معاملات فیوچرز (Futures) به‌عنوان یکی از ابزارهای مالی مشتقه، امکان پیش‌بینی قیمت دارایی‌ها در آینده را بدون نیاز به مالکیت واقعی آن‌ها فراهم می‌کنند. در بازار رمزارزها، این نوع معاملات به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا با استفاده از تحلیل‌های خود، بر روی نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال شرط‌بندی کنند. با رشد سریع بازار کریپتو، معاملات فیوچرز به‌ویژه در بین تریدرهای حرفه‌ای محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند.
صرافی سرمایکس، به‌عنوان یکی از پلتفرم‌های معتبر در حوزه ارزهای دیجیتال، خدمات متنوعی در زمینه معاملات فیوچرز ارائه می‌دهد. این صرافی با فراهم‌کردن ابزارهای پیشرفته و محیطی امن، بستری مناسب برای معامله‌گران فراهم کرده است تا بتوانند استراتژی‌های معاملاتی خود را با اطمینان بیشتری پیاده‌سازی کنند.
قرارداد آتی یا فیوچرز چیست و چگونه عمل می‌کند؟
قراردادهای آتی یا فیوچرز، توافق‌نامه‌هایی هستند که به خریدار و فروشنده اجازه می‌دهند تا دارایی خاصی را در آینده و با قیمتی مشخص معامله کنند. این قراردادها در ابتدا برای کالاهایی مانند نفت و گندم طراحی شدند، اما با گذشت زمان، به بازارهای مالی دیگر از جمله ارزهای دیجیتال نیز راه یافتند. در معاملات فیوچرز، طرفین بدون نیاز به مالکیت واقعی دارایی، می‌توانند بر روی نوسانات قیمت آن شرط‌بندی کنند.
در بازار رمزارزها، معاملات فیوچرز به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا از نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال بهره‌برداری کنند. برای مثال، اگر یک تریدر پیش‌بینی کند که قیمت بیت‌کوین افزایش خواهد یافت، می‌تواند یک قرارداد فیوچرز خریداری کند و در صورت تحقق پیش‌بینی‌اش، سود کسب کند.
تفاوت معاملات اسپات و فیوچرز
معاملات اسپات (Spot) و فیوچرز دو روش متفاوت برای معامله در بازار ارزهای دیجیتال هستند. در معاملات اسپات، خرید و فروش دارایی به‌صورت فوری و با قیمت لحظه‌ای انجام می‌شود. به‌عبارت دیگر، معامله‌گر مالک واقعی دارایی می‌شود و می‌تواند آن را نگهداری یا منتقل کند.
در مقابل، معاملات فیوچرز به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا بدون نیاز به مالکیت واقعی دارایی، بر روی نوسانات قیمت آن شرط‌بندی کنند. این نوع معاملات برای تریدرهایی که به‌دنبال استفاده از اهرم مالی و استراتژی‌های پیچیده‌تر هستند، مناسب‌تر است.
قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی چیست و چگونه تسویه می‌شوند؟
قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی، نوعی از معاملات فیوچرز هستند که در آن‌ها دارایی پایه در تاریخ سررسید به‌صورت واقعی تحویل داده می‌شود. این نوع قراردادها بیشتر در بازارهای سنتی مانند کالاها و فلزات گران‌بها رایج هستند.
در بازار رمزارزها، قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی کمتر رایج هستند، اما برخی صرافی‌ها مانند Bakkt این نوع قراردادها را ارائه می‌دهند. در این معاملات، در تاریخ سررسید، ارز دیجیتال مورد نظر به کیف پول خریدار منتقل می‌شود.
قراردادهای دائمی (Perpetual Futures) چیست و چه مزایایی دارند؟
قراردادهای دائمی یا پرپچوال، نوعی از معاملات فیوچرز هستند که تاریخ انقضا ندارند. این ویژگی به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا موقعیت‌های معاملاتی خود را بدون محدودیت زمانی باز نگه دارند.
یکی از مزایای اصلی قراردادهای دائمی، امکان استفاده از اهرم مالی بالا و تسویه حساب نقدی است. این نوع قراردادها به‌ویژه در بین تریدرهای حرفه‌ای که به‌دنبال بهره‌برداری از نوسانات کوتاه‌مدت بازار هستند، محبوبیت زیادی دارند.
مقایسه نقدینگی در قراردادهای دائمی و فیزیکی
نقدینگی یکی از عوامل مهم در انتخاب نوع قرارداد معاملاتی است. قراردادهای دائمی به‌دلیل عدم وجود تاریخ انقضا و تسویه حساب نقدی، معمولاً نقدینگی بالاتری نسبت به قراردادهای با تحویل فیزیکی دارند.
در مقابل، قراردادهای با تحویل فیزیکی به‌دلیل نیاز به انتقال واقعی دارایی در تاریخ سررسید، ممکن است با محدودیت‌های بیشتری در زمینه نقدینگی مواجه باشند. این موضوع می‌تواند بر سرعت اجرای معاملات و هزینه‌های مرتبط تاثیرگذار باشد.
تفاوت در نحوه تسویه
یکی از تفاوت‌های اصلی بین قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی و قراردادهای دائمی، نحوه تسویه آن‌هاست. در قراردادهای با تحویل فیزیکی، تسویه در تاریخ مشخصی انجام می‌شود و دارایی پایه به‌صورت واقعی منتقل می‌شود.
در مقابل، قراردادهای دائمی تاریخ انقضا ندارند و تسویه حساب آن‌ها به‌صورت نقدی و در فواصل زمانی مشخص (معمولاً هر ۸ ساعت) انجام می‌شود. این ویژگی به معامله‌گران انعطاف‌پذیری بیشتری در مدیریت موقعیت‌های معاملاتی می‌دهد.
نقش فاندینگ ریت در قراردادهای دائمی
فاندینگ ریت (Funding Rate) مکانیزمی است که در قراردادهای دائمی برای نزدیک نگه‌داشتن قیمت قرارداد به قیمت بازار اسپات استفاده می‌شود. این نرخ به‌صورت دوره‌ای بین معامله‌گران با موقعیت‌های لانگ و شورت مبادله می‌شود.
اگر فاندینگ ریت مثبت باشد، معامله‌گران با موقعیت لانگ به معامله‌گران با موقعیت شورت پرداخت می‌کنند و بالعکس. این مکانیزم به حفظ تعادل بازار و جلوگیری از انحراف قیمت قرارداد از قیمت بازار کمک می‌کند.
کاربردهای معاملاتی
انتخاب بین قراردادهای دائمی و با تحویل فیزیکی بستگی به استراتژی معاملاتی معامله‌گر دارد. قراردادهای دائمی به‌دلیل انعطاف‌پذیری بالا و امکان استفاده از اهرم مالی، برای معاملات کوتاه‌مدت و استراتژی‌هایی مانند اسکالپینگ مناسب‌تر هستند.
در مقابل، قراردادهای با تحویل فیزیکی برای سرمایه‌گذارانی که به‌دنبال مالکیت واقعی دارایی در آینده هستند، مناسب‌تر است. این نوع قراردادها بیشتر در استراتژی‌های بلندمدت و پوشش ریسک کاربرد دارند.
مدیریت ریسک در قراردادهای فیوچرز
معاملات فیوچرز به‌دلیل استفاده از اهرم مالی، می‌توانند سودآوری بالایی داشته باشند، اما در عین حال با ریسک‌های بالایی نیز همراه هستند. بنابراین، مدیریت ریسک در این معاملات از اهمیت بالایی برخوردار است.
استفاده از ابزارهایی مانند حد ضرر (Stop Loss)، تعیین حجم مناسب برای هر معامله و پایبندی به استراتژی معاملاتی از جمله نکات کلیدی در مدیریت ریسک هستند. همچنین، آموزش و آگاهی از مکانیزم‌های بازار می‌تواند به کاهش ریسک‌های احتمالی کمک کند.
مزایا و معایب قراردادهای دائمی در مقابل قراردادهای تحویل فیزیکی
قراردادهای دائمی به‌دلیل عدم وجود تاریخ انقضا، امکان استفاده از اهرم مالی بالا و تسویه حساب نقدی، برای معامله‌گران فعال و حرفه‌ای مزایای زیادی دارند. اما در عین حال، به‌دلیل نوسانات بالا و پیچیدگی‌های مکانیزم فاندینگ ریت، ممکن است برای معامله‌گران مبتدی مناسب نباشند.
در مقابل، قراردادهای با تحویل فیزیکی به‌دلیل ساختار ساده‌تر و امکان مالکیت واقعی دارایی، برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و کسانی که به‌دنبال پوشش ریسک هستند، مناسب‌تر است. اما محدودیت‌های نقدینگی و نیاز به مدیریت دارایی‌های واقعی از جمله معایب این نوع قراردادها است.
جمع‌بندی
در بازار مشتقات رمزارزی، انتخاب میان قراردادهای دائمی و قراردادهای آتی با تحویل فیزیکی موضوعی استراتژیک و به‌شدت وابسته به هدف معامله‌گر است. قراردادهای دائمی با انعطاف بالا، عدم تاریخ انقضا، و قابلیت استفاده از اهرم‌های بالا، مناسب کسانی هستند که به معاملات فعال، کوتاه‌مدت و کسب سود از نوسانات سریع علاقه دارند. این نوع قراردادها با بهره‌گیری از مکانیسم فاندینگ ریت، قیمت خود را به بازار اسپات نزدیک نگه می‌دارند و شرایطی را برای اجرای استراتژی‌های متنوع فراهم می‌کنند. با این حال، مدیریت دقیق ریسک در آن‌ها حیاتی است، چرا که هر نوسان می‌تواند منجر به لیکوئید شدن موقعیت شود.
در طرف دیگر، قراردادهای تحویل فیزیکی برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی مناسب است که تمایل به مالکیت واقعی دارایی در تاریخ معین دارند و ترجیح می‌دهند معاملات خود را در چارچوب زمانی مشخص و بدون فاندینگ ریت انجام دهند. این ابزار برای پوشش ریسک و سرمایه‌گذاری بلندمدت بسیار موثر است، به‌ویژه در مواقعی که بازار در حال تثبیت یا نوسان کم است. هر دو ابزار اگر در موقعیت مناسب به‌کار گرفته شوند، می‌توانند سودآوری و امنیت را برای معامله‌گر افزایش دهند. صرافی سرمایکس با پشتیبانی از انواع قراردادهای مشتقه، ابزارهای تحلیل تکنیکال و محیطی امن برای کاربران ایرانی، بستری حرفه‌ای برای تجربه موفق در بازار فیوچرز فراهم کرده است. تصمیم‌گیری آگاهانه، تحلیل دقیق، و شناخت دقیق عملکرد این ابزارها، کلید حرکت هوشمندانه در مسیر معاملات مشتقه است.
