بسیاری از سامانه‌های خرید و فروش رمزارز برای افزایش شهرت سامانه‌ی خود و پاداش دادن به کاربران خود مقداری رمزارز به طور رایگان به آن‌ها اهداء می‌کنند که این کار به ایردراپ (Airdrop) مشهور است. ایردراپ ها این روزها محبوبیت زیادی پیدا کرده اند و بسیاری از سایت ها از این روش تبلیغاتی استفاده می کنند، آما آیا ایردراپ واقعا موثر است؟
یکی از ایردراپ های مشهور و بزرگ در سامانه‌ی یونی سوآپ (Uniswap) استفاده شد. این سامانه به هر کاربر که پیش از تاریخ معین شده از این سامانه برای خرید و فروش استفاده می‌کرده است، حدود ۴۰۰ رمزارز یونی به عنوان پاداش اهداء کرد. این رمزارز تنها پس از گذشت چند روز افزایش قیمت زیادی داشت.
اما با گذشت زمان و افزایش تعداد علاقه‌مندان رمزارز، روش گرفتن ایردراپ‌ها پیچیده تر شده است. به عنوان مثال سامانه‌ی لوکس‌ریر (LooksRare) به تازگی برای بهبود کارایی بازار اوپن‌سی (OpenSea) که یکی از بزرگترین بازارهای خرید و فروش توکن‌های غیر قابل معاوضه نامیده می‌شود، سعی بر ایردراپ رمزارز برای کاربران جدید داشت که این ایردراپ نیاز به انجام دوکار داشت. هر فرد باید یک توکن غیر قابل معاوضه به ارزش حداقل ۳ اتریوم فروخته و یک توکن غیر قابل معاوضه نیز به بازار لوکس‌ریر افزوده باشد.
البته لازم به ذکر است در گذشته ایردراپ‌های بدی نیز وجود داشته است. به عنوان مثال بعضی از این ایردراپ‌ها قابلیت نقد شوندگی بسیار کمی داشتند و حتی بعضی از ایردراپ‌ها کاربران را مجبور به ثبت اطلاعات کیف‌پول خود در یک سایت کلاهبرداری می‌کردند.
اما در نهایت آیا ایردراپ‌ها برای افزایش کاربران یک سامانه مفید هستند؟
به طور کلی جذب کاربر برای هر صرافی یا بازار خرید و فروش توکن غیر قابل معاوضه که نام آشنا نیست، کار بسیار سختی است اما ایردراپ و توزیع رمزارز رایگان یکی از چندین راه‌هایی است که با آن می‌توان شهرت یک صرافی تازه تاسیس شده را افزایش داد. اما بسیاری از افراد هستند که هیچ علاقه‌ای به استفاده از آن سامانه در آینده ندارند و تنها به دنبال گرفتن ایردراپ هستند. چگونه می‌توان این افراد را از کاربران فعال جدا و از ضرر جلوگیری کرد؟
اگر ایردراپ با اصول صحیح انجام شود، نه تنها باعث می‌شود آن سامانه نام آشناتر شود بلکه می‌توان از آن به عنوان وسیله‌ای برای جلب توجه عموم استفاده کرد. سامانه‌ها با استفاده از ایردراپ نه تنها می‌توانند به کاربران فعال و وفادار خود پاداشی اهداء کنند، یلکه توجه علاقه‌مندان رمزارز جدیدی را نیز به خود جلب خواهند کرد.
بسیاری از صرافی‌ها و سامانه‌های خرید و فروش رمزارز به دنبال رخدادی در دنیای ارزدیجیتال هستند تا با استفاده از آن شهرت سامانه‌ی خود را افزایش دهند. اینکه در یک سامانه بحث‌های زیادی جریان داشته باشد، یکی از راه‌هایی است که باعث می‌شود آن صرافی شهرت بیشتری پیدا کند و تبدیل به یکی از سامانه‌های مطرح شود.
برای درک بهتر می‌توان کار گری وینرچاک (Gary Vaynerchuk) در سال ۲۰۲۱ را مثال زد. گری وینرچاک یا گری وی یعنی مدیر عامل شرکت وینر ایکس (VaynerX) و سازنده سامانه‌ی وی فرندز (VeeFriends) در یکی از مصاحبه‌های خود گفت: هر فردی که ۱۲ کپی از کتاب من را خریداری کند، یک توکن غیرقابل معاوضه به صورت ایردراپ به کیف پول او واریز خواهم کرد. با وجود جذابیت خود کتاب، ماهیت نامشخص آن توکن و موفقیت‌های گذشته‌ی توکن وی فرندز دلیل اصلی فروش زیاد این کتاب بود. کتاب گری وی تنها در ۲۴ ساعت حدود ۱ میلیون پیش خرید داشت.
ایردراپ ها در گذشته بارها به خوبی نشان داده اند که می توانند در جذب مخاطب به خوبی عمل کنند.
کلاه برداری ها در ایردراپ
با پیشرفت تکنولوژی، کلاهبرداری ها روز به روز بیشتر می‌شوند و ایردراپ‌ها نیز از این مسئله در امان نیستند.
اما چگونه ایردراپ‌های تقلبی و کلاهبرداری را از یک ایردراپ واقعی و صحیح تشخیص بدهیم؟ به عنوان مثال برای افرادی که یک چهره نام‌آشنا در رسانه‌ها هستند مانند گری وی، حتی ذره ای کم‌کاری و کلاهبرداری باعث می‌شود محبوبیت خود را به طور کامل از دست بدهند. او در یک مصاحبه با مجله‌ی وال استریت ژورنال گفته است:” زمانی که یک پروژه نوپا در وب ۰٫۳ با شکست مواجه می‌شود، کاربرانی که در آن پروژه مشارکت داشته‌اند، پول خود را از دست می‌دهند. من زمانی که بدانم کسانی که به من اعتماد کرده‌اند، سرمایه‌ی خود را از دست داده‌اند حق شروع یک پروژه دیگر را ندارم.” به طور ساده اگر مشتری‌هایی که ۱۲ کپی از کتاب را سفارش داده‌اند، توکنی دریافت نکنند یا از این تجربه ناراحت و پشیمان باشند، تاثیر زیادی روی اعتبار گری وی خواهد گذاشت، پس احتمال کلاه برداری توسط این افراد معمولا کمتر است.
این موضوع برای پلتفرم ها نیز مطرح است، اگر یک پروژه موفق ایردراپ بدی راه اندازی کند قطعا اثر منفی بزرگی بر درآمد آن خواهد داشت.
تاثیرات اعتبار یک شخص در بسیاری از مواقع به راحتی فراموش می‌شوند و بسیاری از مسئولیت‌ها به دلیل مشغله ذهنی و فیزیکی از یاد می‌روند. اما پروژه‌های کوچک اگر بتوانند توجه عموم را جلب، مردم را هیجان زده و به وعده‌های خود عمل کنند می‌توانند حجم کاربران خود را افزایش دهند.
یکی از مطرح‌ترین دی‌جی‌های آمریکایی و مدیرعامل پلتفرم رویال یعنی جاستین بلاو ملقب به ۳LAU در یکی از مصاحبه‌های خود با سامانه‌ی کوین‌تلگراف گفته است:” اگر توجه مردم بیشتری به رمزارزها جلب شود، کاربران و معامله‌گران سود بیشتری خواهند کرد.” از ایردراپ‌ها می‌توان به عنوان یک استراتژی برای سرعت بخشیدن به پیشرفت یک سامانه یاد کرد. این روش برای سامانه‌ها و صرافی‌های نوپا، یک استراتژی بسیار خوب است اما سامانه‌ها تنها در صورتی از ایردراپ‌ها به طور کامل بهره‌مند می‌شوند که آن را با اصول انجام بدهند.
از جاستین بلاو به عنوان یکی از فعالان دنیای توکن‌های غیرقابل معاوضه یاد می‌شود. او تنها پس از گذشت چند روز از تاسیس شرکت رویال (یک سامانه برای خوانندگان که در ازای پیش خرید آهنگ خود، به مشتریان حق مالکیت بر آهنگ‌های خود در آن سازمان را اعطا می‌کنند)، یک اعلامیه منتشر کرد که طبق آن ۳۳۳ نفر که آهنگ او را بیشتر منتشر و تبلیغ کنند، یک توکن غیرقابل معاوضه به طور رایگان دریافت می‌کنند. قیمت این توکن در حال حاضر ۲ اتریوم یا ۶۲۰۰ دلار قیمت دارد. طبق عقیده‌ی بلاو با وجود اینکه سامانه‌ی رویال در حال حاضردر فاز اولیه‌ی خود قرار دارد، خوانندگان و هنرمندان با استفاده از ایردراپ‌ها فرصت‌های زیادی برای متعجب کردن و سورپرایز کردن طرفداران خود دارند.
حق مالکیت بر یک اثر هنری و موسیقیایی، یک معنای تازه به ارتباط بین هنرمند و طرفدار او خواهد داد. سامانه‌ی رویال هم‌چنین فرصتی به هنرمندان نوپا برای مستقل بودن و پیشرفت کار خود به تنهایی پیشنهاد می‌کند. در حال حاضر بسیاری از هنرمندان برای افزایش شهرت خود مجبور به امضای قرارداد با یک سازمان موسیقی یا لیبل (Music Label) هستند که در بسیاری از مواقع متقاضی این شرکت‌ها یعنی هنرمندان، ناراضی و خواستار به اتمام رساندن هر چه سریع‌تر قرارداد خود هستند.
به طور کلی طبق داده‌های موجود، ایردراپ‌ها تاثیر بسیار مثبتی بر افزایش حجم معاملاتی بازار رمزارز داشته‌اند اما تا چه زمانی ایردراپ ها موثر هستند؟
طبق داده‌های موجود سامانه‌هایی که در سال اخیر حداقل یک ایردراپ داشتند و به کاربران خود رمزارز پاداش دادند، ارزش بازار و حجم تراکنش آن‌ها به ترتیب ۱۶ و ۷ درصد افزایش داشته است. البته لازم به ذکر است که این داده‌ها نمی‌توانند ارزش واقعی یک ایردراپ را محاسبه کنند زیرا ارزش واقعی یک ایردراپ فراتر از مقدار پول به دست آمده به وسیله‌ی آن است. برای درک بهتر اگر ایردراپ‌ها را نوعی ابزار آموزشی برای تدریس توکن‌های غیر مثل عنوان کنیم، ارزش آن چندین برابر خواهد شد.
گری وینرچاک در این باره گفته است:” ایردراپ توکن‌های غیرقابل معاوضه به افرادی که در این زمینه تازه وارد هستند و اینکه باعث ورود آن‌ها به بازار گسترده‌ی توکن ها شویم، حس بسیار خوبی دارد.”
اما یکی از علت‌هایی که بسیاری از افراد نام آشنا در این زمینه نگرانی‌هایی دارند، تکراری شدن ایردراپ‌ها است. ایردراپ‌ها در حال حاضر یک موضوع داغ هستند اما اگر تبدیل به رخدادی تکراری و قابل پیش‌بینی شوند، طولی نمی‌کشد تا جذابیت خود را برای کاربران از دست بدهد. به گفته‌ی بلاو ایردراپ به خودی خود بسیار خوب است اما در بعضی از مواقع اصول آن رعایت نمی‌شود. به عنوان مثال اگر یک سامانه ایردراپی مشابه با ایردراپ پیشین خود انجام دهد، ممکن است توجه کاربران بسیار کمتری به آن جلب شود اما اگر هر ایردراپ ویژگی‌های خاص خود را داشته باشد و کاربران را هیجان‌زده کند، آن سامانه و صرافی بسیار موفق‌تر خواهد بود.
در نهایت، ایردراپ ها در مجموع برای فضای رمزارز مفید هستند، اما مهم است که بدانیم مسیر آینده آن چگونه خواهد بود و تا چه زمانی جذابیت خود را می تواند حفظ کند.
