دیگر، نرم‌افزار آن را اجرا و عملکردش را بررسی کرد. او کسی بود که نخستین تراکنش بیت کوین را مستقیماً از ساتوشی دریافت کرد؛ اتفاقی که بعدها به یکی از لحظات نمادین تاریخ بیت کوین تبدیل شد.

پنهان‌شدن از دید عموم

در سال ۲۰۱۰، هنگامی که جامعه توسعه‌دهندگان بیت کوین بزرگ‌تر شد و افراد مختلف مسئولیت بخش‌های فنی را برعهده گرفتند، ساتوشی آرام‌آرام نقش خود را کنار گذاشت. او ابتدا کنترل مخزن کد و مدیریت پروژه را به گوین اندرسن (Gavin Andresen) و دیگر توسعه‌دهندگان سپرد و توضیح داد که بیت کوین باید «بدون وابستگی به یک فرد» ادامه پیدا کند. از این نقطه به بعد، حضور او در انجمن‌ها و ایمیل‌ها به‌شدت کاهش یافت.

آخرین نشانه عمومی فعالیت او به بهار ۲۰۱۱ برمی‌گردد؛ پیامی کوتاه که در آن اعلام کرد «به چیزهای دیگری مشغول شده است». پس از آن، هیچ پیام، تراکنش یا امضای دیجیتالی معتبری که بتوان با اطمینان به او نسبت داد، دیده نشده است.

بیشتر بخوانید: آخرین پیام‌های ساتوشی ناکاموتو، سرنخ‌هایی از علت ناپدید شدن وی ارائه می‌دهند!

چرا هویت ساتوشی ناکاموتو پنهان است؟

ساتوشی چند دلیل موجه برای پنهان ماندن داشت:

جلوگیری از تمرکز قدرت بر یک فرد

ساتوشی در پیام‌هایش بارها تأکید کرده بود که بیت کوین باید بدون رهبر اداره شود. اگر هویت او فاش می‌شد، جامعه و رسانه‌ها ناخودآگاه تصمیمات فنی و اقتصادی را به نظر او وابسته می‌کردند و این برخلاف فلسفه اصلی بیت کوین یعنی غیرمتمرکز بودن بود. ناشناس ماندن او اجازه داد شبکه از همان ابتدا بدون «چهره مرکزی» رشد کند.

پرهیز از مشکلات حقوقی (به‌ویژه با دولت آمریکا)

دو پروژه نمونه‌های معروف پول دیجیتال قبل از بیت کوین مثل e-gold و Liberty Reserve نشان داده بود که دولت آمریکا پروژه‌های مالی غیرمتمرکز را تحت پیگرد قرار می‌دهد. بیت کوین در سال‌های اولیه هنوز تعریف قانونی مشخصی نداشت و ممکن بود خالق آن با اتهاماتی مانند پول‌شویی، تسهیل فرار مالیاتی یا ساخت «پول بدون مجوز» روبه‌رو شود. ناشناس ماندن تنها راه اجتناب از این خطرات بود.

جلوگیری از فشار سیاسی و اقتصادی

بیت کوین تهدیدی بالقوه برای بانک‌ها و سیستم‌های مالی سنتی محسوب می‌شد. اگر سازنده آن شناخته می‌شد، احتمال فشار سیاسی از سوی دولت‌ها، نهادهای مالی و حتی قدرت‌های بین‌المللی وجود داشت تا پروژه را متوقف یا کنترل کنند.

حفاظت از حریم خصوصی در برابر حملات سایبری یا فیزیکی

ساتوشی احتمالا مالک حدود یک میلیون بیت کوین اولیه است؛ ثروتی که می‌تواند هر فرد را هدف هکرها، باج‌گیرها و حتی آدم‌ربایی قرار دهد. ناشناس ماندن، یک لایه امنیتی حیاتی برای او بود.

کنترل نشدن قیمت بیت کوین با هویت خالق آن

اگر جهان بداند خالق بیت کوین چه کسی است و چه مقدار دارایی دارد، هر حرکت یا پیام او می‌تواند بازار را به‌شدت جابه‌جا کند. ساتوشی با حذف حضور خود، از تبدیل شدن به یک «سیگنال‌دهنده ناخواسته» جلوگیری کرد. این کار باعث شد قیمت بیت کوین بر اساس عرضه و تقاضای واقعی شکل بگیرد، نه رفتار یا اظهارنظرهای یک فرد.

اثرات افشای هویت ساتوشی بر جامعه و فناوری

اگر هویت ساتوشی فاش شود، بیت کوین با چند خطر جدی روبه‌رو می‌شود:

• قدرت و توجه جامعه ممکن است ناخودآگاه روی او متمرکز شود و به غیرمتمرکز بودن شبکه آسیب بزند. دولت‌ها و نهادهای مالی احتمالاً فشار سیاسی و قانونی سنگینی وارد می‌کنند. رسانه‌ها هم او را به یک چهره دائمی و بحث‌برانگیز تبدیل کرده و حواشی شخصی جای توسعه فنی را می‌گیرد.
• از طرف دیگر، داشتن حدود یک میلیون بیت کوین اولیه او را هدف حملات سایبری، اخاذی یا تهدیدهای امنیتی می‌کند.

به‌همین‌دلیل، متخصصان معتقدند ناشناس ماندن ساتوشی بهترین راه برای حفظ بیت کوین است.

چه کسانی می‌توانند ساتوشی ناکاموتوی واقعی باشند؟

از زمان ظهور بیت کوین تاکنون، نام‌های مختلفی، از رمزنگاران و دانشمندان کامپیوتر گرفته تا توسعه‌دهندگان و کارآفرینان حوزه فناوری، به‌عنوان ساتوشی واقعی مطرح شده‌اند. در این بخش، نگاهی می‌اندازیم به کسانی که ممکن است پشت این هویت مرموز پنهان باشند و دلایلی که آن‌ها را به عنوان ساتوشی محتمل یا نامحتمل می‌کند.

هال فینی

هال فینی، یکی از برجسته‌ترین رمزنگاران و اولین فردی بود که از ساتوشی یک تراکنش بیت کوین دریافت کرد. سبک نوشتار و مهارت برنامه‌نویسی او بسیار شبیه ساتوشی بود و حتی در همان روزهای ابتدایی، روی کد بیت کوین با او تعامل داشت.

اما ایمیل‌ها، تاریخچه کد، و اکانت‌های قدیمی نشان می‌دهد او از بیت کوین «به‌عنوان دریافت‌کننده» استفاده می‌کرده، نه خالق آن. همچنین زمان فعالیت هال فینی با بیماری شدید ALS او هم‌خوانی ندارد و در نهایت، خانواده‌اش و اسناد دیجیتال ثابت می‌کنند که او تنها یک توسعه‌دهنده اولیه بوده است.

نیک سابو

نیک سابو (Nick Szabo)، خالق مفهوم قراردادهای هوشمند (Smart Contract) و طراح پروژه‌ای شبیه به بیت کوین به‌نام Bit Gold است. بسیاری اعتقاد دارند ایده‌های او پایه‌های فکری بیت کوین را شکل داد. حتی تحلیل‌های زبانی نشان می‌دهد سبک نوشتارش به ساتوشی نزدیک است.

اما خود نیک سابو بارها و به‌طور شفاف انکار کرده که ساتوشی ناکاماتو باشد و هیچ سند فنی یا دیجیتالی که او را به کدنویسی بیت کوین وصل کند پیدا نشده است.

وی دای

وی دای (Wei Dai)، خالق پروژه B-money است؛ پروژه‌ای که ساتوشی در وایت پیپر بیت کوین به‌طور مستقیم به آن ارجاع داده است. بی-مانی یکی از الهام‌بخش‌ترین طرح‌های «پول دیجیتال غیرمتمرکز» برای بیت کوین بود. به‌همین‌دلیل، افرادی تصور می‌کردند سازنده چنین ایده‌ای ممکن است قدم بعدی را برداشته و بیت کوین را خلق کرده باشد.

بااین‌حال، وی دای صریحاً گفته هیچ نقشی در خلق بیت کوین نداشته است. سوابق او نیز هیچ ارتباط مستقیمی با توسعه بیت کوین نشان نمی‌دهد.

دوریان ناکاموتو

دوریان پرنتیس ساتوشی ناکاموتو (Dorian Prentice Satoshi Nakamoto) یک مهندس ژاپنی‌تبار بود که در مارس ۲۰۱۴ توسط مجله نیوزویک (Newsweek) به‌عنوان خالق بیت کوین معرفی شد، اما بعدها این ادعا به‌طور گسترده رد شد و خود دوریان آن را انکار کرد.

کریگ رایت

کریگ رایت (Craig Wright)‌ جنجالی‌ترین فرد این فهرست است، زیرا خودش به‌صراحت ادعا کرده بود که ساتوشی ناکاموتوی واقعی است. او در ادعاهای خود مدارکی را ارائه کرده بود که در ابتدا تعداد کمی را قانع کرد، اما هیچ‌گاه نتوانست یک امضای رمزنگاری‌شده معتبر با کلیدهای ساتوشی ارائه کند.

علاوه‌براین، در دادگاه‌هایی که علیه او برگزار شد، بارها اسناد او جعلی یا دستکاری‌شده تشخیص داده شدند و بسیاری از فعالان جامعه بیت کوین و متخصصان، او را یک مدعی فاقد مدرک می‌دانند.

آیا ساتوشی یک گروه بوده است؟

سال‌هاست که برخی پژوهشگران و اعضای جامعه بیت کوین معتقدند «ساتوشی» ممکن است یک فرد نبوده باشد، بلکه تیمی کوچک از توسعه‌دهندگان و رمزنگاران بوده باشد.

دلیل این فرضیه این است که بیت کوین ترکیبی از چند حوزه تخصصی بسیار متفاوت مانند رمزنگاری، اقتصاد، نظریه بازی‌ها، شبکه‌های همتابه‌همتا و حتی مهندسی نرم‌افزار سطح بالاست. داشتن تخصص‌های این‌چنینی در یک نفر، آن هم با دقت و انسجامی که بیت کوین دارد، برای بسیاری عجیب است. به‌همین‌خاطر، برخی احتمال می‌دهند که پشت نام «ساتوشی ناکاموتو»، یک گروه کوچک و هماهنگ وجود داشته باشد.

شواهدی که درباره هویت ساتوشی داریم

اطلاعاتی که درباره هویت واقعی ساتوشی وجود دارد محدود و پراکنده است. بیشتر شواهد از طریق ایمیل‌ها، پست‌های انجمن بیت کوین تاک، همکاری‌های او در سورس‌کد اولیه و زمان‌بندی فعالیت‌هایش به دست می‌آید. همچنین الگوی رفتاری ساتوشی مثل ساعات فعال بودن، نحوه تعامل با دیگران، و موضوعاتی که روی آن‌ها حساسیت داشت در کنار سبک نگارشی او سرنخ‌هایی ارائه می‌کند. با وجود این شواهد، هیچ‌کدام قطعی نیستند و تنها می‌توانند ما را به فرضیه‌های احتمالی نزدیک کنند، نه یک پاسخ نهایی.

بیشتر بخوانید: یک محقق، بلاک‌های بیت کوین ساتوشی را دوباره استخراج کرد تا اسرار او را کشف کند

تحلیل سبک نوشتار

یکی از ابزارهای مهم برای بررسی هویت ساتوشی، تحلیل زبانی و مقایسه سبک نوشتار او با سایر افراد تحت علمی به‌نام زبان‌شناسی حقوق یا linguistic forensics  است. پژوهشگران با روش‌هایی مانند بررسی الگوهای جمله‌سازی، انتخاب واژه‌ها، غلط‌های رایج، نحوه نشانه‌گذاری و حتی فاصله‌گذاری‌ها، تلاش کرده‌اند بفهمند چه کسی بیشترین شباهت را به ساتوشی دارد. این روش‌ها در چندین پرونده تاریخی موفق بوده‌اند، اما درباره ساتوشی نتیجه قطعی نداده‌اند.

هر نویسنده یا برنامه‌نویس ممکن است در زمان‌های مختلف، سبک نوشتارش را تغییر دهد. همچنین ترجمه، ویرایش، یا حتی القای عمدی سبک توسط فردی که قصد پنهان‌کاری دارد، تحلیل را پیچیده می‌کند.

تحلیل زمان‌بندی پیام‌ها

یکی از روش‌هایی که پژوهشگران برای نزدیک شدن به هویت ساتوشی استفاده کرده‌اند، بررسی زمان انتشار پست‌ها و ایمیل‌های او (Time-zone analysis) است. تحلیل الگوی زمانی نشان می‌دهد که او احتمالاً در منطقه زمانی آمریکای شمالی یا بریتانیا زندگی می‌کرده؛ چون بیشترین ساعات فعالیتش با روزِ کاری این مناطق هم‌زمان است.

البته این روش محدودیت‌های زیادی دارد. ممکن است ساتوشی عمداً زمان فعالیتش را دستکاری کرده باشد یا در یک کشور زندگی می‌کرده، اما عادت داشته شب‌ها کار کند. بااین‌حال، این الگوها در کنار سایر شواهد به ما کمک می‌کنند تصویر دقیق‌تری از محل احتمالی زندگی او ترسیم کنیم هرچند هنوز نتیجه‌ای قطعی ارائه نمی‌دهند.

شواهد فنی (کد، الگوی ماینینگ اولیه)

یکی از مهم‌ترین سرنخ‌هایی که درباره ساتوشی داریم، از دل کد اولیه بیت کوین و نحوه استخراج بلاک‌های نخستین آن به‌دست می‌آید. سبک کدنویسی ساتوشی، انتخاب الگوریتم‌ها، ساختار فایل‌ها و حتی نحوه کامنت‌گذاری او، نشان می‌دهند که ساتوشی ناکاموتو فردی بسیار باتجربه در مهندسی نرم‌افزار بوده، اما لزوماً یک رمزنگار حرفه‌ای نبوده است.

علاوه‌براین، بررسی «الگوی ماینینگ اولیه» نشان می‌دهد فردی که به او «Patoshi Pattern» می‌گویند (احتمالا خود ساتوشی)، حدود یک میلیون بیت کوین در سال‌های اول استخراج کرده است. این الگو ثابت می‌کند که یک ماینر بزرگ و منفرد، با دستگاهی نسبتاً ثابت و مشخص، بخش عمده‌ای از بلاک‌های اولیه را استخراج کرده است.

ثروت ساتوشی چقدر است؟

ساتوشی ناکاموتو در سال‌های اول، زمانی که هیچ‌کس جز تعداد محدودی به بیت کوین علاقه نداشت، مقدار زیادی از بلاک‌های اولیه شبکه را استخراج کرد. بر اساس تحلیل‌های مستقل روی الگوی ماینینگ، تخمین زده می‌شود که ثروت ساتوشی ناکاموتو حدود ۱ میلیون بیت کوین در اختیار داشته باشد.

این دارایی‌ها، با هر قیمتی که بیت کوین داشته باشد، او را جزو ثروتمندان بیت کوین قرار می‌دهد. نکته مهم این است که این بیت کوین‌ها هرگز خرج نشده‌اند و از سال ۲۰۱۰ تا امروز، هیچ حرکتی از سمت آن‌ها دیده نشده است.

چند وقت پیش و با رسیدن قیمت بیت کوین به ۱۰۸ هزار دلار، ساتوشی ناکاموتو با ۱۲۹ میلیارد دلار دارایی، یازدهین فرد ثروتمند جهان شد.

بیت کوین‌های استخراج‌شده در سال‌های اول

در سال‌های اول، بخش زیادی از بیت کوین‌ها توسط ساتوشی و چند ماینر اولیه استخراج شد و بیشتر آن‌ها هرگز جابه‌جا نشده‌اند. این کوین‌ها که معمولاً با نام «Patoshi coins» شناخته می‌شوند، حدود یک میلیون بیت کوین تخمین زده می‌شود و از سال ۲۰۱۰ تا امروز تقریباً دست‌نخورده مانده‌اند. همین عدم‌تحرک باعث شده این بیت کوین‌ها عملاً از چرخه عرضه خارج شوند و بسیاری آن‌ها را «بیت کوین گمشده» یا «نهفته» بدانند.

اگر این دارایی‌ها جابه‌جا شوند چه اتفاقی می‌افتد؟

جابه‌جایی حتی تنها یکی از این بیت کوین‌ها می‌تواند زلزله‌ای در بازار کریپتو ایجاد کند. چون معامله‌گران تصور می‌کنند یا خود ساتوشی برگشته یا کسی به کلیدهای خصوصی او دسترسی پیدا کرده است. چنین رخدادی می‌تواند موجی از ترس، فروش گسترده و نوسان شدید قیمت ایجاد کند و حتی پیامدهای سیاسی و رسانه‌ای داشته باشد. به‌همین‌دلیل، آدرس‌های اولیه همیشه تحت رصد دقیق تحلیل‌گران قرار دارد.

چگونه می‌توان ثابت کرد فردی ساتوشی ناکاموتوی واقعی است؟

فقط یک معیار واقعی و قطعی وجود دارد: کسی که ادعا می‌کند ساتوشی است، باید کنترل کلیدهای رمزنگاری‌شده آدرس‌هایی را نشان دهد که بیت کوین‌های اولیه روی آن‌ها قرار دارند. هیچ توضیح، سند، عکس، ایمیل یا داستانی کافی نیست؛ تنها راه، اثبات رمزنگاری است.

امضای پیام با کلید خصوصی آدرس‌های اولیه

قوی‌ترین و معتبرترین روش این است که فرد موردنظر، با استفاده از «کلید خصوصی» خود، یکی از آدرس‌هایی که در سال‌های اولیه ماین شده‌اند را با یک پیام کوتاه امضا کند. این امضا مانند یک مهر رسمی و غیرقابل جعل عمل می‌کند و همه می‌توانند فوراً صحت آن را بررسی کنند. اگر کسی بتواند چنین پیامی را امضا کند، یعنی واقعا کنترل آن کلیدها را دارد و این یکی از دو راه قطعی برای اثبات هویت ساتوشی است.

انتقال مقداری کوچک از کوین‌های استخراج‌شده اولیه

راه دوم، انتقال مقدار بسیار کمی (برای مثال ۰.۰۰۱ BTC) از یکی از آدرس‌های اولیه است. تمام آدرس‌های مرتبط با ماینینگ ساتوشی معلوم هستند؛ بنابراین، اگر حتی یک تراکنش کوچک از آن‌ها انجام شود، تقریباً غیرقابل انکار خواهد بود که شخص ارسال‌کننده به کلیدهای اصلی آن‌ها دسترسی دارد. این حرکت از سال ۲۰۱۰ تاکنون هرگز رخ نداده و همین موضوع، رازآلود بودن هویت ساتوشی را بیشتر کرده است.

روش‌های نامعتبر یا تقلبی

در سال‌های گذشته، افراد زیادی تلاش کرده‌اند خود را ساتوشی معرفی کنند و از روش‌های مختلف اغلب نامعتبر یا کاملا ساختگی برای تقویت ادعایشان استفاده کرده‌اند؛ برخی با انتشار متن‌هایی شبیه سبک نوشتاری ساتوشی، بعضی با ساختن داستان‌های شخصی و ادعای حضور در تیم اولیه و گروهی با ارائه اسناد جعلی مثل ایمیل‌ها، قراردادها یا فایل‌های دستکاری‌شده، سعی کرده‌اند اعتبار نام ساتوشی را از آن خود کنند. بعضی‌ها هم با تحلیل‌های زبانی گزینشی یا کنار هم گذاشتن چند شباهت ظاهری، تلاش کرده‌اند یک روایت قابل‌باور بسازند.

اما هیچ‌کدام نتوانسته‌اند مهم‌ترین و تنها مدرک معتبر را ارائه دهند: امضای پیام یا جابه‌جایی بخش کوچکی از کوین‌های اولیه. به‌همین‌دلیل جامعه بیت کوین تمام این تلاش‌ها را غیرمعتبر و تقلبی می‌داند.

جنبه‌های حقوقی و پرونده‌های جنجالی مرتبط با ساتوشی

هیچ دادگاه رسمی «هویت ساتوشی» را تأیید نمی‌کند، اما اگر ادعایی باعث ضرر یا کلاهبرداری شود، دادگاه‌های مدنی و کیفری وارد عمل می‌شوند و اگر آن ادعا صرفاً رسانه‌ای باشد، جامعه بیت کوین آن را با معیارهای فنی رد می‌کند.

موضوع هویت ساتوشی تنها یک بحث فنی یا رمزنگاری نیست و در سال‌های اخیر وارد فضای حقوقی و حتی دادگاهی نیز شده است. مهم‌ترین این پرونده‌ها، پرونده کریگ رایت است که بارها تلاش کرده ثابت کند همان ساتوشی است. در این فرایندهای حقوقی، دادگاه‌ها مجبور شده‌اند اسناد دیجیتال، ایمیل‌ها و حتی سبک کدنویسی را بررسی کنند تا اصالت ادعاها را بسنجند.

جایگاه ساتوشی ناکاموتو در رسانه و ذهن عامه مردم

ساتوشی در ذهن بسیاری از مردم به یک شخصیت افسانه‌ای تبدیل شده است. رسانه‌ها نیز نقش بزرگی در ساختن این تصویر داشته‌اند؛ هر بار که کوچک‌ترین سرنخی منتشر می‌شود، تیترهای هیجان‌زده درباره «کشف خالق بیت کوین» صفحات خبری را پر می‌کند.

برای خیلی‌ها، ساتوشی نه یک فرد، بلکه نماد آزادی مالی، استقلال از بانک‌ها و آغاز عصر ارزهای دیجیتال است. در فرهنگ عمومی نیز او مانند یک قهرمان ناشناس دیده می‌شود؛ شخصی که بزرگ‌ترین انقلاب مالی قرن را بدون دریافت هیچ اعتباری به جهان هدیه داده است. این تصویر اسطوره‌ای باعث شده کنجکاوی نسبت به هویت واقعی او هیچ‌وقت تمام نشود.

مجسمه‌های ساتوشی

جالب است که حتی بدون دانستن چهره واقعی ساتوشی، نمادهای فیزیکی از او ساخته شده است. این مجسمه‌ها معمولاً نماد احترام به ایده‌ها و فلسفهٔ او هستند، نه یک شخص واقعی. آن‌ها نشان می‌دهند ساتوشی بیش از اینکه یک فرد باشد، یک مفهوم فرهنگی و اقتصادی است؛ نمادی از غیرمتمرکز بودن، آزادی مالی و خلق ارزش بدون اینکه نام سازنده در مرکز توجه قرار گیرد.

مجسمه ساتوشی در بوداپست، مجارستان

این اولین مجسمه عمومی ساتوشی بود که در ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۱ (۲۵ شهریور ۱۴۰۰)، در پایتخت مجارستان رونمایی شد. طراحی این مجسمه به‌گونه‌ای است که صورت مجسمه خاصیت بازتابی دارد و وقتی به آن نگاه می‌کنید، می‌توانید صورت خود را در جای ساتوشی ببینید. علت چنین طراحی‌ای، شعار پشت این مسجمه یعنی «We are all Satoshi» به‌معنای «ما همه ساتوشی هستیم» است.

مجسمه‌های کلکسیونی ساتوشی گالری

ساتوشی گالری (Satoshigallery)، پروژه «21 Satoshi Statues» را راه‌اندازی کرده و هدفش، نصب ۲۱ مجسمه ساتوشی در ۲۱ شهر جهان به‌عنوان نمادی از محدودیت ۲۱ میلیون واحدی بیت کوین است. این مجسمه‌ها، فرهنگ بیت کوین، ایده‌های آزادی مالی و ناشناس بودن خالق این ارز دیجیتال را به شکل هنر منتقل می‌کنند.

این مجسمه‌ها امروز در شهر لوگانوی سوئیس (یکی از پایگاه‌های فعال بیت کوین در اروپا)، ال زونته در السالوادور (روستایی که به «بیت‌کوین بیچ» معروف است)، توکیوی ژاپن (زادگاه بسیاری از ایده‌های رمزنگاری مدرن) و هانوی ویتنام نصب شده‌اند. هدف از این کار، گسترش پیام بیت کوین از طریق هنر و ایجاد نمادهای ماندگار در نقاط مختلف جهان است.

فیلم‌هایی درباره خالق بیت کوین

چند فیلم و مستند مهم درباره ساتوشی ناکاموتو ساخته شده‌اند که تلاش کرده‌اند تاریخ، فلسفه و معمای هویت او را بررسی کنند. در ادامه چند نمونه را به شما معرفی می‌کنیم:

• مستند Money Electric: The Bitcoin Mystery که در سال ۲۰۲۴ از شبکه اچ‌بی‌او (HBO) پخش شد و با نگاهی تحلیلی و تحقیقی سراغ ریشه بیت کوین و هویت احتمالی ساتوشی می‌رود.
• مستند Deep Web: The Untold Story of Bitcoin and the Silk Road در سال ۲۰۱۵، هم روند پیدایش بیت کوین و نقش بیت کوین و هویت ناشناس خالق آن را در رویدادهای بحث‌برانگیز مانند بازار سیاه «سیلک رود» بررسی می‌کند.
• مستند Trust Machine: The Story of Blockchain در سال ۲۰۱۸ که تاریخچه بلاک چین و بیت کوین را از آغاز تا وضعیت کنونی روایت می‌کند و ضمن آن، به موضوع «ساتوشی کیست» هم می‌پردازد.

آرمان ساتوشی و واقعیت امروز بیت کوین

دیدگاه ساتوشی این بود که یک سیستم مالی مستقل، غیرمتمرکز و بی‌نیاز از واسطه ایجاد کند. از لحاظ اقتصادی، این دیدگاه به‌ویژه در مقابل بحران مالی ۲۰۰۸، با ایده «ریسک سیستماتیک بانک‌ها و واسطه‌ها» همخوانی داشت؛ یعنی بیت کوین تلاش کرد یک «پناهگاه مالی غیرمتمرکز» باشد.

بااین‌حال، بیت کوین و بازار کریپتو امروزه پیچیدگی‌هایی مانند نوسانات شدید، تمرکز استخراج، مشکلات صرافی‌ها و مقررات دولتی را پیدا کرده است که شاید برخلاف فلسفه اصلی ساتوشی باشند. تحلیل اقتصادی ساتوشی به‌عنوان یک آرمان اولیه قابل‌دفاع است، اما تحقق کامل آن تحت شرایط فعلی بازاری و ساختاری دشوار است.

سؤالات متداول

چرا هویت ساتوشی ناکاموتو نامعلوم است؟

در این باره اطلاعات زیادی دردسترس نیست، اما دلایل احتمالی می‌تواند این باشد که ساتوشی هویت خود را پنهان کرد تا بیت کوین از نگاه فلسفی و فنی مستقل، امن و غیرمتمرکز باقی بماند و خودش نیز از خطرات قانونی و امنیتی محافظت شود.

آخرین حضور عمومی ساتوشی چه زمانی بود؟

بهار ۲۰۱۱؛ او در آخرین پیام کوتاهش گفت مشغول کارهای دیگر است و پس از آن هیچ فعالیت عمومی نداشته است.

آیا ممکن است ساتوشی یک گروه باشد؟

برخی پژوهشگران معتقدند یک گروه کوچک با تخصص‌های مختلف پشت این نام وجود داشته باشد، چرا که بیت کوین ترکیبی از رمزنگاری، اقتصاد و مهندسی نرم‌افزار است.

ثروت ساتوشی چقدر است؟

حدود ۱ میلیون بیت کوین اولیه، که تا امروز هیچ‌کدام جابه‌جا نشده‌اند، و او را جزو ثروتمندترین افراد جهان قرار می‌دهد.

چطور می‌توان اثبات کرد که فردی ساتوشی است؟

تنها با امضای پیام دیجیتال با کلید خصوصی آدرس‌های اولیه یا انتقال مقدار کمی از بیت کوین‌های استخراج‌شده اولیه می‌توان این ادعا را تأیید کرد.

جمع‌بندی

ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، شخص یا گروهی ناشناس است که در سال ۲۰۰۸ با وایت پیپر بیت کوین، یک سیستم مالی غیرمتمرکز و بدون واسطه ایجاد کرد. او هویت خود را پنهان کرد تا شبکه مستقل و امن باقی بماند و خود از خطرات حقوقی و امنیتی محافظت شود. ساتوشی در سال‌های اولیه شبکه نقش حیاتی داشت، اما پس از ۲۰۱۱ از صحنه عمومی کنار رفت و تا امروز حدود یک میلیون بیت کوین استخراج‌شده او بدون جابه‌جایی باقی مانده‌اند، چیزی که هویت و تأثیر او را افسانه‌ای کرده است.