کدام ارزها قابلیت استخراج دارند؟ راهنمای جامع استخراج ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۵

ماینینگ یا استخراج ارز دیجیتال، یکی از مهم‌ترین و نخستین شیوه‌های ورود به دنیای رمزارزهاست. از زمان تولد بیت‌کوین، ماینرها با ارائه توان محاسباتی، تراکنش‌ها را تایید کرده و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. اما این فعالیت تنها محدود به بیت‌کوین نیست، ده‌ها ارز دیجیتال دیگر نیز هنوز با الگوریتم‌های مبتنی بر اثبات کار (PoW) استخراج می‌شوند. درک اینکه کدام رمزارزها قابلیت استخراج دارند، چه تجهیزاتی نیاز است و چه سودی حاصل می‌شود، گامی کلیدی برای ورود حرفه‌ای به این حوزه است. در این مقاله که با پشتیبانی آموزشی صرافی رمز ارز سرمایکس تهیه شده، شما را با تمام جوانب استخراج رمزارزها آشنا می‌کنیم.

ارزهایی که قابلیت استخراج دارند و دلایل این قابلیت

قابلیت استخراج ارز دیجیتال به ساختار الگوریتمی آن بستگی دارد. تنها ارزهایی که از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work – PoW) استفاده می‌کنند، قابل استخراج هستند. در این مدل، ماینرها با حل مسائل پیچیده ریاضی، بلاک‌های جدید را در شبکه ایجاد کرده و پاداش دریافت می‌کنند. ارزهایی که از الگوریتم اثبات سهام (PoS) یا مدل‌های دیگر استفاده می‌کنند، نیاز به استخراج ندارند و صرفاً از طریق استیکینگ یا نگهداری در کیف‌پول قابل دریافت هستند.

ارزهای قابل استخراج شامل بیت‌کوین (BTC)، لایت‌کوین (LTC)، دوج‌کوین (DOGE)، اتریوم کلاسیک (ETC)، مونرو (XMR)، و زی‌کش (ZEC) هستند. این ارزها با توجه به الگوریتم خاص خود مانند SHA-256، Scrypt یا RandomX قابل استخراج با دستگاه‌ها یا GPUهای خاصی هستند. دلیل قابلیت استخراج این ارزها، طراحی پروتکل آن‌هاست که بر پایه توان محاسباتی و رقابت آزاد شکل گرفته است. این فرایند به امنیت شبکه و جلوگیری از تقلب کمک می‌کند.

مقایسه ارزهای قابل استخراج از نظر سودآوری و پایداری

انتخاب ارز مناسب برای استخراج به فاکتورهای متعددی وابسته است. عواملی مثل سختی شبکه، قیمت ارز، میزان پاداش هر بلاک و هزینه برق، نقش کلیدی در محاسبه سودآوری دارند. مثلا بیت‌کوین سود بالایی دارد ولی نیاز به دستگاه‌های ASIC قدرتمند دارد. در مقابل، استخراج مونرو با کارت گرافیک امکان‌پذیر است ولی سود آن پایین‌تر است.

جدول بالا نشان می‌دهد که هر ارز ویژگی خاص خود را دارد. بیت‌کوین برای مزارع بزرگ با دسترسی به برق ارزان مناسب است، در حالی که ارزهایی مثل دوج‌کوین یا مونرو برای استخراج در مقیاس کوچک‌تر یا خانگی گزینه بهتری هستند. تصمیم‌گیری نهایی بستگی به هدف کاربر، بودجه، و منابع در دسترس دارد.

روش‌های مختلف استخراج ارز دیجیتال

استخراج ارز دیجیتال تنها محدود به یک روش نیست و بسته به نوع ارز و امکانات استخراج‌کننده، می‌توان از چندین شیوه مختلف بهره برد:

استخراج با دستگاه‌های ASIC: این دستگاه‌ها تنها برای یک الگوریتم خاص طراحی شده‌اند و توان محاسباتی بسیار بالایی دارند. برای استخراج بیت‌کوین، استفاده از ASIC اجباری است. اگرچه قیمت این دستگاه‌ها بالاست، اما بازدهی آن‌ها در صورت داشتن برق ارزان، بسیار خوب است. آن‌ها برق زیادی مصرف می‌کنند و صدای زیادی تولید می‌کنند.

استخراج با کارت‌های گرافیک (GPU): مناسب برای ارزهایی مانند اتریوم کلاسیک و دوج‌کوین است. این روش انعطاف‌پذیرتر از ASIC است، زیرا یک ریگ استخراج با چند GPU می‌تواند برای چند ارز مختلف مورد استفاده قرار گیرد. هزینه راه‌اندازی کمتر از ASIC است اما نیاز به خنک‌کننده، فضای مناسب و مدیریت دارد.

استخراج با پردازنده (CPU): دیگر کاربرد زیادی ندارد و تنها برای برخی ارزهای خاص مانند مونرو مفید است. این روش سودآوری پایینی دارد اما برای ورود آزمایشی به دنیای ماینینگ مناسب است.

استخراج ابری: در این روش شما سخت‌افزار ندارید و تنها با پرداخت هزینه، از خدمات شرکت‌هایی استفاده می‌کنید که دستگاه‌های ماینینگ دارند. اگرچه راحت است، اما ریسک کلاهبرداری بالاست و سود نهایی کمتر از استخراج مستقیم است.

استخراج مشارکتی: گروهی از کاربران منابع خود را در یک استخر استخراج (Mining Pool) ترکیب می‌کنند. شانس استخراج بلاک بالا می‌رود و پاداش میان اعضا تقسیم می‌شود. این روش سود پایدار و منطقی ایجاد می‌کند.

مزایا و معایب استخراج رمزارزها

استخراج ارز دیجیتال مانند هر فعالیت مالی دیگر، هم فرصت‌های سودآور دارد و هم چالش‌هایی که باید به‌دقت در نظر گرفته شود. درک مزایا و معایب آن، به افراد کمک می‌کند تا آگاهانه وارد این حوزه شوند و ریسک‌ها را به حداقل برسانند.

مزایا:

• درآمد دلاری و مستقل از بازار داخلی
• استفاده بهینه از برق صنعتی یا تجدیدپذیر
• افزایش امنیت شبکه رمزارز
• امکان راه‌اندازی کسب‌وکار پایدار

درآمد دلاری یکی از جذاب‌ترین مزایای استخراج است، به‌ویژه برای کاربرانی که دسترسی به برق ارزان دارند. همچنین این فعالیت، راهی برای استفاده از برق مازاد یا تجدیدپذیر است و می‌تواند به توسعه زیرساخت‌های انرژی سبز کمک کند. ماینرها نقش مهمی در امنیت شبکه ایفا می‌کنند، زیرا با تایید تراکنش‌ها، از حملات دوگانه و تقلب جلوگیری می‌کنند. برای کسانی که سرمایه اولیه دارند، استخراج می‌تواند به یک منبع درآمد پایدار تبدیل شود.

معایب:

• مصرف زیاد برق و هزینه‌های بالا
• آلودگی صوتی و گرمای زیاد
• نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه قابل‌توجه
• محدودیت‌های قانونی در برخی کشورها

مصرف بالای برق از مهم‌ترین معایب استخراج است که نه‌تنها هزینه‌زا بلکه موجب انتقادات زیست‌محیطی نیز شده است. دستگاه‌های ماینینگ گرما و صدای زیادی تولید می‌کنند که راه‌اندازی آن را در محیط‌های شهری دشوار می‌سازد. همچنین برای شروع کار، نیاز به سرمایه‌گذاری بالایی در خرید تجهیزات، زیرساخت و برق وجود دارد. در برخی کشورها یا مناطق، استخراج رمزارز با قوانین سختگیرانه یا ممنوعیت روبروست که می‌تواند ریسک قانونی برای کاربران ایجاد کند.

استخراج بیت‌کوین، پادشاه ماینینگ

بیت‌کوین به‌عنوان اولین و معتبرترین رمزارز دنیا، محبوب‌ترین گزینه برای استخراج نیز محسوب می‌شود. الگوریتم استخراج آن SHA-256 است که تنها توسط دستگاه‌های ASIC قابل اجراست. استخراج بیت‌کوین بسیار رقابتی شده و تنها مزارع بزرگ با دستگاه‌های قدرتمند می‌توانند در این بازار دوام بیاورند. پاداش فعلی برای استخراج هر بلاک بیت‌کوین در سال ۲۰۲۵ معادل ۳.۱۲۵ BTC است (پس از هاوینگ ۲۰۲۴).

ماینینگ بیت‌کوین اگرچه هزینه‌بر است، اما به‌دلیل ثبات قیمت و تقاضای بالا، همچنان سودآورترین گزینه استخراج در جهان است. بسیاری از کشورها مراکز استخراج بیت‌کوین را با برق صنعتی، برق آبی یا منابع تجدیدپذیر اداره می‌کنند تا سود نهایی افزایش یابد. بیت‌کوین همچنین بیشترین حجم نقدشوندگی را دارد، یعنی درآمد حاصل از استخراج آن در هر زمان قابل فروش است. ماینرهای بیت‌کوین همچنین نقشی کلیدی در امنیت شبکه این رمزارز دارند.

استخراج اتریوم کلاسیک، دوج‌کوین، و سایر آلت‌کوین‌ها

پس از انتقال اتریوم به الگوریتم اثبات سهام (PoS)، بسیاری از استخراج‌کنندگان به اتریوم کلاسیک (ETC) روی آوردند که همچنان با الگوریتم Etchash قابل استخراج با GPU است. ETC به‌خاطر شباهت‌های فنی با اتریوم و پایداری شبکه، یکی از گزینه‌های محبوب است. پاداش بلاک‌ها در آن منظم است و بازار آن نیز نسبتاً فعال مانده است.

دوج‌کوین (DOGE) یکی دیگر از ارزهای پرطرفدار برای استخراج است که بر پایه الگوریتم Scrypt و معمولا همراه با لایت‌کوین استخراج می‌شود (Merged Mining). دوج‌کوین از لحاظ تکنولوژی ساده‌تر اما از نظر محبوبیت، بسیار مورد توجه است. به‌علاوه، ارزهایی مانند زی‌کش (ZEC)، مونرو (XMR)، و ریون‌کوین (RVN) نیز هنوز با GPU یا CPU قابل استخراج هستند. انتخاب آلت‌کوین مناسب، نیاز به تحقیق درباره سختی شبکه، هزینه برق، و بازار دارد.

تاثیر تجهیزات ماینینگ بر بازده و سود نهایی

تجهیزاتی که برای ماینینگ استفاده می‌شوند، تعیین‌کننده اصلی سودآوری شما هستند. دستگاه‌های جدیدتر مانند Antminer S21 یا WhatsMiner M60 با توان هش بالا و مصرف برق بهینه‌تر، در صدر جدول بازدهی قرار دارند. این دستگاه‌ها قیمت بالایی دارند، اما در صورت دسترسی به برق ارزان، بازگشت سرمایه آن‌ها سریع‌تر خواهد بود. ماینرهای قدیمی‌تر اگرچه ارزان‌تر هستند، ولی در رقابت با سختی روزافزون شبکه، از بازدهی مناسبی برخوردار نیستند.

علاوه بر قدرت هش و مصرف برق، عوامل دیگری مثل تهویه، صدای دستگاه، و پشتیبانی نرم‌افزاری نیز در بازده نهایی تاثیر دارند. کاربران باید با بررسی دقیق نرخ هش دستگاه، میزان برق مصرفی و قیمت ارز استخراج‌شده، سود ناخالص و خالص را محاسبه کنند. در شرایطی که قیمت برق بالا باشد، استفاده از دستگاه‌های با بهره‌وری پایین، منجر به زیان می‌شود. بنابراین انتخاب تجهیزات مناسب، پایه موفقیت در استخراج ارز دیجیتال است.

چالش‌های قانونی و زیست‌محیطی در فرایند استخراج

استخراج رمزارزها در بسیاری از کشورها با محدودیت یا مقررات سفت‌وسخت مواجه است. دلیل اصلی این محدودیت‌ها، مصرف بالای برق، فعالیت‌های غیررسمی، و نگرانی‌های مربوط به انتقال سرمایه است. در برخی کشورها، استخراج قانونی است اما نیاز به مجوز رسمی و استفاده از برق صنعتی دارد. در سایر کشورها مانند چین، فعالیت استخراج به‌طور کامل ممنوع اعلام شده است. نبود شفافیت قانونی در برخی مناطق، ریسک فعالیت ماینینگ را افزایش می‌دهد.

علاوه بر ملاحظات قانونی، استخراج ارز دیجیتال به‌دلیل مصرف زیاد انرژی، با انتقادات شدید زیست‌محیطی روبروست. مزارع استخراج بزرگ، میلیون‌ها کیلووات ساعت برق مصرف می‌کنند که در صورت تامین از منابع فسیلی، موجب افزایش آلایندگی می‌شود. این موضوع باعث شده برخی شرکت‌ها به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی، بادی یا برق آبی روی آورند. توسعه ماینینگ سبز و پایدار، مسیری است که آینده این صنعت را تعیین خواهد کرد.

آینده ماینینگ در عصر بلاک‌چین و اثبات سهام (PoS)

با روی آوردن بسیاری از پروژه‌های جدید به الگوریتم اثبات سهام (PoS)، آینده استخراج رمزارزها در معرض دگرگونی قرار گرفته است. اتریوم به‌عنوان دومین رمزارز بزرگ بازار، در سال ۲۰۲۲ به PoS مهاجرت کرد و بسیاری از ماینرهای آن به ارزهای دیگر مهاجرت کردند. با گسترش استفاده از PoS، انتظار می‌رود تعداد ارزهای قابل استخراج کاهش یابد.

با این حال، تا زمانی که بیت‌کوین وجود دارد، استخراج به‌عنوان یک بخش اصلی در دنیای بلاک‌چین باقی خواهد ماند. برخی تحلیل‌گران معتقدند استخراج حرفه‌ای با انرژی‌های پاک، نقش مهمی در تامین امنیت شبکه‌ها و توسعه اقتصاد غیرمتمرکز خواهد داشت. از سوی دیگر، پروژه‌هایی که به PoS می‌پیوندند، روش‌هایی برای کسب درآمد غیرفعال از طریق استیکینگ ارائه می‌دهند که می‌تواند جایگزینی برای ماینینگ باشد. در هر صورت، شناخت دقیق از فناوری و روندهای آینده، کلید موفقیت در این عرصه است.

نتیجه‌گیری

استخراج ارز دیجیتال همچنان یکی از راه‌های جذاب برای درآمدزایی در دنیای رمزارزهاست. با وجود ورود الگوریتم‌های جدید مانند اثبات سهام، همچنان ارزهایی وجود دارند که با استفاده از تجهیزات سخت‌افزاری قابل استخراج هستند. انتخاب صحیح ارز، شناخت تجهیزات مناسب، بررسی هزینه برق و پیروی از قوانین محلی، می‌تواند ماینینگ را به یک فعالیت سودآور و پایدار تبدیل کند. برای کاربران ایرانی، استفاده از خدمات حرفه‌ای و مشاوره‌های تخصصی صرافی رمز ارز سرمایکس می‌تواند مسیر ورود ایمن و هوشمندانه به این حوزه را هموار کند.