از زمانی که تحقیق درباره فناوری بلاک چین را آغاز کردم، آنچه که واقعاً شگفتی مرا برانگیخت تأثیر عظیمی بود که این فناوری میتواند بر روی زندگی مردم داشته باشد. من نیز همانند بسیاری افراد دیگر فناوری بلاک چین را نسل بعدی اینترنت میدانم و همچنین یک فرصت دوباره برای تحقق بخشیدن به آن چیزی که به کمک اینترنت به دنبال دستیابی به آن هستیم.
صرافی ارز دیجیتال سرمایکس: آرمانگرایان در بدو امر اینترنت را شبکهای تصور میکردند که قادر بود مظلومترین مردم دنیا را نجات دهد و دسترسی همگان به اطلاعات و فرصتها را میسر سازد، امری که میباید به باز توزیع ثروت و تحقق یک جامعه برابر میانجامید.
با اینکه مشخص شده برخی از این نظریهها چیزی جز خیالپردازی نبودهاند، اما من معتقدم فناوری بلاک چین اگر به درستی بکار گرفته شود این قابلیت را داراست که اهداف فوق را تحقق بخشد و ما را در جهت ایجاد یک دنیای برابر و آباد یاری دهد.
شرکت حسابداری پیدبلیوسی (PwC) در تازهترین گزارش خود با عنوان «ایجاد بلاک چین برای یک سیاره بهتر» تا آنجا پیش رفته که بلاک چین را فناوری نوظهور انقلاب صنعتی چهارم و تغییر دهنده وضعیت بر روی زمین نامیده است.
من میدانم که این فناوری در دوران طفولیت بسر میبرد و شکی نیست که چالشهای بزرگی در این راستا باید برطرف شوند، اما ما در آستانه یک انقلاب بزرگ هستیم. بیایید برویم سر کار و به تحقق این انقلاب کمک کنیم!
و اما ۱۰امیدواری بزرگ فناوری بلاک چین:
۱۰- نجات روزنامهنگاری مستقل (به عنوان یکی از ارکان دموکراسی)
آزادی رسانهها و روزنامهنگاری در سرتاسر دنیا بیش از هر زمان دیگری به خطر افتاده است.
برای آنکه دموکراسیها این دوران بلاتکلیفی را با موفقیت پست سر بگذارند، ما نیازمند شهروندان مطلع و آگاهی هستیم که دست به قضاوتهای اخلاقی مهمی میزنند. چنین قضاوتهایی تنها زمانی امکانپذیر است که ما مطبوعات قوی و مستقلی داشته باشیم و این مطبوعات به بحث و گفتگوها دامن بزنند و اقدامات اجتماعی را موجب شوند.
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: پروژه سیویل
هنگامی که مشغول گوش دادن به پادکست زیگزاگ (ZigZag) درباره تغییر مسیر کاپیتالیسم و روزنامهنگاری بودم با پروژه سیویل (Civil) آشنا شدم. رسالت این پروژه کمک به توانمندسازی روزنامهنگاری پایدار در سرتاسر دنیا از طریق بکارگیری یک مدل غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین و اقتصادهای کریپتو است.
پروژه سیویل تلاش دارد تا روزنامهنگاران و حامیان آنها را توانمند سازد تا به شکل مستقیمتر و شفافتری با یکدیگر در تعامل باشند. پروژه در این راستا یک مدل تأمین مالی جدید و یک اکوسیستم پشتیبان ارائه میدهد که به روزنامهنگاران امکان میدهد تا بیش از هر چیزی بر روی خدمت به خوانندگان متمرکز شوند.
۹- مقابله با عاملان اختلال
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) بنیانگذار پلتفرم اتریوم در مصاحبهای در سال ۲۰۱۵ اظهار داشت:
«در حالی که اکثر فناوریها به دنبال اتوماتیک سازی کارگران جهت انجام وظایف پست و پیشپاافتاده خود هستند، بلاک چین اما تمرکززدایی را اتوماتیک میسازد. بلاک چین به جای آنکه رانندگان تاکسی را بیکار کند عملاً اوبر (Uber) را کنار میگذارد و رانندگان تاکسی را قادر میسازد تا مستقیماً با مشتری معامله کنند.»
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: دیآیوی
دیایوی (DAV) یک پلتفرم نرمافزاری منبع باز است که هر فردی را قادر میسازد تا اقدام به خرید یا فروش خدمات حملونقل در یک بازار غیرمتمرکز کند. این پلتفرم در هر وسیلهای (خودرو، پهپاد، کشتی) قابل بکارگیری است و این وسیلهها را قادر میسازد تا یکدیگر را پیدا کنند، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، و با یکدیگر معامله کنند. (منبع: دیایوی)
۸- محافظت از دادههای شخصی
احتمالاً رسوایی اخیر در رابطه با درز دادههای فیسبوک ــ کمبریج آنالیتیکا (Cambridge Analytica) شما را هراسان ساخته یا به واسطه هک اخیر دادههای اوبر به شدت نگران شدهاید.
هرچه که دسترسی بیشتر شرکتهای ثالث به دادههای خویش را امکانپذیر سازیم خطر سوءاستفاده از دادهها، سرقت دادهها، یا نفوذ به دادهها نیز بیشتر میشود. بنابراین، به جای اینکه دادههای خود را در اختیار شرکتها بگذاریم میتوانیم این دادهها را در یک دفترکل غیرمتمرکز و عاری از هرگونه نقص ذخیره سازیم و فرآیند تبادل اطلاعات خود با دیگران را تحت کنترل داشته باشیم.
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: انیگما
پروژه انیگما (Enigma) یک پروتکل است که از حریم خصوصی دادهها محافظت به عمل میآورد و در عین حال انجام محاسبات بر روی دادهها را امکانپذیر میسازد. این پروتکل به کاربران امکان میدهد تا بر دادههای شخصی کنترل داشته باشند و به ویژه از پولی سازی دادهها یا آنالیز آنها توسط پلتفرمها ممانعت به عمل بیاورند.
۷- ردگیری کمک به خیریهها
طی سالهای اخیر بخش ثالث با یک بحران بزرگ به ویژه در انگلیس مواجه شده است. انتقادات از درز دادهها گرفته تا رسواییهای بدرفتاری جنسی، تبادل اطلاعات، جذب پرخاشگرانه منابع مالی، و موارد دیگر را شامل میشوند. دفتر کمیسیونر اطلاعات انگلیس (ICO) در گزارش سالانه خود ۱۱ مورد جریمه خیریهها را به خاطر پردازش غیرقانونی دادههای شخصی گزارش نموده که مبلغ آنها مجموعاً به ۱۳۸۰۰۰ پوند میرسد. افراد نیکوکار اعتماد خود را از دست دادهاند و نگران آن هستند که کمکهایشان ممکن است حیفومیل شود.
فناوری بلاک چین میتواند درباره نحوه استفاده از کمکهای نیکوکاران شفافیت به وجود بیاورد. خیریهها میتوانند با استفاده از این فناوری بدون نباز به اشخاص ثالث تراکنشها را پذیرش و ثبت کنند. این امر میتواند به کارایی بهتر بیانجامد، هزینهها را کاهش دهد، و بر میزان اعتماد افراد نیکوکار بیفزاید.
همچنین بخوانید: ۲۰ ارز دیجیتال محبوب
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: آلیس
پروژه آلیس (Alice) از فناوری بلاک چین بهره میگیرد تا به افراد نیکوکار نشان دهد کمکهای آنها چه تأثیری از خود به جای میگذارند.
افراد نیکوکار میتوانند کمکهای خود را مسدود سازد و منتظر بمانند تا خیریه مورد انتخاب آنها ثابت کند که اهداف نیکوکارانه خود را محقق نموده است. با بهرهگیری از این ابزار به شما تضمین داده میشود که کمکهای شما اثرگذار خواهند بود و در غیر این صورت پول خود را پس خواهید گرفت.
۶- توانمندسازی سرمایهگذاریهای منتهی به رشد
دسترسی به منابع اعتباری همواره یک چالش عظیم در برابر کسبوکارهای کوچک و کارآفرینان در سرتاسر دنیا بوده است. در کشورهای در حال توسعه، این امر بر سر راه دسترسی به خدمات مالی سنتی مانع ایجاد کرده یا صرفاً وامهای محلی با نرخ بهره سرسامآور را به ارمغان آورده است. امکانپذیر ساختن اینگونه سرمایهگذاریها نقش اساسی در راستای رشد جوامع مربوطه ایفا میکند.
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: اتیک هاب
هدف پروژه اتیک هاب (EthicHub) دسترسی همگان به فرصتهای اعتباری و سرمایهگذاری و دموکراتیک سازی فرآیند تأمین مالی است. تولیدکنندگان کوچکی که به بانک دسترسی ندارند میتوانند از نرخ بهره پایینتر و نقدینگی بیشتر بهرهمند شوند و بدین طریق بهرهوری خود را بالا ببرند، سود خود را افزایش دهند، و کیفیت زندگی بهتری رقم بزنند.
۵- افزایش کارایی انرژی
بخش انرژی به مدد فناوری بلاک چین و پروژههای اینترنت اشیا (IoT) در حال شکوفایی است.
شفافسازی کامل معاملات به تسویه سریع و تقریباً بلادرنگ کمک میکند و در عین حال از تعداد واسطهها میکاهد، فرآیندها را ساده میسازد، و در نهایت کارایی عملیاتی را افزایش میدهد.
برخی پروژهها پا را فراتر گذاشته و از گرمای تولید شده توسط دکلهای حفاری معادن جهت گرم کردن خانهها، استخرهای شنا، یا حتی مزارع پرورش ماهی و گل و گیاه استفاده میکنند.
یک پروژه جالب در این حوزه: پاور لجر
پروژه پاور لجر (Power Ledger) مأموریت دارد همه افراد و جوامع را در سرتاسر دنیا قادر سازد تا به برق ارزان، قابل اتکا، تجدیدپذیر دسترسی داشته باشند.
این پروژه با بهرهگیری از فناوری بلاک چین به خریداران امکان میدهد تا منبع برق مورد استفاده خود و خانوارهایی که به دنبال معامله مازاد الکتریسیته تولیدی خود با همسایگان به قیمت منصفانه هستند را شناسایی کنند.
۴- کمک به آسیبپذیرترین اقشار
بانک جهانی در سال ۲۰۱۷ تخمین زد که بیش از ۱ میلیارد نفر از مردم دنیا قادر نیستند هویت خود را رسماً اثبات کنند. اثبات هویت در راستای دسترسی به خدمات بهداشتی، تحصیل، منابع مالی، و دیگر خدمات اساسی لازم و ضروری است. به همین منوال، ادغام در سیستم مالی از نقش کلیدی در راستای کاستن از فقر برخوردار است، اما دو میلیارد نفر از مردم دنیا همچنان فاقد حساب بانکی هستند. این امر موجب شده تا این افراد از تراکنش امن و ایمن پول، دسترسی به بیمه، یا ایجاد پیشینه اعتباری با هدف دریافت وام در آینده محروم شوند.
بلاک چین میتواند به ارائه هویت دیجیتال کمک کند، تاراج مبالغ ارسالی را متوقف سازد، از قاچاق انسان ممانعت به عمل بیاورد، و در کشورهایی که در آنجا سطح تورم به شکل افسارگسیخته است راهی جهت ذخیرهسازی ارزش ارائه دهد. پروژههای ارائه شده در این حوزه در حال شکوفایی هستند.
نمونهای از یک پروژه در این حوزه: بیلدینگ بلاکز
پروژه بیلدینگ بلاکز (Building Blocks) توسط برنامه غذای سازمان ملل راهاندازی شده و از تلفیقی از اسکن چشم و فناوری بلاک چین بهره میگیرد تا انتقال مبالغ مبتنی بر پول نقد را در اردوگاههای پناهندگان سریعتر، ارزانتر، و ایمنتر سازد.
هومن حداد مبتکر این پروژه در مصاحبه با نشریه آمآیتی فناوری ریرویو (MIT Technology Review) ایده خود را اینگونه تشریح نموده است: «یک پناهجوی سوری با استفاده از این سیستم میتواند هویت قانونی خود را بازیابد، زیرا هویتش به واسطه از بین رفتن اسناد و مدارک وی در جریان فرار از خانه و کاشانه از دست رفته است. در چنین حالتی، پناهجو میتواند به آسانی صلاحیتهای تحصیلی خود را ثابت کند، رابطه خود با فرزندانش را به نمایش بگذارد، و برای راه انداختن یک کسبوکار وام دریافت کند.»
۳- ایجاد عدالت بیشتر (و نجات جنگلهای آمازون)
کشورهای توسعه یافته در طول قرنها به گونهای ناعادلانه از منابع و دانش کشورهای در حال توسعه بهرهبرداری نمودهاند.
نتیجه این امر میتواند برای گونههای حیوانی و گیاهی ویرانگر باشد و اقتصاد محرمان را از تأثیرات منفی خود متأثر سازد.
یک پروژه جالب در این حوزه: بانک قوانین زمین
پروژه بانک قوانین زمین (Earth Bank of Codes) به دنبال آن است تا داراییهای بیولوژیکی و بیومتریکی را نزد دانشمندان و مبتکران در سرتاسر دنیا نمایان و دسترسپذیر سازد و در عین حال با سرقت زیستی مقابله کند و تقسیم منصفانه و برابر منافع تجاری را همسو با پروتکل ناگویای کنوانسیون تنوع زیستی تضمین کند. (منبع: بانک قوانین زمین)
این پروژه با همکاری پروژه بیوژنوم زمین (Earth BioGenome Project) و مجمع جهانی اقتصاد به اجرا در آمد.
۲- کمک به نجات دموکراسی
جمی بارلت (Jamie Bartlett) در کتاب فوقالعاده خود با عنوان «مردم در برابر فناوری» مینویسد:
«ما به این عادت کردهایم که دولتها وعدههای خود را در زمان انتخابات هزینه کنند و این وعدهها سپس دود هوا میشوند. حسابداری و قراردادهای مبتنی بر بلاک چین میتوانند وعدهها را با پیامدهای واقعی پیوند بزنند ــ و چگونگی رصد نحوه هزینهکرد مالیاتها توسط عموم را دگرگون سازند.»
یک پروژه جالب در این حوزه: رصد آرا
پروژه رصد آرا (VoteWatcher) که توسط نیک اسپانوس (Nick Spanos) بنیان گذاشته شد به دنبال شفافسازی کامل سیستم انتخاباتی امروزی و تقویت همه صداها و دیدگاههاست و در این راستا پیشرفتهترین، قابل اتکاترین، و امنترین مکانیسم انتخاباتی در دنیا را عرضه نموده است.
۱- مقابله با تغییرات آبوهوایی
تغییرات آبوهوایی شاید بزرگترین چالش زیستمحیطی پیش روی ما باشد.
بکارگیری فناوری بلاک چین در این بخشها از کاهش ردپای کربنی، تشویق بازیابی با استفاده از توکن، محافظت از حیات وحش، و حفظ محیط زیست گرفته تا بسیاری موارد دیگر را شامل میشود.
یک پروژه جالب در این حوزه: ائتلاف زنجیره آبوهوایی
در اوایل سال جاری سازمان ملل اعلام کرد که به راهاندازی یک گروه جدید موسوم به ائتلاف زنجیره آبوهوایی (Climate Chain Coalition) کمک میکند. هدف از این ابتکار جهانی حمایت از همکاریها میان اعضا جهت پیشبرد بلاک چین و کمک به بهرهگیری از منابع مالی در حوزه آبوهوایی است.
همچنین بخوانید: خرید و فروش ارز دیجیتال، قیمت بیت کوین، قیمت اتریوم، قیمت تتر، قیمت پولکادات، خرید پرفکت مانی
کلام آخر
این فناوری پیشاپیش مسیر بسیاری از صنایع را دستخوش تغییر کرده است. این امر در بسیاری از بخشها نظیر حوزه تأمین مالی، زنجیره تأمین، بیمه، حسابداری، بهداشت، و بسیاری دیگر به خوبی مشهود است.
ما در مقطعی بسر میبریم که این تغییر را احساس میکنیم. اکنون دیگر وظیفه ماست که ابتکار عمل را در دست گرفته و این فناوری جدید را برای همیشه سروشکل بدهیم.
ویژه: کاربر عزیز سرمایکس به منظور راحتی و سهولت در مطالعه این مقاله، فایل صوتی آن را در ادامه می توانید گوش دهید. در صورتی که برای بهتر شدن این خدمت جدید دیدگاهی داشتید خوشحال میشویم ما را در جریان دیدگاهتان بگذارید.