شاخص‌های متنوعی وجود دارند که هر یک از آن‌ها اطلاعات مفیدی را درمورد بازار ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهند. یکی از این شاخص‌ها که میتواند در تحلیل‌ها مفید واقع شود، شاخص دامیننس است. شاخص دامیننس برای هر ارز دیجیتال قابل محاسبه بوده و مختص به اتریوم نیست؛ اما در این مطلب، محور اصلی صحبت ما، دامیننس ارز دیجیتال اتریوم است.
تفاوتی ندارد که با مفهوم دامیننس آشنا باشید یا این‌که تازه به گوش‌تان رسیده باشد. در ادامه، ضمن معرفی کامل این مفهوم و آموزش نحوه محاسبه آن، دامیننس اتریوم را در بازه‌های زمانی مختلف مورد تحلیل قرار داده و مهم‌ترین نکات پیرامون آن را بررسی خواهیم کرد.
مفهوم دامیننس اتریوم
دامیننس (به زبان انگلیسی Dominance)، به معنای سلطه‌گری است. در بازار ارزهای دیجیتال نیز شاخص دامیننس تقریبا همین مفهوم را می‌رساند. دامیننس به سهم یک ارز دیجیتال از کل بازار اشاره دارد؛ درواقع، این مفهوم بیان می‌کند که یک ارز دیجیتال تا چه میزان توانسته‌است بر بازار سلطه داشته باشد.
دامیننس در بازار ارزهای دیجیتال اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه بعضی از رمزارزها مانند بیت‌کوین و اتریوم، توانسته‌اند بخش قابل‌توجهی از حجم سرمایه را به خود اختصاص دهند و از هرگونه تغییر در این حجم، می‌توان نتیجه‌گیری‌های قابل‌توجهی را به‌دست آورد. در بازارهای مالی دیگر مانند فارکس، شاخص دامیننس اهمیت چندانی پیدا نمی‌کند؛ چراکه حجم ارزش دارایی‌ها بسیار به یکدیگر نزدیک بوده و نمی‌توان یک ارز به‌خصوص را به‌عنوان ارزی دانست که سلطه‌ای بالا بر بازار دارد؛ اما همان‌طورکه اشاره شد، در دنیای کریپتوکارنسی این‌طور نیست.
نحوه محاسبه دامیننس
برای محاسبه دامیننس، کافی است تا حجم کل بازار یک رمزارز را بر حجم کل بازار (تمامی رمزارزها) تقسیم کنیم. درنهایت، با ضرب‌کردن عدد به‌دست‌آمده در ۱۰۰، می‌توانیم نتیجه نهایی را به‌دست آوریم. طبق این تعریف، دامیننس اتریوم از فرمول زیر محاسبه خواهد شد:
DI = (Total ETH Market Cap/Total Crypto Market Cap) ∗100
برای این‌که با دامیننس و نحوه مصاحبه آن بیشتر آشنا شوید، به مثال زیر توجه کنید.
درحال‌حاضر که این مقاله نگارش می‌شود، حجم کل بازار اتریوم برابر با ۴۲۰ میلیارد دلار است. مجموع ارزش کل بازار کریپتوکارنسی نیز به ۳.۳ تریلیون دلار می‌رسد. طبق فرمولی که مطرح شد، دامیننس به‌شکل زیر محاسبه می‌شود:
DI = (420,000,000,000 / 3,300,000,000,000) * 100 = 12.72
عدد نهایی، ۱۲.۷۲ درصد است. بدین معنا که اتریوم، میزان ۱۲.۷۲ درصد از ارزش کل بازار را به خود اختصاص داده‌است که طبیعتا عدد قابل‌توجهی است. معمولا در سایت‌هایی که اطلاعات بازار را به‌صورت زنده گزارش می‌کنند، میزان دامیننس نیز به‌شکل خودکار محاسبه شده و به‌نمایش درمی‌آید. درواقع، نیازی به محاسبه دستی نبوده و این مثال را صرفا به‌خاطر آشنایی بیشتر با این مفهوم مطرح کردیم.
صعود دامیننس اتریوم نشانه چیست؟
هنگامی که دامیننس اتریوم افزایش پیدا می‌کند، می‌توان آن را به‌عنوان نشانه‌ای از رخدادهای زیر دانست:
افزایش تقاضا برای اتریوم
وقتی که دامیننس اتریوم افزایش پیدا می‌کند، بدین معنا است که یا قیمت اتریوم افزایش یافته‌است یا این‌که سایر ارزهای دیجیتال دچار کاهش قیمت شده‌اند. البته افزایش قیمت اتریوم و کاهش قیمت سایر رمزارزها به‌صورت هم‌زمان نیز محتمل است. نتیجه نهایی این اتفاق، نشانگر افزایش تقاضا برای خرید اتریوم است.
پذیرش بیشتر اتریوم
از پیشرفت دامیننس اتریوم می‌توان پذیرفته‌شدن بیشتر آن را نیز نتیجه گرفت. وقتی که اتریوم در صرافی‌های بیشتری خرید و فروش شود یا این‌که برای استفاده از خدمات فراوان‌تری نیاز به پرداخت اتریوم باشد، بازارهای جدیدتری پیش‌روی این ارز دیجیتال گشوده می‌شوند که به افزایش دامیننس آن منجر خواهد شد.
رشد فناوری شبکه
در یک نگاه ساده، می‌توان کیفیت شبکه بلاک‌چین اتریوم را با سه معیار کلی مورد سنجش قرار داد:
- سرعت شبکه
- میزان کارمزد
- قابلیت توسعه قراردادها و dApps
وقتی که سرعت شبکه اتریوم بالا باشد و انجام تراکنش‌ها نیز به هزینه کم‌تری نیاز داشته باشد، طبیعی است که اتریوم به ارز دیجیتال بهتری برای استفاده روزمره تبدیل شود. افزایش سرعت شبکه و کاهش کارمزد، نتیجه فناوری‌های جدید است که عملکرد شبکه را بهبود بخشیده‌اند.
در موازات سرعت و کارمزد شبکه، باید این موضوع را نیز در نظر داشت که بلاک‌چین اتریوم بستری مناسب برای ایجاد قراردادهای هوشمند و توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است. هرچقدر که اتریوم بتواند فرآیند ایجاد قرارداد و توسعه اپلیکیشن‌ها را با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید، به فرآیندی ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر تبدیل کند، طبیعی است که افراد بیشتری به استفاده از این قابلیت اتریوم تمایل پیدا کنند و دامیننس آن افزایش یابد.
ثبات بالاتر اتریوم و تاثیرگذاری بیشتر بر بازار
وقتی که حجم بیشتری از بازار کریپتوکارنسی به اتریوم تعلق داشته باشد، می‌توان نتیجه گرفت که این رمزارز ثبات بیشتر و همچنین تاثیرگذاری بالاتری بر بازار داشته باشد.
این امر درمورد دامیننس بیت‌کوین که بیش از ۵۰ درصد بازار را به خود اختصاص داده‌است کاملا مشهود است. وقتی که بیت‌کوین دچار نزول قیمت می‌شود، قیمت بسیاری از آلتکوینها نیز افت می‌کند؛ چراکه بیت‌کوین به‌خاطر دامیننس بالا، میتواند نماینده‌ای از وضعیت کل بازار ارزهای دیجیتال باشد.
این مسئله درمورد اتریوم نیز صدق می‌کند. هرچقدر اتریوم دامیننس بالاتری را به‌دست آورد، افت‌وخیزهای قیمت آن تاثیر بیشتری بر سایر ارزهای دیجیتال خواهند گذاشت. در نقطه مقابل، افت‌وخیز سایر آلتکوینها تاثیر کم‌تری بر قیمت اتریوم گذاشته و این مسئله را می‌توان نشانی از ثبات بالاتر این رمزارز دانست.
نزول دامیننس اتریوم نشانه چیست؟
در کنار صعود دامیننس اتریوم، نزول دامیننس اتریوم نیز میتواند نشان از تغییرات مهمی پیرامون این ارز دیجیتال باشد. تعدادی از نتیجه‌گیری‌هایی که می‌توان از نزول دامیننس اتریوم داشت در ادامه آورده شده‌اند.
رقابت شدیدتر
وقتی که ارزهای دیجیتال دیگر رقابت شانه‌به‌شانه‌ای با اتریوم داشته باشند، گاهی‌اوقات بازار این ارز دیجیتال را به عقب رانده و باعث می‌شوند تا دامیننس آن کاهش پیدا کند.
تغییر تمایل سرمایه‌گذاران
در برهه‌های خاصی از زمان، تمرکز سرمایه‌گذاران به ارز دیجیتال خاصی معطوف می‌شود. برای مثال، توجهات به‌سمت بیت‌کوین جلب شده یا این‌که اغلب فعالان بازار به هر دلیل، اتریوم یا سایر آلتکوینها را ترجیح می‌دهند. وقتی که دامیننس اتریوم کاهش پیدا می‌کند، می‌توان این نتیجه‌گیری را داشت که تمایل سرمایه‌گذاران به خرید سایر رمزارزها، بیشتر از اتریوم است.
مشکلات فنی شبکه
وقتی که شبکه بلاک‌چین یک ارز دیجیتال با مشکل مواجه می‌شود، تاثیری مستقیم روی دامیننس آن می‌گذارد. درمورد اتریوم نیز به همین صورت است. هرچقدر که مشکلات فنی شبکه بیشتر باشند و سرمایه‌گذاران آن‌ها را با وضوح بالاتری احساس کنند، قطعا تمایل‌شان به ادامه سرمایه‌گذاری روی اتریوم کاهش پیدا کرده و دامیننس دچار نزول می‌شود.
تغییرات دامیننس اتریوم در ۵ سال اخیر
نموداری که میبینید، میزان دامیننس اتریوم در ۵ سال اخیر را نشان می‌دهد. همان‌طورکه مشاهده می‌شود، ماکسیموم دامیننس این رمزارز اواخر سال ۲۰۲۱ بوده‌است که توانسته بیش از ۲۰ درصد بازار را به خود اختصاص دهد؛ همچنین، نقاط اوج دیگری مانند سپتامبر ۲۰۲۲ نیز مشاهده می‌شوند. در یک سال اخیر، میزان دامیننس اتریوم همواره با کاهش روبه‌رو بوده‌است و این‌که در آینده شاهد افزایش یا کاهش دامیننس آن باشیم، تا میزان زیادی به تحلیل‌های شخصی افراد بستگی دارد.
جمع‌بندی
در این مطلب، سعی کردیم تا مهم‌ترین بخش‌های مفهوم دامیننس را مورد بررسی قرار داده و فرمول محاسبه آن را نیز آموزش دهیم؛ علاوه‌براین، به تحلیل روندهای صعودی و نزولی دامیننس اتریوم پرداختیم و بیان کردیم که هر کدام از این روندها، ممکن است به چه معنایی باشند؛ همچنین، روند تغییرات دامیننس اتریوم در بازه‌های زمانی مختلف را نیز مطرح کردیم.
نکته‌ای که در انتها باید به آن توجه داشت، این است که دامیننس و روند تغییرات آن میتواند شامل اطلاعات مفیدی باشد؛ اما نباید هیچ‌گاه فراموش کرد که فقط بررسی یک شاخص به‌خصوص برای تصمیم‌گیری جهت سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال کافی نیست. هر رمزارزی که امروزه می‌توان در بازار کریپتوکارنسی خریدوفروش کرد، دارای جوانب مختلفی است که قبل از معامله باید مورد بررسی قرار بگیرند. قطعا، درمورد اتریوم نیز به همین صورت خواهد بود.
