به بیت کوین القاب متفاوتی داده‌اند: از «آینده پول» گرفته تا «رؤیای قاچاقچیان مواد مخدر»، «متحول کننده» و «مخرب»! بیت کوین با وجود ماهیت گمنام و ناشناخته‌اش، پتانسیل آن را دارد که روش بانکداری، انجام تراکنش‌ها و دید ما نسبت به پول را تغییر دهد. در این مقاله پتانسیل‌های بیت کوین و چالش‌هایی را که با آن مواجه است را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
ارزجو: افراد می‌توانند به وسیله کار کردن، فروختن اجناس و مبادله ارزهای مختلف با یکدیگر مانند دلار پوند و یورو، درآمد کسب کنند. به همین شکل یک فرد می‌تواند با استفاده از بیت کوین (Bitcoin) به روش‌های استخراج کردن، فروختن اجناس و دریافت یا خریدن بیت کوین به وسیله مبادله آن با ارزهای رایج مانند دلار آمریکا درآمد کسب کند. بیت کوین‌های به دست آمده یا خریداری شده را می‌توان در کیف پول‌های امنی که به صورت آنلاین ارائه می‌شوند نگهداری کرد. صاحبان این کیف پول‌ها می‌توانند در تراکنش‌های خود در مراکزی که بیت کوین را می‌پذیرند از کیف پول‌های خود استفاده کنند. تمام تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین و بلاک چین ثبت می‌شود و مورد تأیید قرار می‌گیرد.
همچنین بخوانید: خرید ارز دیجیتال ، خرید بیت کوین ، خرید اتریوم ، خرید تتر ، خرید ترون ، خرید شیبا اینو ، خرید پرفکت مانی ، خرید لونا کلاسیک
ماهیت قمارآمیز بودن
هرگونه ارزی برای تراکنش‌هایی که به منظور خرید و فروش اجناس به کار می‌رود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیت کوین هنوز به صورت گسترده توسط خریداران و فروشندگان پذیرفته نشده و ارزش گذاری آن به یک بازی قمارآمیز تبدیل شده است. استفاده از بیت کوین برای فعالیت‌های غیرقانونی مانند خرید و فروش مواد مخدر یا قمار می‌تواند بر روی دید کاربران دیگر اثراتی منفی باقی بگذارد. ضمناً هر کسی که برای خرید و فروش اجناس و خدمات قانونی می‌خواهد از بیت کوین استفاده کنند میان بیت کوین و دلار آمریکا مقایسه انجام می‌دهد و طبیعتاً ترجیح می‌دهد از دلار که قیمت ارزان‌تری نسبت به بیت کوین دارد استفاده کند. در اواخر سال ۲۰۱۳ قیمت بیت کوین به بیش از ۱۲۰۰ دلار رسیده بود. سپس در ژانویه ۲۰۱۴ به ۸۰۰ دلار و در دسامبر همان سال به قیمت ۳۳۰ دلار رسید و بعد در اوایل سال ۲۰۱۵ با کاهش قیمت به ۱۷۰ دلار رسید. و در اینجا بود که بیت کوین پایین‌ترین قیمت خود را تجربه کرد.
ممکن بود که این حباب دیجیتالی در همان سال‌ها بترکد ولی به خاطر افزایش استفاده از بیت کوین در سطح اینترنت، بیت کوین به یک قالب پولی برای استفاده در اقتصاد امروزی تبدیل شد. قیمت کنونی بیت کوین نیز ممکن است به عنوان همان حباب در نظر گرفته شود. در سال ۲۰۱۴ بیت کوین شاهد افزایش استفاده قابل توجهی بود که اثرات مثبت بلند مدت و پتانسیل پذیرش به عنوان یک ارز را برای آن به دنبال داشت:
۱- بیشترین افزایش در زمینه حجم داد و ستد بیت کوین
۲- تعداد کیف پول‌های بیت کوین از ۳ میلیون به ۸ میلیون افزایش پیدا کرد
۳- کمپانی‌های بزرگ مانند مایکروسافت، اکسپدیا و دیش نتورک dish network تصمیم گرفتند بیت کوین را در فعالیت‌های تجاری خود بپذیرند
۴- تعداد بازرگانانی که بیت کوین را می‌پذیرفتند از ۳۶ هزار نفر به ۸۲ هزار نفر افزایش پیدا کرد
۵- تعداد خودپردازهای بیت کوین از ۴ عدد به ۳۴۰ عدد در سراسر دنیا افزایش پیدا کرد
۶- میزان سرمایه گذاری در بیت کوین از ۹۸ میلیون دلار در سال ۲۰۱۳ به ۳۳۵ میلیون دلار در سال ۲۰۱۴ افزایش پیدا کرد.
بله، ممکن است که در زمانی قیمت بیت کوین در پایین‌ترین حد خود قرار گرفته باشد ولی این پیشرفت‌های جدید نشان دهنده پتانسیل پیشرفت این ارز در آینده است. با وجود سرمایه داران بزرگی که در حال سرمایه‌گذاری بر روی این ارز دیجیتال هستند پتانسیل سوددهی این ارز دیجیتال بسیار بالا پیش‌بینی می‌شود.
با ترکیبی از فناوری و پشتیبانی مالی جهانی، بیت کوین می‌تواند آینده درخشانی داشته باشد. پتانسیل واقعی این ارز دیجیتال در نرخ بالای قیمت آن و یا قابلیت آن برای انجام تراکنش‌ها بدون نظارت دولتی یا سیاسی نیست. پتانسیل اصلی بیت کوین در فناوری آن نهفته است. سیستم امنی که تراکنش‌ها را ثبت و تأیید می‌کند و می‌تواند فضای مالی جهان را به طور کل تغییر دهد.
پذیرش بیت کوین در آینده
هرگاه می‌خواهم برای یکی از دوستانم پول بفرستم بانک مقداری کارمزد می‌گیرد. برای خرید خانه باید صورت‌حساب‌هایی را پرداخت کنم تا مالکیت مرا در بایگانی‌های خود ثبت کنند. با انجام تراکنش‌های دیجیتال از طریق بیت کوین می‌توان این واسطه‌ها و هزینه‌ها را حذف کرد.
در سال ۲۰۱۳ صورتحساب‌های نقل و انتقال در صورتی که بیت کوین مورد استفاده قرار می‌گرفت ۹۰ درصد کاهش پیدا می‌کرد، ولی در این سال رقمی معادل ۲۶۰ میلیارد دلار صورتحساب برای ۱۰ تریلیون دلار خرید و فروش، صادر شده است. اگر از بیت کوین استفاده شده بود این رقم به ۱۵۰ تا ۱۰۴ میلیارد دلار کاهش پیدا می‌کرد. به علاوه در حال حاضر شرکت‌های کارت اعتباری ۲ تا ۴ درصد است سود بازرگانان را بر می‌دارند.
استفاده از بیت کوین‌هایی که مورد نقل و انتقال قرار می‌گیرد می‌تواند هزینه‌های اضافی را کاهش دهد. طبق گزارش‌های یک بانک جهانی در سال ۲۰۱۶ تأییدیه بانک‌ها برای انجام تراکنش‌ها مبلغی معادل ۷۰۰ میلیارد دلار بوده است. بانک‌ها و سرویس‌های نقل و انتقال پول چیزی حدود ۴ تا ۱۰ درصد مبلغی را که انتقال می‌دهند به عنوان کارمزد بر می‌دارند این هزینه ممکن است به صورت مستقیم یعنی برداشتن درصدی از پول یا به صورت غیرمستقیم یعنی به صورت نرخ فارکس از حساب کسر شود.
بیت کوین باعث می‌شود که تراکنش‌ها بدون پرداخت هزینه (یا مانند مراکزی مثل کوین بیس (Coinbase) یا بیت پی (Bitpay) تنها با پرداخت یک درصد کارمزد) و فراتر از محدودیت‌های جغرافیایی مورد نقل و انتقال قرار بگیرند. تنها ۳ درصد صرفه جویی در زمینه عدم پرداخت کارمزدهای از پیش تعیین شده می‌تواند با یک کاهش ۲۱ میلیارد دلاری از آن ۷۰۰ میلیارد دلار، کمی از هزینه‌هایی را که مشتری باید بپردازد صرفه جویی کند.
پتانسیل بیت کوین فقط در کاهش هزینه‌های تراکنش‌های مالی خلاصه نمی‌شود یک گزارش بلومبرگ در سال ۲۰۱۲ اشاره می‌کند که بیش از نیمی از جمعیت جهان دارای حساب بانکی نیستند با این حال بیش از ۷۵ درصد از تراکنش‌ها با موبایل انجام می‌شوند تصور کنید که اگر این تراکنش‌ها با اپلیکیشن‌های موبایل بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای با بیت کوین انجام می‌شد تا چه مقدار صرفه جویی در هزینه‌ها صورت می‌گرفت.
راز بیت کوین در بلاک چین نهفته است، سیستمی امن که باعث شده تراکنش‌های بیت کوین در شبکه‌ای ثبت و ضبط شود. این سیستم می‌تواند میزان بیت کوینی که به هر شخصی تعلق دارد را نیز ثبت کند. صاحبان کیف‌های پول بیت کوین، می‌توانند با تمهیداتی که در شبکه بلاک چین از لحاظ امنیتی اندیشیده شده است هرگونه دستبردی به حساب خود را تحت کنترل داشته باشند. بلاک چین در حال حاضر نقل و انتقالات پول را پیگیری کرده و آنها را ثبت می‌کند. گرچه از همان بلوک هم می‌توان برای ثبت جزییات تراکنش برای استفاده در گزارش‌های عمومی استفاده کرد. با این کار از هزینه‌های ثبت نام، ثبت مالکیت و بایگانی جزئیات پرونده کاسته می‌شود.
شرکت‌هایی مانند کالرد کوینز colouredcoins.org بیت کوین‌های جدید رنگی ارائه داده‌اند که این بیت کوین‌ها به اندازه ۱۰۰ سهم از سهام این کارخانه، یک اونس طلا یا پنج هزار دلار ارزش دارد. از سکه‌های رنگی مانند بیت کوین می‌توانید در معاملات استفاده کنید. در صورتی که طرفین معامله ارزش سکه‌های رنگی را به رسمیت بشناسند و آن را با چیزی در دنیای واقعی مانند سهام، ماشین، خانه و غیره تعویض کنند سکه رنگی می‌تواند در دنیای واقعی مورد استفاده قرار بگیرد. برای مثال در صورت توافق دو طرف، من می‌توانم سکه بیت کوین سبز خودم را در مقابل ۱۰۰ سهم از سهام کارخانه اپل به شما بپردازم. به این شکل، لایه جدیدی برای قابلیت‌های بیت کوین تعریف شده است که بر طبق آن دارنده بیت کوین می‌تواند با نقل و انتقال بیت کوین صاحب هر چیزی که در دنیای واقعی می‌خواهد بشود.
فراتر از تجارت بیت کوین
این قابلیت ارزهای دیجیتال باعث شده است که بسیاری از این ارزها در دنیای مجازی قابلیت تبدیل شدن به یکدیگر را پیدا کنند. یکی از این سیستم‌ها اتریوم (Ethereum) است که در این پلتفرم، ارزهای مجازی می‌تواند به یکدیگر تبدیل شوند. این پلتفرم همچنین امکان ساخت و هاستینگ اپلیکیشن‌ها را نیز دارد (مانند اپلیکیشن‌های پیام رسان یا نگهداری فایل) کاربران می‌توانند در ازای استفاده از این اپلیکیشن‌ها، به وسیله ارزهای دیجیتال کارمزد بپردازند (مثلاً در ازای فضای ذخیره فایل یک یا دو دلار در سال پرداخت کنند) یا به وسیله تبلیغات برای این پلتفرم مانند ساخت اپلیکیشن‌های جدید درآمد کسب کنند.
امروزه فیس‌بوک به تبلیغات دهندگان اجازه می‌دهد که کاربران مورد نظر خود را به طور اختصاصی انتخاب کنند. کمپانی ای‌بی Ebay نیز فضایی برای تقابل فروشندگان و خریداران در نظر گرفته است. فیس‌بوک و ای‌بی می‌توانند از چنین شبکه خصوصی که تنها توسط خود آنها اداره می‌شود، استفاده کرده و بهره ببرند. چنین کمپانی‌هایی به علت وجود کاربران و اطلاعات آنها که به وسیله این کمپانی‌ها به صورت خصوصی نگهداری می‌شود دارای ارزش هستند.
تصور کنید که شبکه‌ای مشابه با این کمپانی‌ها بر اساس بلاک چین امن ولی غیرمتمرکز به وجود بیاید. در چنین شبکه‌ای یک کاربر فیس بوک می‌تواند با یک کاربر سایت ای‌بی برای خرید و فروش کالای مورد نظرش به صحبت بپردازد. به این شکل هر دو کاربر در یک شبکه بلاک چین قرار می‌گیرند و از فیس‌بوک و ای‌بی مانند اپلیکیشن‌هایی در این شبکه برای خواسته‌های خود استفاده می‌کنند. در این دنیای جدید فروشندگان کنترل مطلق را به دست ندارند چون این پروتکل غیرمتمرکز که بر اساس تراکنش‌های مستقیم بین دو نفر انجام می‌شود به وسیله بیت کوین و فناوری پشتیبان آن به وجود آمده است.
کمپانی‌های بدون رئیس
هر ارز دیجیتال از جمله بیت کوین، یک کمپانی بدون رئیس است. ارزهای دیجیتال سرویس‌های مالی ارائه می‌دهند و به کارمندان خود که همان استخراج‌گران هستند در ازای کار، بیت کوین که به نوعی سهام کارخانه است را ارائه می‌دهند. از لحاظ تئوریک اداره یک کارخانه بدون رئیس در بلاک چین قابل انجام است زیرا قبلاً بر اساس مدل‌های تجاری آزمایش‌هایی در این زمینه انجام شده بود. بلاک چین به عنوان منبعی برای ثبت و ضبط اطلاعات مالی و سهام اعضا عمل می‌کند و تجارت را بر اساس این اطلاعات به پیش می‌برد.
یک پلتفرم دیگر به نام بیت شیر ایکس BitSharesX در حال برنامه‌ریزی است تا بتواند جایگزین عملیات بانکی شود و در این پلتفرم از ارزهای دیجیتال نیز استفاده می‌شود. از دیگر گزینه‌های چنین شبکه‌هایی می‌توان از خدمات رهگیری و بخت آزمایی آنلاین نام برد که با تعریف قوانین روشن و واضح بدون نظارت و سرپرستی قابل اجرا هستند. ایده اولیه این اقدامات از روی سیستم‌هایی برداشته شده است که به وسیله آنها می‌توان عملیات مالی ناشناس و بدون کنترل به وسیله هر شخص یا مقام قانونی را به انجام رساند.
چالش‌ها
بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال بسیار خوب بر روی یک شبکه قوی و تنومند ساخته شده است. گرچه زبان برنامه نویسی آن تا حدودی در مقابل حمله هکرها آسیب‌پذیر است. به همین علت عملیات مالی که بر اساس پروتکل بیت کوین صورت می‌گیرد ممکن است به اندازه کافی دارای امنیت نباشد و بیت کوین مورد سرقت قرار بگیرد. با این حال پیشرفت فناوری می‌تواند این سیستم را قوی‌تر و برای استفاده از بیت کوین امن‌تر نماید.
یک ارز دیجیتال جهانی دارای مشکلات و چالش‌های مختص به خود نیز هست از آن جمله می‌توان عدم وجود کنترل مرکزی و نظارت قانونی و جغرافیایی را نام برد. علاوه بر آن این مسئله که قانونگذاری در این شبکهٔ بی‌نام و نشان تا چه حد می‌تواند کارایی داشته باشد نیز معضل دیگری است.
کلام آخر
در آخر باید گفت که Bitcoin و فناوری پشتیبان آن، پتانسیل بزرگی در اختیار دارد. اپلیکیشن‌هایی که بر اساس بلاک چین برنامه‌ریزی شده‌اند، ممکن است مشکلات فنی، قانونی، اقتصادی و اجتماعی را که شبکه‌های مشابه دیگری همانند تورنت (Torrent) نپستر (Napster) یا فری‌نت (Freenet) نشان داده‌اند، را داشته باشند. ارزهای دیجیتال جایگزین بیت کوین، باید امتحان خودشان را در طول زمان پس بدهند تا در میان مردم جای خود را باز کنند. با اینکه ممکن است بیت کوین دوام نیاورد فناوری پشتیبانانش می‌تواند دنیا را تغییر دهد و در سال‌های آینده نیز شاهد تغییرات آن باشیم.
