کیف‌پول دیجیتال که با نام Digital Wallet نیز شناخته می‌شود، به نوعی از ولت گفته می‌شود که برای ذخیره و نگهداری امن ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه، کیف‌پول دیجیتال در انواع گوناگون موجودند که بسته به شرایط می‌توان هر کدام از آن‌ها را استفاده کرد.
باتوجه‌به این که سیستم عملکرد کیف پول ارز دیجیتال با یکدیگر متفاوت بوده و هر یک از آن‌ها مزایا و معایب به‌خصوص خود را دارند، تصمیم بر آن شد تا در این مطلب، به معرفی انواع کیف‌پول دیجیتال پرداخته و تمامی جزئیات آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد. اگر شما نیز قصد استفاده از این ولت‌ها را دارید، پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
انواع کیف پول دیجیتال
به‌طورکلی، انواع مختلف کیف‌پول دیجیتال را می‌توان به ۳ دسته «کیف پول‌های نرم‌افزاری»، «کیف پول‌های سخت افزاری» و «کیف پول‌های چند امضایی» تقسیم‌بندی کرد که جزئیات آن‌ها به شرح زیر است:
کیف پول‌های نرم افزاری (Software Wallets)
کیفپولهای نرم‌افزاری همان‌طور که از اسم‌شان مشخص است، به کیف‌پول‌هایی گفته می‌شود که روی یک سخت‌افزار کامپیوتری نصب شده و کلیدهای رمزارزها را ذخیره می‌کنند. از بین انواع کیف‌پول دیجیتال، بالاترین میزان محبوبیت متعلق به این کیفپولها است؛ چرا که دسترسی به آن‌ها آسان بوده و معمولا هزینه‌ای نیز در پی ندارند. بااین‌حال، از لحاظ امنیتی نسبت‌به کیفپولهای سخت‌افزاری و چند امضایی، در جایگاه پایین‌تری قرار می‌گیرند.
انواع مختلف کیفپولهای نرم‌افزاری کدام‌اند؟
کیفپولهای نرم‌افزاری را نیز می‌توان به ۳ دسته مختلف کیف پول‌های موبایل، کیف پول‌های دسکتاپ و کیف پول‌های تحت وب تقسیم کرد.
کیف پول‌های نرم‌افزاری موبایل
اپلیکیشن‌هایی هستند که برای گوشی‌های هوشمند طراحی شده‌اند. بسیاری از افراد از این کیفپولها برای انجام تراکنش‌های روزمره استفاده می‌کنند. برای حفظ امنیت کیف‌پول نرم‌افزاری موبایل، لازم است تا از امنیت موبایل نیز اطمینان حاصل کرد. نصب آنتی ویروس، عدم نصب اپلیکیشن‌های نامعتبر، عدم اتصال به وای‌فای‌های ناشناس و… تعدادی از نکاتی هستند که باید آن‌ها را مدنظر داشت. از بهترین کیف پول‌های موبایل می‌توان به Trust Wallet و Mycelium اشاره کرد.
کیف پول‌های دسکتاپ
دسته‌ای دیگر از انواع کیف پول دیجیتال که در دسته نرم‌افزاری قرار می‌گیرند، کیف پول‌های دسکتاپ هستند. این کیف پول‌ها برای نصب روی کامپیوترهای شخصی طراحی شده‌اند و معمولا برای هر سه سیستم عامل مرسوم Windows، MacOS و Linux ارائه می‌شوند. تامین امنیت این کیف پول‌ها نیز با تامین امنیت سیستم ارتباطی مستقیم دارد؛ در واقع هک‌شدن کامپیوتر یا ویروسی‌شدن آن می‌تواند کیفپولهای دسکتاپ را نیز در معرض خطر قرار دهد. از معروف‌ترین کیف پول‌های دسکتاپ می‌توان به Exodus و Electrum اشاره کرد.
کیف پول‌های تحت وب
دسته آخر از انواع کیف پول دیجیتال نرم‌افزاری، کیف پول‌های تحت وب هستند. با استفاده از یک مرورگر می‌توان به این کیفپولها دسترسی داشت؛ اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، این است که امنیت سرور این کیفپولها بسیار پر اهمیت است و درصورتی‌که یک تیم حرفه‌ای از وبسایت آن‌ها پشتیبانی نکند، هکرها به‌راحتی می‌توانند کلیدهایی که ذخیره شده‌اند را سرقت کنند. از معروف‌ترین کیفپولهای تحت وب می‌توان به CoinBase و blockchain.com اشاره کرد.
کیف پول‌های سخت افزاری (Hardware Wallets)
به عقیده بسیاری از افراد، در میان تمامی انواع کیف‌پول دیجیتال، کیفپولهای سخت‌افزاری از امنیت بالاتری برخوردارند. این کیفپولها معمولا به‌شکل یک فلش یا دستگاهی کوچک هستند که به‌صورت خاص برای نگهداری از رمزارزها طراحی شده‌اند و به‌غیراز کلیدهای ارزهای دیجیتال، داده دیگری را نمی‌توان در آن‌ها ذخیره کرد.
اصلی‌ترین دلیلی که کیفپولهای سخت‌افزاری به‌عنوان امن‌ترین نوع شناخته می‌شوند، این است که هیچ‌گاه به اینترنت متصل نشده و به‌همین‌خاطر از حملات سایبری کاملا مصون هستند. اغلب این کیفپولها با استفاده از USB یا بلوتوث به کامپیوتر متصل شده و می‌توان بدین طریق، رمزارزها را منتقل کرد.
نکته‌ای که در مورد کیفپولهای سخت‌افزاری وجود دارد، این است که در صورت آسیب‌دیدن یا مفقودشدن‌شان، ارزهای دیجیتال نیز از دست می‌روند؛ البته روش‌های به‌خصوصی برای Backup گرفتن از اطلاعات آن‌ها وجود دارد.
از بهترین کیفپولهای سخت‌افزاری می‌توان به Trezor و Ledger Nano S/X اشاره کرد.
کیف پول‌های چند امضایی (Multi-Signature Wallets)
کیفپولهای چند امضایی از محبوب‌ترین انواع کیف‌پول دیجیتال هستند که به‌طور خاص برای افزایش امنیت طراحی شده‌اند؛ چراکه انجام تراکنش از طریق آن‌ها، به تایید حداقل ۲ نفر نیاز دارد.
کیف پول‌های چند امضایی برای استفاده شریکی گزینه‌ای بی‌نظیر به‌حساب می‌آیند؛ زیرا یک شریک نمی‌تواند بدون تایید شریک دیگر، رمزارزها را از کیف پول خارج کند. از معروف‌ترین کیف پول‌های چند امضایی می‌توان به BitGo و Copay اشاره کرد.
ولت‌های صرافی‌ها جزو کدام دسته از کیف پول‌هایی که معرفی شدند قرار می‌گیرند؟
معمولا، اغلب صرافی‌های ارزهای دیجیتال برای کاربران خود یک کیف‌پول اختصاصی در داخل صرافی درنظر می‌گیرند که مشتریان می‌توانند با استفاده از آن، به خرید و فروش رمزارز در صرافی مشغول شوند. بزرگ‌ترین مزیتی که این کیفپولها ارائه می‌دهند، سرعت بالای آن‌ها است؛ به‌نحوی‌که با چند کلیک ساده می‌توان رمزارزها را به فروش رساند و آن‌ها را به پول نقد تبدیل کرد. علاوه‌براین، به‌خاطر کوتاه‌تر شدن فرآیند نقل و انتقالات، کارمزدی که باید به شبکه‌ها پرداخت شود نیز به میزان زیادی کاهش پیدا می‌کند.
بااین‌حال، کیفپولهای صرافی‌ها در مقایسه با انواع کیف‌پول دیجیتال معایبی نیز به‌همراه دارند. برای مثال، در صورت هک‌شدن سرورهای صرافی، این امکان وجود دارد که دارایی کاربران نیز به خطر بیفتد یا این که اگر صرافی با مشکلات حقوقی روبه‌رو شود، ممکن است دارایی‌ها از طرف دولت‌ها مسدود شوند و نتوان به آن‌ها دسترسی داشت. به‌همین‌خاطر، پیشنهاد می‌شود کاربرانی که قصد دارند رمزارزهای خود را در کیف‌پول صرافی‌ها نگهداری کنند، حتما از اعتبار صرافی اطمینان داشته باشند.
صرافی‌های ایرانی، محیط امن و مطمئنی برای نگهداری و خرید و فروش رمزارزها فراهم کرده‌اند. دلیل این که به صرافی‌های خارجی پرداخته نمی‌شود، این است که تحریم‌های بین‌المللی زیادی برای کاربران ایرانی از طرف این صرافی‌ها درنظر گرفته شده است و بارها دارایی‌های معامله‌گران ایرانی در صرافی‌های خارجی مسدود شده‌اند. به‌همین‌خاطر، بهتر است برای ذخیره رمزارز در کیف‌پول صرافی، از صرافی‌های معتبر ایرانی استفاده کرد.
رتبه‌بندی انواع کیف پول دیجیتال براساس امنیت
اگر بخواهیم با یک دید کلی امنیت کیفپولهای دیجیتال را با یکدیگر مقایسه کنیم، به رتبه‌بندی زیر خواهیم رسید:
- سخت‌افزاری – اتصال با USB
- چند امضایی
- سخت‌افزاری – اتصال با بلوتوث
- نرم‌افزاری موبایل
- نرم‌افزاری دسکتاپ
- نرم‌افزاری تحت وب
دلیل این که کیفپولهای سخت‌افزاری اتصال با USB در رتبه بهتری از کیفپولهای سخت‌افزاری اتصال با بلوتوث قرار گرفته‌اند، این است که سرقت داده‌هایی که توسط امواج بلوتوث منتقل می‌شوند به‌مراتب راحت‌تر از اطلاعاتی است که به‌واسطه درگاه USB انتقال می‌یابند. علاوه‌براین، سیستم عملکرد کیفپولهای چند امضایی باعث می‌شود تا گزینه امن‌تری نسبت‌به کیف پول‌های سخت افزاری بلوتوثی باشند.
نکته دیگری که باید درنظر داشت، این است که با وجود امن‌تر بودن سیستم عامل‌های دسکتاپ نسبت‌به سیستم عامل‌های موبایل، کیفپولهای موبایل امن‌ترند؛ چراکه درصورت هک‌شدن دسکتاپ یا ویروسی‌شدن آن، حذف ویروس یا قطع دسترسی هکر به اطلاعات بسیار سخت‌تر از موبایل است. به‌همین‌خاطر، پیشنهاد می‌کنیم کیفپولهای نرم‌افزاری موبایل در اولویت قرار بگیرند.
کیفپولهای تحت وب نیز به‌خاطر اتصال دائمی به اینترنت، گزینه‌ای محبوب برای حملات سایبری محسوب می‌شوند و این امر آن‌ها را در رتبه آخر از لحاظ امنیت قرار می‌دهد. البته، درصورتی‌که عملکرد تیم امنیتی کیف‌پول تحت وب عملکردی مناسب و تخصصی باشد، می‌تواند نسبت‌به سایر کیفپولهای نرم‌افزاری در جایگاه مطمئن‌تری قرار بگیرد؛ اما متاسفانه سنجش این موضوع چندان کار راحتی نیست.
رتبه‌بندی انواع کیف پول دیجیتال بر اساس امکانات
اگر بخوایم کیفپولهای دیجیتالی که معرفی شدند را براساس امکاناتی که به کاربران خود ارائه می‌دهند مقایسه کنیم، به رتبه‌بندی زیر خواهیم رسید:
- تحت وب
- نرم‌افزاری (موبایل و دسکتاپ) و کیفپولهای چند امضایی
- سخت‌افزاری
باتوجه‌به این که اغلب کیف پول‌های تحت وب متعلق به یک صرافی هستند، می‌توان آن‌ها را از نظر امکانات بالاتر از دیگر انواع کیف پول دیجیتال قرار داد؛ چرا که امکان خرید و فروش، دنبال‌کردن قیمت، Staking و… از طریق صرافی فراهم شده و نیازی به استفاده از ابزارهای مختلف وجود ندارد.
بعضی از کیف پول‌های نرم‌افزاری و چند امضایی نیز امروزه قابلیت‌هایی مانند Staking را برای کاربران خود ایجاد کرده‌اند که این امر سبب شده تا دومین رتبه از نظر امکانات را به دست آورند. همچنین، انجام نقل و انتقالات از طریق آن‌ها نیز به‌مراتب ساده‌تر از کیفپولهای سخت افزاری است.
کیفپولهای سخت افزاری نیز باتوجه‌به سادگی فراوان و عدم اتصال به اینترنت، معمولا هیچ امکاناتی به‌غیراز نگهداری رمزارزها را به کاربران خود ارائه نمی‌دهند.
آیا می‌توان بدون استفاده از کیف پول‌های دیجیتال، ارزهای دیجیتال را نگهداری کرد؟
یکی از سوالات رایج در مورد نگهداری رمزارزها، این است که آیا بدون استفاده از انواع کیف پول دیجیتال نیز می‌توان از ارزهای دیجیتال نگهداری کرد؟ پاسخ به این سوال کاملا مثبت است! می‌توان کلیدهای رمزارز را روی یک کاغذ نوشت یا این که در یک فایل به‌خصوص ذخیره کرد.
سرویس‌هایی مانند myEtherWallet این امکان را ایجاد کرده‌اند تا کاربر اطلاعات رمزارزی که دارد را به‌صورت QR Code یا یک متن عادی درآورده و چاپ کند؛ اما این موضوع را باید درنظر داشت که این شیوه نگهداری از ارزهای دیجیتال بسیار پرخطر است؛ زیرا احتمال بروز اتفاقاتی همچون مفقود شدن یا آسیب دیدن کاغذ بسیار بالا بوده و روشی برای بازیابی آن نیز وجود ندارد. در واقع نگهداری اطلاعات رمزارز روی کاغذ، هیچ تفاوتی با نگهداری پول نقد ندارد.
بهترین کیف پول برای تازه‌واردان بازار ارزهای دیجیتال
باتوجه‌به این که حفظ امنیت رمزارزها نکات پیچیده‌ای را در برمی‌گیرد، افرادی که به‌تازگی وارد بازار ارزهای دیجیتال شده‌اند بهتر است تا از کیفپولهای نرم‌افزاری موبایل یا کیفپولهای تحت وب صرافی‌ها استفاده کنند. با این که سایر انواع کیف‌پول دیجیتال امنیت بالاتری را ارائه می‌دهند، اما باید توجه داشت که بخش زیادی از حفظ این امنیت نیز بر عهده صاحب رمزارزها است. برای مثال، نگهداری رمزارز روی کیفپولهای نرم‌افزاری دسکتاپ، مستلزم آشنایی با سیستم‌های امنیتی مانند آنتی‌ویروس‌ها و فایروال‌ها است.
علاوه‌براین، ولت‌های موبایل و صرافی‌ها یک محیط کاربرپسند و ساده‌ای را فراهم کرده‌اند. کیف‌پول موبایل TrustWallet یکی از بهترین نمونه‌ها از لحاظ کیفیت محیط کاربری است. محیط کاربری صرافی سرمایکس نیز یکی از ساده‌ترین فضاهای موجود برای ذخیره‌‌سازی یا خرید و فروش ارزهای دیجیتال است. کاربران مختلف می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را به‌راحتی مدیریت کرده و اشرافی کامل روی آن‌ها داشته باشند.
نحوه سنجش اعتبار یک کیف پول دیجیتال
امروزه انواع کیف‌پول دیجیتال وجود دارند که متاسفانه بعضی از آن‌ها به‌هیچ‌عنوان انتخاب خوبی برای نگهداری ارزهای دیجیتال نیستند. در ادامه، تعدادی از فاکتورهای مهم برای انتخاب یک کیف‌پول دیجیتال معتبر را بررسی خواهیم کرد.
سابقه امنیتی
سابقه امنیتی کیف‌پول دیجیتال یکی از مهم‌ترین فاکتورها است. بعضی از ولت‌ها به‌خاطر باگ‌های امنیتی که داشته‌اند، عملکرد خوبی را در برابر حملات سایبری نشان نداده و هکرها توانسته‌اند ارزهای کاربران را سرقت کنند. بهتر است قبل از استفاده از یک کیف‌پول، به‌خوبی اخبار مرتبط با آن را بررسی کرد و درصورتی‌که خبری مبنی بر هک‌شدن یا اختلال در سیستم‌های آن منتشر شده بود، به‌هیچ‌عنوان از آن استفاده نکرد.
شهرت و نظرات کاربران
کیفپولهای مشهور معمولا انتخاب خوبی‌اند؛ زیرا شهرت آن‌ها به‌واسطه عملکرد خوب‌شان به دست آمده است. علاوه‌براین، قبل از استفاده از یک کیف‌پول، باید نظرات کاربران آن را نیز از طریق یک منبع معتبر مورد بررسی قرار داد و در صورت وجود هرگونه کامنت در مورد نقص سیستم‌های امنیتی، از آن کیف پول استفاده نکرد.
اعتبار سایت دانلود نرم افزار کیف پول
یکی از نکات دیگر در مورد اعتبارسنجی انواع کیف‌پول دیجیتال، معتبر بودن سایتی است که ولت از آن دانلود می‌شود. بهتر است تا کیف پول دیجیتال را فقط از سایت‌هایی مانند گوگل‌پلی یا اپ‌استور دانلود کرد؛ چراکه نسخه‌های فیک مشابه زیادی در سراسر اینترنت وجود دارند که هدف آن‌ها سرقت رمزارزها است.
خرید از فروشنده‌ای معتبر
درصورتی‌که یک فرد قصد استفاده از کیف‌پول سخت‌افزاری را داشته باشد، بهتر است تا آن را فقط از فروشنده‌ای معتبر و مجاز تهیه کند؛ درست مانند کیفپولهای نرم افزاری، نسخه‌های فیک کیفپولهای سخت‌افزاری نیز موجودند.
مجاز بودن صرافی
برای استفاده از کیف پول‌های داخلی صرافی‌ها، باید حتما مجوزهای آن مورد بررسی قرار بگیرند. امروزه، صرافی‌های زیادی مشغول به کارند که هدف تعدادی از آن‌ها سرقت دارایی‌های کاربران بوده و طبیعی است که مجوزی برای فعالیت نیز نداشته باشند. صرافی‌های مجاز مانند سرمایکس، مجوز فعالیت خود را به‌طور مستقیم از بانک مرکزی و سایر ارگان‌های مربوطه اخذ کرده‌اند.
آیا می‌توان در یک کیف پول تمامی انواع ارزهای دیجیتال را ذخیره کرد؟
نحوه طراحی انواع کیف‌پول دیجیتال به‌گونه‌ای است که فقط تعدادی از رمزارزهای مشخص را می‌توان در آن‌ها ذخیره کرد. معمولا اغلب ولت‌ها از رمزارزهای معروفی مانند بیت‌کوین و اتریوم پشتیبانی می‌کنند؛ اما اگر قصد نگهداری ارزهای دیجیتال ناشناخته‌تر وجود داشته باشد، باید دقت کرد که آیا کیف‌پول توانایی ذخیره آن‌ها را دارد یا خیر.
کیف پول Hot و Cold به چه معنا است؟
دو تا از اصطلاحاتی که در مورد انواع کیف‌پول دیجیتال به کار برده می‌شوند، Hot و Cold هستند. این عبارات نیز در واقع نوعی دسته‌بندی برای کیفپولهای دیجیتال به‌حساب می‌آیند. کیف پول‌های Hot ولت‌هایی‌اند که به اینترنت متصل‌اند؛ درحالی‌که کیفپولهای Cold ارتباطی با اینترنت ندارند. از نظر امنیتی، کیفپولهای Cold در رتبه بهتری نسبت‌به Hot قرار می‌گیرند.
لازم‌به‌ذکر است که کیفپولهای Hot و Cold در فارسی با نام‌های «کیف‌پول داغ» و «کیف‌پول سرد» نیز شناخته می‌شوند.
آیا می‌توان یک کیف پول کاملا شخصی ساخت؟
بعضی از برنامه‌‌نویسان و توسعه‌دهندگان ترجیح می‌دهند تا به‌جای استفاده از نرم‌افزارهای موجود، کیف‌پول نرم‌افزاری خود را طراحی کنند. امروزه، کتابخانه‌های Open-Source زیادی مانند coinbase SDK یا BitcoinJ SDK موجودند که ساخت انواع کیف‌پول دیجیتال نرم‌افزاری را به امری آسان تبدیل کرده‌اند؛ اما بااین‌حال، برای این که بتوان یک کیف‌پول شخصی امن را ساخت، لازم است تا از دانش خوبی در مورد نحوه عملکرد بلاک‌چین‌ها و اصول رمزگذاری برخوردار بود. به‌همین‌خاطر، پیشنهاد می‌شود افرادی که در این زمینه‌ها تخصص ندارند، حتی با استفاده از ویدیوهای آموزشی نیز به ساخت این کیفپولها و نگهداری رمزارز در آن‌ها نپردازند.
جمع‌بندی
انتخاب یک کیف‌پول دیجیتال مناسب را می‌توان اولین قدم برای ورود به بازار رمزارزها دانست. در این مطلب سعی کردیم تا انواع کیف‌پول دیجیتال را معرفی کرده و نکات مرتبط با آن‌ها را بررسی کنیم. پیشنهاد می‌کنیم اگر شما هم می‌خواهید امنیت ارزهای دیجیتال خود را حفظ کنید، فقط از کیف‌پول و صرافی‌های معتبر استفاده کرده و دارایی خود را در معرض خطر قرار ندهید. در آخر، امیدواریم مطالب گفته‌شده مفید واقع شده باشند و شما هم بتوانید مناسب‌ترین کیف‌پول را انتخاب کنید.
