مدت زمان طولانی برای تایید تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین، همچنین هزینه‌های بالای شبکه اتریوم همواره به‌عنوان معایب فناوری بلاکچین مطرح می‌شوند. این مسائل موجب شده که کاربران و سرمایه‌گذاران مدت‌ها در انتظار یک بلاکچین باشند که بتواند این مشکلات را برطرف کند؛ سولانا یکی از راهکارهای کاهش مدت زمان تایید تراکنش‌هاست.
سوالانا (SOL) یک پلتفرم بلاکچینی با کارایی بالاست که مهمترین هدف آن انجام و تایید سریع و کم‌هزینه تراکنش‌هاست. از سال 2017 که بلاکچین سولانا راه‌اندازی شد، تاکنون صدها پروژه بر آن در حال انجام است. مقیاس‌پذیری بالای این پلتفرم نشان می‌دهد که پتانسیل بالایی برای راه‌اندازی پروژه‌های بیشتر بر بستر SOL وجود دارد.
معرفی ارز دیجیتال سولانا (SOL)
ارز دیجیتال سولانا (Solana) یک بلاکچین مبتنی بر رمز ارز است که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیر متمرکز را دارد. این بلاکچین با استفاده از الگوریتم اثبات سهام و کمترین موانع ورودی، قصد دارد تا کارایی و بازدهی شبکه خود را به حداکثر برساند. سولانا قادر است بین 50 تا 65 هزار تراکنش در ثانیه پردازش کند و حتی می‌تواند تا بیش از 70000 تراکنش در ثانیه نیز برسد. این شبکه با تمرکز بر افزایش مقیاس‌پذیری، بدون کاهش امنیت و تمرکززدایی، در پی پشتیبانی از نرم‌افزارهای بلاکچینی با سرعت بالا در سطح جهانی است. سولانا به دلیل امنیت بالا و پشتیبانی از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز شهرت دارد. با استفاده از الگوریتم اثبات زمان، سولانا می‌تواند گذر زمان را به سادگی و به صورت کد به دفتر کل اضافه کند تا سرعت بلاکچین را افزایش دهد.
در مقایسه با سایر بلاکچینها، سولانا به‌عنوان یک بلاکچین منحصر به فرد شناخته می‌شود. در حالی که بیت کوین تنها 7 تراکنش در ثانیه و اتریوم 15 تراکنش در ثانیه را پردازش می‌کنند، سولانا توانسته است با مقیاس‌پذیری بالا و کارایی بیشتر خود را متمایز کند. برخلاف پروژه‌هایی مانند پولکادات (Polkadot)، سولانا توانسته است با ترکیب امنیت، سرعت و مقیاس‌پذیری، جایگاه ویژه‌ای در میان بلاکچینها کسب کند.
سولانا چگونه کار می‌کند؟
ارز دیجیتال سولانا یک شبکه بلاکچین پیچیده و پیشرفته است که به دلیل کارایی و فناوری‌های نوین خود، به عنوان یکی از بهترین بلاکچینها شناخته می‌شود. با این حال، کاربران نیازی به درک جزئیات فنی برای استفاده از شبکه یا معامله توکن‌های SOL ندارند. طبق اعلام تیم سولانا، هر سال 8 درصد به توکن‌های SOL اضافه می‌شود، اما به منظور کاهش تورم، این نرخ سالانه 15 درصد کاهش می‌یابد تا پس از 10 سال به 1.5 درصد برسد.
در سولانا، به جای “بلاک”، از اصطلاح “اسلات” (Slot) استفاده می‌شود که توسط اعتبارسنج اصلی یا “لیدر” (Leader) ایجاد می‌شود. اعتبارسنج‌ها عضو خوشه‌های (Cluster) شبکه هستند و هر خوشه فقط یک لیدر دارد که وظیفه افزودن اسلات‌ها به دفتر کل بلاکچین را بر عهده دارد. لیدرها در بازه‌های زمانی مشخص تغییر می‌کنند و نودها (گره‌های رمزنگاری شده؛ رایانه‌هایی برای مدیریت و نگهداری داده‌ها در بلاکچین) از قبل می‌دانند که لیدر بعدی چه کسی خواهد بود.
ویژگی‌های ارز دیجیتال سولانا
سولانا از جمله بلاکچینهای پیشرفته‌ای است که چندین ویژگی منحصر به فرد دارد. در اینجا به برخی از ویژگی‌های کلیدی سولانا اشاره می‌کنیم:
هیبریدی بودن
سولانا به‌عنوان یک بلاکچین چندلایه شناخته می‌شود که هر لایه وظایف خاصی را بر عهده دارد، و از این رو به عنوان یک اکوسیستم هیبریدی شناخته می‌شود.
هزینه کم
شبکه سولانا با کارمزدهای بسیار پایین خود، کاربران و سرمایه‌گذاران زیادی را جذب کرده است که نگران هزینه‌های بالای تراکنش‌ها نیستند.
مقیاس‌پذیری بالا
ارز دیجیتال سولانا از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند الگوریتم اجماع اثبات تاریخ استفاده می‌کند تا مقیاس‌پذیری خود را به حداکثر برساند و بتواند تعداد زیادی تراکنش را پردازش کند.
ترکیب‌پذیری بالا
اکوسیستم سولانا جهانی بوده و قابلیت ترکیب‌پذیری بالایی دارد، به همین دلیل توسعه‌دهندگان نیاز به استفاده از شبکه‌های لایه دوم یا شاردهای متنوع ندارند.
فناوری‌های کلیدی سولانا
در بحث آشنایی با ارز دیجیتال سولانا بهتر است نگاهی به فناوری‌هایاین رمز ارز نیز داشته باشیم:
- آرشیوکننده‌ها (Archivers)
سولانا به نودها اجازه می‌دهد داده‌ها را دریافت و در سایر نودها ذخیره کنند. این داده‌ها توسط اعتبارسنج‌ها دریافت و ذخیره می‌شوند تا همیشه در دسترس باشند.
- مکانیزم اثبات تاریخ (Proof of History)
سولانا از مکانیزم اثبات تاریخ برای حل مسئله اعتماد در بلاکچین استفاده می‌کند و به همین دلیل به‌عنوان یکی از بلاکچینهای قابل اعتماد شناخته می‌شود.
- پایپ‌لاینینگ (Pipelining)
پایپ‌لاینینگ مجموعه‌ای از عناصر است که خروجی یک داده به عنوان ورودی داده دیگر استفاده می‌شود و این فرآیند باعث اعتبارسنجی سریع بلاک‌ها و ارسال آن‌ها به نودها می‌شود.
- گالف استریم (Gulf Stream)
گالف استریم مشابه ممپول (استخر تراکنش؛ تعدادی از تراکنش‌های تایید نشده) عمل می‌کند و سولانا قادر است تا ۵۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش و تأیید کند. نودهای شبکه با اجرای زودتر تراکنش‌ها، سرعت پردازش را افزایش می‌دهند.
- کلاد بریک (Cloudbreak)
این فناوری که به منظور مقیاس‌پذیری بیشتر استفاده می‌شود، با استفاده از سخت‌افزارهای مخصوص، داده‌ها را پردازش و تراکنش‌ها را با سرعت بالایی انجام می‌دهد.
- تحمل خطای بیزانس تاور (Byzantine Fault Tolerance Tower)
ارز دیجیتال سولانا با استفاده از این مکانیزم، نودهای شبکه را با هم اجماع می‌کند و امکان تبادل حجم زیادی از تراکنش‌ها را فراهم می‌کند.
- توربین (Turbine)
توربین پل ارتباطی بین اعتبارسنج‌هاست که بلاک‌ها را به بسته‌های کوچک‌تر تبدیل می‌کند تا چالش‌های پهنای باند را حل کند.
- سی‌لول (Sealevel)
سولانا می‌تواند بیش از یک قرارداد هوشمند را به‌صورت موازی اجرا کند و از زمان‌بندی تراکنش‌ها در شاردهای مختلف پشتیبانی می‌کند.
بهترین کیف پول‌های سولانا
برای ذخیره‌سازی ارزهای دیجیتال مانند سولانا، نیاز به کیف پول دیجیتالی دارید. با توجه به محبوبیت ارز دیجیتال سولانا، یافتن کیف پول مناسب برای آن کار چندان دشواری نیست. در ادامه به معرفی چند کیف پول محبوب برای سولانا می‌پردازیم:
کیف پول فانتوم (Phantom Wallet)
فانتوم یکی از کیف پول‌های اصلی سولانا است که رابط کاربری ساده و آسانی دارد. این کیف پول به صورت افزونه مرورگر عمل می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد توکن‌های SOL و NFTهای مبتنی بر سولانا را ذخیره کنند. فانتوم همچنین از انواع توکن‌های SPL پشتیبانی می‌کند و قابلیت‌هایی مانند سازگاری با کیف پول لجر نانو ایکس، شرکت در پروتکل استیکینگ سولانا و دسترسی به اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز سولانا را فراهم می‌کند. این کیف پول کلید خصوصی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و از امنیت بالایی برخوردار است.
کیف پول سول فلیر (Solflare)
سول فلیر یک کیف پول مبتنی بر وب برای ذخیره ارز دیجیتال سولانا است. استفاده از این کیف پول بسیار ساده است و با کیف پول‌های سخت‌افزاری نیز سازگاری خوبی دارد. کاربران می‌توانند NFTهای مبتنی بر سولانا را نیز در این کیف پول ذخیره کنند.
کیف پول مث (Math Wallet)
این کیف پول نیز از دیگر کیف پول‌های معتبر SOL است. علاوه بر نگهداری ارز سولانا، کاربران می‌توانند ارزهای دیگر مانند اتریوم، بیت کوین و بایننس کوین را نیز در آن ذخیره کنند.
سولانا فقط یک رمزارز نیست
بلاکچین سولانا یک قابلیت بسیار کاربردی دارد و آن، قرارداد هوشمند است. با این توانمندی توسعه‌دهندگانش می‌توانند اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا همان dApps راه‌اندازی کنند. رشد این بلاکچین توانسته به تثبیت دیگر بلاکچینهای قابل برنامه‌ریزی مانند اتریوم و کاردانو نیز کمک کند. موردی که می‌تواند به تثبیت و رشد رمزارزهای قابل ارائه در این بلاکچینها نیز یاری رساند.
چه مواردی سولانا را خاص می‌کند
معاملات سریع؛ این بلاکچین قادر است 65 هزار تراکنش را در هر ثانیه انجام دهد و تایید کند.
هزینه کارمزد کم؛ میانگین هزینه هر تراکنش در شبکه بلاکچین حدود 0.00025 دلار است.
استفاده از الگوریتم Proof of History؛الگوریتم PoH یک الگوریتم ترکیبی است که در آن اثبات سهام با اثبات کار ترکیب می‌شود که در این صورت پردازش سریع‌تر رخ می‌دهد.
سولانا یک بلاکچین منبع باز است
بلاکچین منبع باز این امکان را به توسعه‌دهندگانش می‌دهد که اقدامات زیادی را در سایه آن انجام دهند که شامل موارد زیر است؛
- خرید و فروش توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT)
- توسعه پلتفرم‌های مالی غیر قابل متمرکز DeFi
- ساخت بازی‌های بلاکچینی با شرکت‌های بزرگی مانند FTX
با سولانا پرداخت کنید
یکی دیگر از جنبه‌های مهم بلاکچین سولانا، Solana Pay است که به واسطه آن افراد به یک چارچوب رایگان پرداخت دسترسی پیدا می‌کنند. با این چارچوب پرداختی، به افراد و بازرگانان اجازه داده می‌شود تا از طریق شبکه SOL از مشتریان خود به صورت مستقیم استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر دریافت کنند.
با این روش پرداختی، کسب و کارها از هزینه‌های کارمزد بالا برای پرداخت‌ها جلوگیری کنند.
سولانا، رقیبی برای اتریوم
ویژگی‌های سولانا همچنین منبع باز بودن بلاکچین آن باعث شده که برخی آن را مهمترین رقیب اتریوم و به نوعی «قاتل» آن یا Ethereum killer بدانند.
اما پرسشی که مطرح می‌شود این است که این دو بلاکچین چه ویژگی‌هایی دارند که یکی می‌تواند کارکرد دیگری را تحت تاثیر قرار دهد؟
اتریوم بر الگوریتم PoW برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کرد که در آن زمان از نظر مصرف انرژی کارایی لازم را نداشت. بلاکچین اتریوم در حال انتقال به الگوریتم PoS است تا بتواند صرفه‌های انرژی بیشتری را ایجاد کند. این در حالی است که سولانا از PoH استفاده می‌کند که در واقع ترکیب دو الگوریتمی است که اتریوم آن را تجربه کرده بود. بنابراین از نظر قدرت پردازش و تایید تراکنش‌ها بهتر از اتریوم عمل می‌کند.
البته پروژه لایه 2 اتریوم باعث شد که قدرت پردازندگی تراکنش‌ها در هر ثانیه از 30 به صد هزار افزایش یابد اما سولانا همچنان رقیب اتریوم محسوب می‌شود.
علیرغم مزیت‌های سولانا نسبت به اتریوم، اما قدمت شبکه اتر بیشتر بوده و شاید همین امر باعث شود سولانا تا مدت‌ها در رقابت تنگاتنگ با اتر باقی بماند.
جمع‌بندی
سولانا تنها یک رمزارز یا شبکه بلاکچینی نیست. بلکه نمود یک شبکه رمزارزی است که می‌تواند کارهای زیادی از پرداخت تا سرمایه‌گذاری، بازی‌های بلاکچینی و بهینه‌سازی زمان پردازش تراکنش‌ها را انجام دهد.
بنابراین زمانی که اسم سولانا به میان می‌آید تنها یک رمزارز یا بلاکچین خاص به ذهن متبادر نمی‌شود، بلکه یک روش نوین مالی است که به ذهن مخاطبان راه می‌یابد.
