کیف پول ارز دیجیتال جزو مهم‌ترین ابزار برای مدیریت و نگهداری سرمایه به حساب می‌آید، به گونه‌ای که واجب است هر معامله‌کننده‌ی ارز دیجیتال اطلاعات کافی از آن داشته باشد تا بتواند کیف پول ارز دیجیتال مناسب را انتخاب کند. کیف پول‌ها انواع مختلفی دارند و سرمایه‌گذار می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین آن‌ها را انتخاب کند. با این حال، کیف پول‌های ارز دیجیتال دو نمونه دارند که به آن‌ها امانی و غیر امانی گفته می‌شود. هرکدام از این دو نمونه طیف مختلفی از کیف پول‌های ارز دیجیتال را شامل می‌شوند و هرکدام دارای ویژگی‌ها و خصوصیات متنوع خودشان هستند. در این مقاله با این دو مورد یعنی کیف پول امانی (حضانتی) و کیف پول غیر امانی (غیر حضانتی) بیشتر آشنا خواهیم شد.
مقدمه‌ای بر کیف پول‌های ارز دیجیتال و نمونه‌های آن
کیف پول ارز دیجیتال به زبان ساده یک نرم‌افزار یا سخت‌افزار است که کلیدهای خصوصی و عمومی را ساخته و ذخیره می‌کند. این برنامه با بلاک‌چین‌های مختلف ارتباط برقرار می‌کند تا کاربران بتوانند انواع ارزهای دیجیتال را ارسال و دریافت و به طور کلی دارایی‌شان را کنترل کنند. در فرآیند ساخت یک کیف پول به شما دو کلید عمومی و خصوصی داده می‌شود که کلید خصوصی باید در نزد خودتان مخفی بماند و کلید عمومی در واقع مشابه شماره کارت‌های بانکی شما در نظر گرفته می‌شود و می‌توانید آن را برای دریافت و ارسال پول در اختیار دیگران قرار دهید.
اکنون همان‌طور که گفته شد، انواع کیف پول ارز دیجیتال دو مورد است که این دو نمونه شامل کیف پول‌های ارز دیجیتال امانی و غیر امانی می‌شوند. کیف پول امانی یا حضانتی (Custodial) به کیف پولی اطلاق داده می‌شود که یک شخص ثالث کنترل کلیدهای خصوصی کیف پول شما را در اختیار دارد و از آن نگهداری می‌کند. برای مثال، کیف پول‌های ارز دیجیتال صرافی‌های رمزارز از نوع امانی یا حضانتی است چرا که کیف پول توسط صرافی به شما ارائه داده شده است و کنترل نهایی در دستان صرافی قرار دارد.
در طرف مقابل، کیف پول‌های ارز دیجیتال غیر امانی یا غیر حضانتی (Non-Custodial) قرار دارد که در این نوع کیف پول‌ها، کلیدهای خصوصی کیف پول کاملاً در اختیار شخص کاربر است و گروه سازنده‌ی کیف پول و هیچ شخص ثالث دیگری به کلیدهای خصوصی شما دسترسی ندارد؛ بنابراین می‌توان گفت که در کیف پول‌های ارز دیجیتال غیر حضانتی، وظیفه‌ی نگهداری از دارایی‌ها و حفظ امنیت آن‌ها کاملاً بر عهده خود کاربر است چرا که اگر کاربر به هر دلیلی کلید خصوصی یا عبارت بازیابی کیف پول خود را گم کند، تحت هیچ شرایطی امکان بازیابی دارایی‌های داخل آن کیف پول را ندارد.
آشنایی با کیف پول امانی و مزایای و معایب آن
کیف پول‌های ارز دیجیتال حضانتی عموماً مبتنی بر اینترنت هستند و همان‌طور که گفته شد، توسط یک کسب‌وکار متمرکز مانند صرافی‌های ارز دیجیتال ارائه و مدیریت می‌شوند. در کیف پول‌های امانی، کلید خصوصی در اختیار صرافی یا به عبارتی شخص ثالث قرار دارد و کاربر نیازی به نگرانی در مورد امنیت و نگهداری آن کیف پول ندارد. سرمایه‌گذار به طور کلی، زمانی که به استفاده از یک کیف پول امانی می‌پردازد باید با این آگاهی باشد که کلید خصوصی یا آدرس کیف پول ارز دیجیتال او در اختیار آن شخص سوم یا صرافی است.
از آنجایی که حفظ امنیت کیف پول امانی و نگهداری آن بر عهده شخص ثالث یا صرافی است، سرمایه‌گذار عموماً دیگر دغدغه‌ی نگهداری کلید خصوصی و ترس از دست دادن آن را ندارد، اما به دلیل اینکه احتمال هک شدن صرافی‌ها بالا است، امنیت این کیف پول‌ها آن‌طور که تصور می‌شود بالا نیست و همیشه احتمال هک شدن صرافی یا حتی ورشکست شدن آن وجود دارد. کیف پول‌های امانی جذاب و کاربردی هستند، اما همان‌طور که می‌بینید، دارای مزایا و معایب به خصوصی هستند که این مزایا و معایب به طور کلی به شرح زیر هستند:
مزایای کیف پول امانی (حضانتی)
- قابلیت تغییر رمز دارد
- مسئولیت کمتری بر عهده کاربران می‌گذارد
- استفاده از آن برای مبتدیان راحت و آسان است
- پشتیبانی قوی دارند
معایب کیف پول امانی (حضانتی)
- نیاز به احراز هویت دارد
- در برابر هکرها آسیب‌پذیر است
- کلید خصوصی شما توسط یک شخص ثالث کنترل می‌شود
- کارمزد تراکنش بالایی دارد
آشنایی با کیف پول غیر امانی و مزایای و معایب آن
کیف پول غیر امانی به کیف پول‌های ارز دیجیتالی گفته می‌شود که کلید خصوصی آن بر خلاف کیف پول‌های امانی، کاملاً در اختیار خودتان قرار دارد و هر زمان که خواستید می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید. تنوع کیف پول‌های غیر امانی بالا است و سرمایه‌گذار می‌تواند انتخاب‌های خوب زیادی داشته باشد. کیف پول غیر امانی معمولاً دارای ۱۲ یا ۲۴ کلمه رمز عبور خصوصی هستند که کاربر استفاده‌کننده وظیفه دارد که این کلمات عبور را در یک جای امن نگهداری کند چرا که همان‌طور که گفته شد، اگر دسترسی به این کلیدهای خصوصی از بین برود، بازیابی دارایی‌های کیف پول غیرممکن خواهد بود.
کیف پول‌های ارز دیجیتال غیر امانی به دو حالت افزونه برای مرورگر و نرم‌افزار در دسترس هستند و علاوه بر نصب در رایانه‌های شخصی، امکان استفاده از آن‌ها در تلفن‌های همراه ندرویدی و آی‌او‌اس نیز وجود دارد. همچنین لازم به ذکر است که امکان اتصال آن به هر دستگاهی که بخواهید وجود دارد و می‌توانید به طور همزمان از کیف پول خود استفاده کنید، فقط کافی است که رمزهای عبور بازیابی خود را در جایی یادداشت کرده باشید و در هنگام اتصال آن‌ها را وارد کنید. این دسته از کیف پول‌ها نیز از محبوبیت بالایی برخوردارند، اما مسلماً دارای مزایا و معایب خودشان هستند که این مزایا و معایب کیف پول‌های غیر امانی به شرح زیر هستند:
مزایای کیف پول غیر امانی (غیر حضانتی)
- تراکنش‌ها با کارمزد پایین انجام می‌شوند.
- استفاده از آن‌ها راحت است.
- نیاز به احراز هویت ندارند.
- امنیت بالایی دارند و در برابر هکرها آسیب‌پذیر نیستند.
کلید خصوصی کیف پول در اختیار خود شما خواهد بود.
معایب کیف پول غیر امانی (غیر حضانتی)
- به راحتی قابل‌دسترس است یعنی اگر کلید خصوصی شما در اختیار فرد دیگری باشد به راحتی می‌تواند از کیف پول شما استفاده کند.
- بازیابی آن در صورت فراموش کردن یا گم شدن کلید خصوصی غیرممکن است.
کیف پول‌های امانی و غیر امانی چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟
همان‌طور که گفته شد، کیف پول‌های امانی و غیر امانی دو نمونه از کیف پول‌های ارز دیجیتال هستند که هر دو گروه بسیار محبوب و پراستفاده هستند و هرکدام هم خصوصیات خودشان را دارند. شناخت تفاوت‌های این دو نمونه کیف پول به معامله‌گر کمک می‌کند که بسته به نیاز خود یکی یا هر دوی آن‌ها را استفاده کند. مهم‌ترین تفاوت‌های کیف پول امانی و غیر امانی که لازم است معامله‌گر نسبت به آن‌ها آگاهی داشته باشد به شرح زیر است:
- نحوه محافظت از کلید خصوصی: در کیف پول‌های امانی، کلید خصوصی شما در اختیار شخص ثالث قرار دارد و نگهداری از کیف پول شما به عهده او است، اما در کیف پول‌های غیر امانی این‌گونه نیست و شما باید کلید خصوصی خود را در جایی بسیار امن نگهداری کنید چرا که از دست رفتن آن، به معنای از دست رفتن دارایی شما خواهد بود.
- نوع دسترسی به کیف پول: برای دسترسی به کیف پول‌های امانی اتصال به اینترنت ضروری است و واریز و برداشت‌های شما با تائید صرافی یا آن شخص ثالث انجام می‌شود، اما در کیف پول‌های غیر حضانتی این‌گونه نیست و نمونه کیف پول‌هایی وجود دارد که به اتصال همیشگی اینترنت نیاز ندارند و همچنین واریز و برداشت‌های شما بدون نظارت شخص دیگری انجام می‌شود. در مقاله چگونه آدرس کیف پول خود را پیدا کنیم در این رابطه بیشتر صحبت کرده ایم که می توانید آن را هم مطالعه کنید.
- قابلیت پشتیبان گیری و بازیابی: هر دو نمونه کیف پول قابلیت پشتیبان گیری دارند، اما کاربران کیف پول‌های غیر امانی باید کلید خصوصی‌شان را به خاطر داشته یا در جایی یادداشت کرده باشند. در کیف پول‌های امانی، صرفاً نیاز است که کاربر به شخص ثالث درخواست بازیابی دهد.
- امنیت: کیف پول‌های غیر امانی از امنیت بیشتری برخوردارند چرا که دسترسی کامل کیف پول در اختیار شما است و اگر نکات و مراقبت‌های لازم را به یاد داشته باشید و رعایت کنید، احتمال از دست رفتن دارایی شما به نسبت کیف پول‌های امانی به میزان قابل‌توجهی کمتر خواهد بود.
- کارمزد تراکنش‌ها: کیف پول‌های امانی به دلیل خدماتی که می‌دهند، کارمزد بالایی برای واریز و برداشت از کاربرم می‌گیرند. در کیف پول‌های غیر امانی این‌گونه نیست.
- پشتیبانی: از آنجایی که کیف پول‌های امانی معمولاً توسط صرافی‌های ارز دیجیتال ارائه می‌شوند، پشتیبانی آن‌ها فوری و بلادرنگ است، اما کیف پول‌های غیر امانی این‌گونه نیست و اگر مشکلی به وجود بیاید، کار شما برای ارتباط گرفتن با پشتیبانی آن کیف پول سخت خواهد بود.
- احراز هویت: برای افتتاح کیف پول حضانتی لازم است که احراز هویت انجام دهید. این فرآیند به منظور تائید هویت و مطمئن شدن از واقعی بودن کاربر انجام می‌گیرد؛ اما کیف پول غیر حضانتی نیاز به احراز هویت ندارد و شما به راحتی می‌توانید کیف پول خود را افتتاح نمایید.
معرفی تعدادی از بهترین کیف پول‌های امانی و غیر امانی
همان‌طور که در طول مقاله به آن اشاره شد، انتخاب کیف پول ارز دیجیتال از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که کیف پول جایی است که دارایی دیجیتال سرمایه‌گذاری نگهداری می‌شود و مسلماً هر سرمایه‌گذاری می‌خواهد که مکانی که دارایی‌اش را در آن نگهداری می‌کند، امن و قابل‌اعتماد باشد. کیف پول‌های امانی عموماً توسط صرافی‌های ارز دیجیتال ارائه می‌شوند و صرافی سرمایکس نیز در اختیار تمامی کاربرانش یک کیف پول امانی امن قرار می‌دهد. فارغ از کیف پول‌های امانی، کیف پول‌های محبوب و معتبر غیر امانی زیادی برای انتخاب وجود دارد که تعدادی از آن‌ها عبارت‌اند از:
- تراست ولت (Trust Wallet)
- متامسک (MetaMask)
- اتمیک‌ولت (Atomic Wallet)
- اکسدوس (Exodus)
- ترزور وان (Trezor One)
- زنگو (Zengo)
چگونه امنیت کیف پول‌های امانی و غیر امانی خود را بالاتر ببریم؟
دارایی‌های شما به طور پیش‌فرض چه در یک کیف پول امانی قرار داشته باشند چه در یک کیف پول غیر امانی، از یک امنیت سطحی برخوردارند و این‌گونه نیست که به محض شروع کردن به استفاده، به خطر بیفتند، اما چنین قولی را نمی‌توان در درازمدت داد. به همین دلیل است که یک معامله‌گر خوب و فعال بازار ارزهای دیجیتال، باید بداند که چگونه امنیت کیف پول‌های امانی و غیر امانی خودش را بالاتر ببرد و به سطح معقول و خوبی برساند. برای افزایش امنیت این کیف پول‌ها می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
افزایش امنیت کیف پول امانی
امنیت کیف پول امانی به طور کلی در اختیار شما نیست و نمی‌توانید کار خاصی برای بهبود آن انجام دهید. تنها کاری که می‌توانید انجام دهید این است که یک صرافی ارز دیجیتال معتبر و خوب برای انجام معاملات خود انتخاب کنید و امیدوار باشید که صرافی‌ای که انتخاب کرده‌اید از امنیت خوبی برخوردار است و می‌تواند امنیت دارایی شما را تأمین کند.
افزایش امنیت کیف پول غیر امانی
برخلاف کیف پول‌های امانی، امنیت کیف پول‌های غیر امانی کاملاً به خود شما بستگی دارد. اگر موارد و نکاتی که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود را رعایت کنید، می‌توانید یک کیف پول امن و مطمئن داشته باشید و خیالتان از امنیت دارایی‌هایتان راحت باشد. برای افزایش امنیت کیف پول‌های غیر امانی می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- از رمز عبور قدرتمند و ترکیبی استفاده کنید
- احراز هویت دومرحله‌ای را انجام دهید
- کیف پول خود را به هر لینک‌ها یا نرم‌افزار پیشنهادی در سطح اینترنت وصل نکنید
- تحت هیچ شرایطی کلمات خصوصی بازیابی کیف پول خود را در اختیار کسی قرار ندهید
- کلید خصوصی کیف پول را در یک جای امن نگهداری کنید
جمع‌بندی
انتخاب بین کیف پول‌های امانی و غیر امانی تا حدود زیادی به انتخاب شخصی و اهداف او بستگی دارد. بسیاری ترجیح می‌دهند که از کیف پول‌های امانی صرافی‌ها استفاده کنند و به امنیت پلتفرم‌ها اعتماد کنند، درحالی‌که عده‌ی دیگری اعتماد چندانی به صرافی‌های ارز دیجیتال ندارند و ترجیح می‌دهند دارایی‌شان در کیف پول‌های غیر امانی باشد، جایی که اختیار کاملی بر روی امنیت و دسترسی دارایی‌هایشان دارند. در پایان، انتخاب بین آن‌ها بستگی به شما دارد، اما اگر جزو افراد با تجربه هستید و می‌خواهید دارایی‌های خود را به صورت مرتب چک کنید، بهتر است از یک کیف پول غیر امانی استفاده کنید.
