ارز دیجیتال : معامله و مبادله ارزش در عصر دیجیتال (قسمت دوم)

در قسمت اول این مقاله به این موضوع پرداخته شد که حداقل در کوتاه‌مدت، شاهد اقتصادی خواهیم بود که با نوآوری، ارزها و روش‌های جدید معامله، و نیز ارز فیزیکی سنتی، تکامل می‌یابد. این امر نیز برجسته شد که در حالی که ما اکنون به راحتی از استرلینگ در بریتانیا استفاده می‌کنیم، دیگر انواع ارز ممکن است اشکال متفاوتی از ارزش، نظیر منافع جمعی یا پایین‌ترین سطح کنترل دولتی، را فراهم آورند. در حالی که ارزهای متفاوت – هم دیجیتالی و هم فیزیکی – در آینده‌ای قابل پیش‌بینی همچنان استفاده خواهند شد، اما ممکن است «ماتریس تصمیماتی» که ما حین تصمیم‌گیری پیرامون این‌که از یک شکل ارز به جای شکل دیگری از آن استفاده کنیم – چه ارز محلی، ملی، خارجی یا ارز دیجیتال ، مد نظر قرار می‌دهیم، به طور فزاینده‌ای گسترده‌تر شود. آنچه در ادامه می‌خوانید قسمت دوم این گزارش ۴ قسمتی است. قسمت های سوم و چهارم این مقاله طی روزهای آینده برای خوانندگان گرامی منتشر خواهد شد.

روش‌های جدید مبادله ارزش

مباحثات ما به سمت تغییرات گسترده در شیوه مبادله ارزش، نظیر استفاده از زمان یا داده به منظور انجام معاملات (و درک آن‌ها به عنوان «ارزهای جایگزین»)، و نیز نقش گسترده‌تر پلتفرم‌های نوآورانه معاملات دیجیتالی در خلق راه‌های جدید برای مبادله ارزش درون جامعه، متمایل شد.

یکی از موضوعاتی که در خلال بحث، مورد توجه ویژه قرار گرفت عبارت بود از نقش داده‌ها در مبادله خدمات، و چشم‌انداز توسعه بیشتر یک «اقتصاد داده». این امر خاطرنشان شد که در حال حاضر، درک افراد از ارزش داده‌ها پایین است (این تصور مانند آن است که بگوییم یک کرم ابریشم منفرد، درکی از مجموع ارزش نخ‌های ابریشمی که تولید می‌شود ندارد). ما همچنین چشم‌انداز کنترل فردی بیشتر بر داده‌ها را مورد بررسی قرار دادیم، شامل آنچه یکی از مشارکت‌کنندگان با اصطلاح «سرمایه‌داری داده» به آن اشاره کرد: ۷ میلیارد «دلال داده» منفرد، که به واسطه پلتفرم‌هایی که کنترل بیشتر بر استفاده از داده‌های شخصی را میسر می‌سازند و می‌توانند دسترسی به آن داده‌های مربوط به محصولات یا خدمات را مبادله کنند، تسهیل می‌شود.

خرید ارز دیجیتال در صرافی ارز دیجیتال سرمایکس

دوج، شیبا اینو، استلار، پرفکت مانی، وینک، سولانا، پولکادات، وب مانی

با این وجود، برخی دیگر اظهار کردند که دادوستد و مبادله فزاینده داده‌ها مستلزم سطحی قابل توجه از دانش و درک در نزد عموم است، و این پرسش مطرح شد که آیا چنین دانشی، و رضایت کافی در این رابطه، کلاً امکان‌پذیر خواهد بود یا نه. این امر همچنین پرسش‌هایی را در رابطه با این‌که افراد تا چه میزان می‌توانند ادعای مالکیت بر حقوق داده‌ها را داشته باشند، مطرح شد؛ در حالی که برخی از انواع اطلاعات (نظیر اسامی)، آشکارا به افراد تعلق دارند، اما برخی انواع دیگر – نظیر شماره‌های بیمه ملی – اقلام تولیدشده توسط مؤسسه مجزایی هستند. همچنین اشاره شد که نگهداری، مالکیت و تحلیل داده‌های به صورت متراکم، منافع اقتصادی گسترده‌تری دارد، و این‌که در هر طرحی برای تبدیل داده به پول، این اثرات شبکه‌ای باید مد نظر قرار گیرد.

ما همچنین در مورد استفاده احتمالی از زمان به عنوان یک ارز، و توانایی آن برای تسهیل معاملات در خلال دوره‌های زمانی طولانی، حتی برای افرادی که هنوز به دنیا نیامده‌اند، بحث کردیم. ارزش اکثر ارزها را نمی‌توان به گونه‌ای ملموس به عنوان واحدهای مستقل اندازه‌گیری کرد، چراکه ارزش آن‌ها از این چشم‌انداز سرچشمه می‌گیرد که می‌توان آن‌ها را با کالاها/خدمات متفاوتی که واجد ارزش قلمداد می‌شوند، مبادله کرد. با وجود این، استفاده از نمادهای زمانی می‌تواند به تحقق ارزش روابط اجتماعی، هم در حال حاضر و هم در آینده، کمک کند.

گیو و تیک‌کر

گیو و تیک‌کر شکلی از گردش اقتصادی، بر پایه اصول بانکداری مبتنی‌بر زمان، به منظور ترغیب افراد نسبت به رفتار دوستانه و کمک به افراد مسن در جامعه خودشان، است که در سال ۲۰۱۶ توسط دانشگاه برونل توسعه یافت. داوطلبانی که یک ساعت پشتیبانی ارائه دهند، ۱ «گات» بدست می‌آورند – یک اعتبار زمانی که به عنوان ذخیره ارزش قلمداد می‌شود و مصون از گرایش‌های اقتصادی گسترده‌تر است- که حامل آن می‌تواند آن را در ازای پشتیبانی از خودش در آینده، مبادله کند. گات‌ها قابل فروش یا مبادله خارج از چارچوب طرح نیستند، اما می‌توان آن‌ها را به عنوان هدیه یا ارث، به دیگر اعضای خانواده، انتقال داد.[۱]

خرید بیت کوین ، خرید اتریوم ، خرید تتر

• چالش‌ها و فرصت‌های شیوه‌های متغیر

این امر به طور کلی پذیرفته شد که تأثیر پلتفرم‌های معاملاتی دیجیتالی، به صورت یکپارچه یا جهان‌شمول احساس نخواهد شد. همان طور که مشارکت‌کنندگان تأیید کردند، گستره استفاده و پذیرش ارزهای مختلف منوط به آن است که نهایتاً کدام بخش‌های جامعه خود را با آن منطبق می‌کنند. به این ترتیب، در بخشی از بحث‌ها پیرامون مسیر رویدادها، تأثیر امر مزبور بر بازیگران مختلف و نقش آن‌ها، در سطح شهروند منفرد و نیز در سطح جماعت‌ها، کسب‌وکارها و دولت، مد نظر قرار گرفت. در بخش حاضر، ما خلاصه‌ای از مسائل و موضوعات راهبردی مورد بحث را که احتمالاً واجد تأثیری بر هر یک از این گروه‌های متفاوت هستند، ارائه می‌دهیم.

شهروندان و جماعت‌ها

بحث پیرامون شهروندان و جماعت‌ها روی ظرفیت ارزهای دیجیتالی (چه ارزهای ارائه شده توسط یک مؤسسه قدرت مرکزی چه ارزهای رمزگذاری‌شده) برای عمل کردن به عنوان ابزاری جهت میسر ساختن تغییر رفتاری درون اقتصاد محلی و اقتصاد گسترده‌تر، متمرکز شد.[۲]

یکی از موضوعات اصلی گفتگو، مسئله زیر بود: طریقه تأثیرگذاری طراحی یک ارز بر شیوه استفاده از آن، هم توسط افراد و هم توسط جماعت به عنوان یک کل، و در پی آن، افزایش ارزش دارایی‌ها یا رفتارهای زیربنایی اصلی. در این رابطه، مشارکت‌کنندگان در این مورد بحث کردند که ارزهای جدید چطور می‌تواند خروجی‌های اجتماعی را به واسطه استفاده از اشکال جدید ارز ترغیب کند، به طوری که تغییر رفتار، به واسطه پیوند دادن جنبه‌های مختلف یک نسل یا استفاده از یک ارز برای اقدامات یا رفتارهای خاص، امکان‌پذیر شده و مورد تقدیر قرار گیرد. برای مثال، ما با سوئیت‌کوین[۳] آشنا هستیم، که استارت-آپی است که افراد را قادر می‌سازد تا به ازای گام‌هایی که برمی‌دارند «سکه» کسب کنند و سپس برای دریافت پاداش، آن‌ها را مبادله کنند. این شرکت همچنین در نظر دارد تا انعقاد قراردادهای تجاری با ذی‌نفعان، نظیر کارفرمایان که خواهان ایجاد انگیزش برای سبک زندگی سالم در میان نیروی کار خود هستند، یا بیمه‌های سلامت که داده‌های خلق شده توسط برنامه سوئیت‌کوین را واجد ارزش می‌دانند (برای مثال، از طریق تحلیل داده‌های کاربران جهت تعیین خط‌مشی در مورد حق بیمه)، را پیگیری کند.[۴] بنیان‌گذاران سوئیت‌کوین خاطرنشان می‌کنند که هدف بلند-مدت آن‌ها عبارت است از تعیین یک نرخ مبادله با پوند انگلیس (اما همان طور که یکی از مشارکت‌کنندگان ادعا کرد، حفظ ارزش چنین ارزهایی برای حاملان «سکه‌ها»، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد).

موضوع دیگری که مورد بحث قرار دادیم عبارت بود از توسعه دیگر ارزهای جدید برای اولویت‌بندی نیازهای محلی و دربرگیرنده دارایی‌های محلی، نظیر زمان، غذا یا دیگر جنبه‌هایی که مختص یک جماعت محلی هستند. در این رابطه، ارزها باید واجد قابلیت خلق اشکال جدید نقدینگی بر اساس دارایی‌ها و شرایط محلی باشند تا بتوانند نیازهای بازار را برآورده کنند. همان طور که یکی از مشارکت‌کنندگان اشاره کرد، برخی از ارزها، خروج پول از یک شبکه را تسهیل می‌کنند، در حالی که برخی دیگر طوری طراحی شده‌اند که استفاده مجدد را ترغیب می‌کنند (برای نمونه، به واسطه محدود کردن توانایی ارز مورد نظر جهت عمل کردن به عنوان یک ذخیره ارزش). مثال‌هایی از ارزهای نشئت‌گرفته از جماعت‌های محلی در خلال بحث مطرح شد که برخی از آن‌ها عبارتند از: پوند بریستول (در بالا به آن اشاره شد)؛ ویر در سوئد[۵] و ساردکس در ساردینیا[۶]، که هر دو از ارزهای مکمل هستند (بدون شکل پولی فیزیکی) و توسط کسب‌وکارهای محلی به منظور گسترش اشکال اعتبار متقابل بکار می‌روند؛ برنامه‌ریزی برای معرفی یک ارز محلی در بارسلونا در سال ۲۰۱۷٫[۷]

با وجود این، ظهور ارزهای محلی یا جایگزین ممکن است با موانع یا چالش‌های توسعه‌ای یا مربوط به قابلیت دوام، مواجه باشد. مهم‌تر از همه، ارزهای جدید ممکن است با مسائلی در رابطه با خرید کاربران و اعتماد آن‌ها مواجه شوند، به خصوص در صورتی که استفاده از آن ارزها، پیچیده یا دشوار تصور شود. همان طور که برخی از مشارکت‌کنندگان اشاره کردند، استرلینگ و دیگر ارزهای بدون پشتوانه ممکن است درون یک سیستم مالی پیچیده وارد شوند، اما استفاده از آن‌ها نسبتاً ساده است و برای اکثر مردم آشنا هستند. طول عمر ارزهای نوظهور نیز به عنوان یک چالش بالقوه برای شهروندان، به پرسش گرفته شد؛ به خصوص ارزهایی که توسط یک سازمان «کنترل کننده» ارائه می‌شوند که ممکن است در بلند-مدت دوام نیاورد و شهروندان تضمینی برای پایداری آن‌ها در آینده نداشته باشند. برای برخی افراد، ممکن است استفاده از ارزهای «غیررسمی» به معنای فقدان یک شبکه ایمنی (نظیر طرح حفاظت از سپرده‌ها یا چارچوب قانونی) باشد، که اغلب برای ارزهای بدون پشتوانه ارائه می‌شود.

علی‌رغم منافع بالقوه‌ای که در این رابطه برای جماعت‌ها و شهروندان وجود دارد، برخی مشارکت‌کنندگان ادعا کردند که با توجه به امکان‌پذیر بودن خروج افراد از سیستم مالی اصلی از طریق استفاده از ارزهای بی‌ضابطه یا به واسطه امکان ناشناس ماندن که ارزهای رمزگذاری‌شده خاص آن را فراهم می‌آورند، امکان از دست رفتن کنترل دموکراتیک بر اقتصاد وجود دارد. چنین خروجی‌هایی می‌تواند به طور بالقوه، کنترل و نیز سودهای مالیاتی را از دست مقامات محلی و ملی خارج کند. این امر خاطرنشان شد که استفاده گسترده از ارزهای محلی – و تغییر متعاقب در توازن تأثیرگذاری بر جنبه‌های کنترل اقتصادی، نظیر مالیات بر فروش یا مقررات – می‌تواند بر رابطه بین مقامات محلی و ملی نیز تأثیر بگذارد.

ما همچنین مسئله نقش پلتفرم‌های دیجیتالی در تسهیل دسترسی برای کسانی که از نظر مالی مستثنا شده‌اند یا فعالیت بانکی ندارند (بحث مفصل در ادامه ارائه می‌شود)، را مورد بحث و بررسی قرار دادیم. همگام با هنجاری‌تر شدن معاملات دیجیتالی، ضروری خواهد بود که روی نحوه سازگاری گروه‌های مختلف با میسر رو به تکامل، تمرکز شود و نیز امکان بهره‌کشی از گروه‌های حاشیه‌ای یا آسیب‌پذیر و نیز فرصت‌های پیش روی آن‌ها، تشخیص داده شود.

کسب‌وکار

تأثیر احتمالی تکنولوژی‌های دیجیتالی و ارزهای نوظهور بر کسب‌وکارها و بازارها نیز در خلال بحث‌های ما مد نظر قرار گرفت. این امر مطرح شد که پلتفرم‌های جدید برای دادوستد می‌تواند فرصت‌های بازار و مدل‌های سرمایه‌گذاری جدیدی را برای سازمان‌ها (به خصوص استارت-آپ‌ها)، خلق کند که دو نمونه از آن‌ها عبارتند از مدل‌های سرمایه‌گذاری انبوه یا قابلیت‌های پرداخت خرد. بنگاه‌های کوچک و متوسط نیز می‌توانند از برابری بیشتر فرصت‌ها در زمینه دسترسی به مشتریان مثلاً از طریق پلتفرم‌های تبلیغات آنلاین، منتفع شوند.

همچنین کسب‌وکارها می‌توانند از هزینه‌های عملیاتی پایین‌تر در نتیجه معاملات دیجیتالی و استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای پرداخت (مثلاً راه‌حل‌های زنجیره‌ای)، منتفع شوند.[۸] علاوه بر کارآمدی‌ها در پرداخت که به واسطه پلتفرم‌های دیجیتالی میسر می‌شود، کارآمدی‌های دیگری نیز در زمینه فرایندهای پشت-صحنه نظیر موارد زیر می‌تواند امکان‌پذیر شود: مشاهده آنی رسیدهای مالیاتی؛ دسترسی بهتر به داده‌ها جهت ممیزی، از طریق استفاده از آرشیوها و دفتر حساب‌های دیجیتالی؛ و کارآمدی و دقت بیشتر و زمان‌بندی بهتر اجرای برنامه‌های کسب‌وکاری سازمان. با این وجود، خاطرنشان شد که برخی کسب‌وکارها (نظیر خرده‌فروشی‌های کوچک)، ممکن است به طور کامل مهیای تغییر در بازارها و شیوه‌های دادوستدی که پلتفرم‌های دیجیتالی نویدبخش آن هستند، نباشند؛ خدماتی که چنین سازمان‌هایی ارائه می‌دهند ممکن است نیازمند تغییر باشد، و این امر باید به دقت مدیریت شده و برای آن برنامه‌ریزی شود.

مشارکت‌کنندگان موضوع زیر را نیز مورد بحث و بررسی قرار دادند: توانایی سازمان‌ها برای گردآوری داده‌های غنی‌تر پیرامون مشتریان، برای مثال توانایی گردآوری داده‌های کاربران نهایی و داده‌های آنی پیرامون معاملات از طریق استفاده از وبسایت‌ها و نرم افزارهای کاربردی جهت خرید و فروش؛ استفاده از روش‌های معامله دیجیتالی مستقیم نظیر ارزهای رمزگذاری‌شده که نیاز به واسطه را برطرف می‌کنند؛ یا توسعه اکوسیستم‌های پرداخت، نظیر کارت‌های ذخیره، تسهیل‌شده به واسطه پلتفرم‌های دیجیتالی. این امر می‌تواند هدف‌گیری بهتر خدمات برای مشتریان را تسهیل کند، اما همچنین می‌تواند توسط دلالان در راستای دستکاری قیمت‌ها برای مشتریان منفرد مورد استفاده قرار گیرد. نگرانی مرتبطی که به آن اشاره شد این بود که مالکیت یک شرکت بر داده‌ها ممکن است به منظور محدود کردن رقابت در بازار بکار گرفته شود.

موضوع دیگری که مورد بحث قرار گرفت عبارت بود از این‌که پلتفرم‌های جدید برای دادوستد چطور می‌توانند تعامل بهتر و سریع‌تر با مشتریان را به واسطه امکان‌پذیر ساختن پاسخ‌های سریع‌تر به جستجوها تسهیل کنند و توانایی دسترسی به بازارها و مشتریان جدید به گونه‌ای مقرون به صرفه‌تر و سریع‌تر از طریق پلتفرم‌های آنلاین را ارتقاء دهند. به طور همزمان، برخی اشاره کردند که ماهیت تقریباً-آنی – و عمومی – دریافت بازخورد مشتری نیز می‌تواند جهت تخریب اعتبار و آبرو بکار گرفته شوند. در همین رابطه، برخی مشارکت‌کنندگان در مورد نقش و اهمیت اعتماد در معاملات آنلاین، بحث کردند. ارز سنتی خود به عنوان یک شکل از سند بدهی که به طور گسترده پذیرفته شده، اعتماد را تسهیل می‌کند. با وجود این، اشکال جدید مبادله ارزش – شامل مبادله از راه دور که در آن رسید کالاها آناً صادر نمی‌شود – ممکن است پرسش‌های جدیدی را در رابطه با گستره اعتماد افراد به کسانی که وارد معامله با آن‌ها می‌شوند، مطرح سازد. این امر خاطرنشان شد که استفاده از سیستم‌های رتبه‌بندی، نظیر رتبه‌بندی ستاره‌ای استفاده شده توسط سایت یی‌بِی، اکنون یک سابقه تجاری جمعی را برای خریدار بالقوه فراهم می‌آورند، که می‌تواند به تسهیل اعتماد در مبادلات آنلاین کمک کند.[۹]

با این وجود، برخی دیگر بر این باور بودند که این چرخه فوری بازخورد می‌تواند واجد تأثیری منفی بر رفتار تجاری باشد و انگیزه‌های متفاوتی را خلق کند. همان طور که یکی از مشارکت‌کنندگان اشاره کرد، با توجه به سرعت مبادله، این امکان وجود دارد که «ملاحظات به تعاریف بدل شوند»؛ امری که انگیزه‌های فرد برای کار روی تصحیح نمره‌های پایین را کاهش می‌دهد. گردآوری عقاید جمعی باید در برخی موارد «کند شود» تا به عنوان یک انگیزه، اثربخش‌تر عمل کند.

پایان قسمت دوم

ادامه دارد…

[۱] – اکونومیست. ۲۰۱۶٫ «یک طرح بانکداری-زمان با هدف غلبه بر بحران بریتانیا در مراقب از سالمندان». ۱۷ دسامبر.

http://www.economist.com/news/britain/21711844-young-people-who-volunteer-now-could-bank-hours-credit-beredeemed-

kind-their-own; https://www.giveandtakecare.co.uk

[۲] – اگرچه ارزهای محلی و جایگزین، قبل از عصر دیجیتالی وجود داشتند، بحث با این فرض پیش رفت که پیوند برقرار شده به واسطه پلتفرم‌های دیجیتالی، خلق چنین طرح‌هایی را تسهیل می‌کند.

[۳] – سوئیت‌کوین (صفحه اصلی). ۲۰۱۶٫ https://sweatco.in/

[۴] – آکارد، اریک. ۲۰۱۶٫ «کاربرد جدید شرکت اپل در بریتانیا آغاز بکار کرد». رویترز. ۵ مه. http://www.reuters.com/article/us-currency-fitness-idUSKCN0XW193

[۵] – ویر (صفحه اصلی). ۲۰۱۷٫ https://www.wir.ch/fr/

[۶] – ساردکس (صفحه اصلی). ۲۰۱۷٫ https://www.sardex.net/?lang=en

[۷] – مونت، ایان. ۲۰۱۵٫ «آنچه در بارسلونا پرداخت می‌شود در بارسلونا باقی می‌ماند». اجلاس جهانی فورچن، ۳ نوامبر. http://fortune.com/2015/11/03/barcelona-local-currency/

[۸] – یک زنجیره عبارت است از یک دفتر حسابرسی توزیع شده، که در آن اطلاعات روی یک شبکه ماشینی ذخیره می‌شود و تغییرات حساب به طور همزمان به اطلاعات کلیه دارندگان دفتر حساب می‌رسد. این سیستم‌ها یک سابقه شفاف و قابل راستی آزمایی را از معاملات فراهم می‌آورند. نگاه کنید به: دشپند، ادویت، کاترین استوارت، لوئیس لپتی و سلیل گانشکر. ۲۰۱۷٫ تکنولوژی‌های دفتر حسابرسی توزیع‌شده: فرصت‌ها و چشم‌انداز استانداردها. لندن. https://www.bsigroup.com/en-GB/Innovation/dlt/

[۹] – یکی از مشارکت‌کنندگان عنوان کرد که این مورد نیز می‌تواند به عنوان شکلی از ارز مد نظر قرار گیرد.