در دهه گذشته، با ظهور ارزهای دیجیتال به عنوان یک امکان تجاری نوآورانه و سیستم مالی جدید، مفهوم مدیریت ریسک در این حوزه وارد مرحله جدیدی از تکامل شد. ارزهای دیجیتال، با ویژگی‌های خاصی که از آن‌ها نام برده میشود، مورد توجه شرکت‌ها، سرمایهگذاران و افراد علاقه‌مند به فناوری و مبادلات مالی قرار گرفته‌اند. به طور کلی، ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی دیجیتال و تجارت الکترونیکی توسعه یافته و بازارهای جدیدی را ایجاد کرده‌اند. با این حال، به عنوان یک دارایی نوپا و فاقد تنظیمات و مقررات قوی در بسیاری از کشورها، ارزهای دیجیتال نیز مستلزم مدیریت ریسک‌های خاص خود هستند.
در این مقاله، ما قصد داریم تا به مفهوم مدیریت ریسک در ارزهای دیجیتال پرداخته و نکات کلیدی را برای متخصصان مالی، سرمایهگذاران و کسب‌وکارها که در این حوزه حضور دارند یا قصد ورود به آن را دارند، مورد بررسی قرار دهیم. همچنین، به بررسی مهم‌ترین ریسک‌های مرتبط با ارزهای دیجیتال، راهکارها و استراتژی‌های ممکن برای کاهش این ریسک‌ها و تجارب گذشته موفق و ناکام در این حوزه نیز خواهیم پرداخت.
مفهوم مدیریت ریسک در ارز دیجیتال
مدیریت ریسک در زمینه تهدیدهای مرتبط با ارزهای دیجیتال به عنوان یک سیستم حیاتی جهت کاهش مخاطرات در فرآیند معاملات با ارزهای دیجیتال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در دنیای پویا و پیچیده معاملات مالی، ادعای اینکه می‌توان به صورت مطلق برنده بود، به هیچ عنوان واقعیت ندارد. به همین دلیل، تریدرها و سرمایهگذاران حرفه‌ای تلاش می‌کنند تا ریسک در ارز دیجیتال معاملاتی که انجام میدهند را به کمینه برسانند.
با توجه به نقل‌قول مارک زاکربرگ، مدیر عامل متا:
"بزرگ‌ترین ریسک، عدم انجام ریسک است. در جهانی که به سرعت تغییر می‌کند، ردی از ریسک نکردن تنها به شکست ختم میشود."
بنابراین، برای دست‌یابی به سودهای معاملاتی قابل توجه در بازار ارزهای دیجیتال، مدیریت مناسب ریسک‌های این بازار امری بسیار حیاتی است که باید به آن اهمیت دهیم.
علت اهمیت بلد بودن روش‌های مدیریت ریسک
ریسک به عنوان جزء حیاتی بازارهای مالی، به عنوان یک همراه اجتناب‌ناپذیر در پیش روی هر سرمایهگذار وجود دارد. در واقع، در دنیای مالی تقریباً هیچ فرصتی بدون ریسک وجود ندارد و این امر معمولاً همراه با میزان ضرر و خطر مشخصی می‌آید. با این حال، ما می‌توانیم با استفاده از استراتژی‌های مناسب و تحقیق دقیق میزان این ریسک‌ها را به حداقل برسانیم.
یکی از رویکردهای مدیریت ریسک در حوزه ارزهای دیجیتال، انتخاب دارایی‌هایی با معاملات مطمئن‌تر میباشد. به عبارت دیگر، انتخاب دارایی‌هایی که معمولاً نوسانات کمتری دارند و پایدارتر عمل می‌کنند میتواند به ما کمک کند تا ریسک معاملاتی را به حداقل برسانیم. اما برای این انتخاب، نیاز به شناخت دقیق از بازار کریپتو داریم.
به عنوان مثال، فرض کنید کل سرمایه خود را در یک ارز دیجیتال خاص، مانند خرید شیبا اینو (SHIB) سرمایهگذاری کرده‌اید. حالا، بعد از یک سال، قیمت این ارز دیجیتال حدود 90٪ کاهش یافته است. انتخاب این رویکرد بدون تحقیق کافی معامله‌گری واعظ نیست. این موضوع به خصوص برای سرمایهگذاران مبتدی مهم است که باید از اشتباهاتی که میتواند منجر به از دست دادن تمام سرمایه شود، پرهیز کنند. به همین دلیل، آموزش مدیریت ریسک در بازار کریپتو بسیار حیاتی است، و مهم‌تر از همه، انجام معاملات بر اساس اطلاعات موثق و تحقیق دقیق ترتیب داده شود.
ریسک‌هایی که برای بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند؛
مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال به علت ویژگی‌های منحصر به فرد این بازار، به شکل متفاوتی نسبت به بازارهای مالی معمول عمل می‌کند. در واقع، با توجه به اینکه بازار کریپتوکارنسی‌ها هنوز در مراحل نسبتاً جوان توسعه قرار دارد، خطرات و ریسک‌های بالقوه‌ای که در این بازار وجود دارد، بسیار متنوع و جذاب هستند. در ادامه به برخی از این ریسک‌ها اشاره میشود؛
· ریسک نقدشوندگی: مشکل در تبدیل ارز دیجیتال به پول معتبر و خروج سریع از پوزیشن.
· ریسک عملیاتی: مشکلات در ترید و دسترسی به ارزهای دیجیتال.
· ریسک سیستماتیک: تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی بر کل بازار.
· ریسک اعتباری: ناکامی تیم‌ها در پایبندی به تعهدات.
· ریسک حقوقی و قانونی: ورود به دام قوانین مختلف کشورها.
· ریسک بازار: نوسانات قیمت‌ها در بازار کریپتو.
· ریسک لوریج: استفاده از اهرم در ارز دیجیتال مالی با ریسک افزایشی.
· ریسک صرافی: مشکلات صرافی‌ها و تعطیلی آنان
· ریسک حضانتی: خطر هک و از دست رفتن دسترسی به ارزهای دیجیتال.
· ریسک امنیتی و فناوری: مشکلات امنیتی و مصرف انرژی بالای ماینرها.
استراتژی‌های مدیریت ریسک در ارز دیجیتال
مدیریت ریسک در حوزه ارزهای دیجیتال به دسته‌ای از اقدامات اشاره دارد که هدف از آن حفظ و افزایش ارزش سرمایه میباشد. معتقدیم که هیچ شیوه‌‌ای به یک‌اندازه برای مدیریت ریسک وجود ندارد. به دلیل تعدادی عوامل متغیر مانند شخصیت سرمایهگذار، سن، حجم سرمایه، سطح تحمل ریسک، و اهداف سرمایهگذاری، راهکارهای مدیریت ریسک نیازمند تعدیل و تنظیم می‌باشند.
در ادامه، بهترین استراتژی‌های ممکن برای مدیریت ریسک در دنیای ارزهای دیجیتال را برای شما معرفی می‌کنیم.
قانون یک درصد
یکی از مهم‌ترین راهکارهای ورود به جهان کریپتوارزها، رعایت قاعده اولیه یعنی "قانون یک درصد" است. در این مورد، مهم است که خودمان تعیین کنیم که چه میزان از سود خود را آماده‌ایم به خطر بیاندازیم، اگر بازار به خلاف انتظارات ما عمل کند؛ بسیاری از تاجران از این اصل بهره می‌برند و معمولاً یک درصد از کل سرمایه را به عنوان محدوده حد ضرر خود در هر معامله در نظر می‌گیرند.
استفا‌ه از تایم‌فریم‌های فرکتالی یا چندگانه
استفاده از تایم فریم‌های متفاوت به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که با دقت بیشتری به روندها و مسائل کلان بازار توجه کنند. معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً با تمرکز بر تایم فریم‌های بزرگ‌تر، به دنبال تحلیل دقیق‌تر در تایم فریم‌های کوچک‌تر می‌روند تا سیگنال‌های نهایی بازار را شناسایی کنند.
بهره‌گیری از روش‌های درآمد غیرفعال
در بازار کریپتو، تکنیک‌های متنوعی برای کسب سود در شرایط مختلف وجود دارد. به جای انتقال دارایی به والت و نگه‌داشتن آن، می‌توانیم از روش‌هایی برای درآمدزایی غیرفعال استفاده کنیم. یکی از این روش‌ها، "کشت سود" (Yield Farming) است که به ما امکان میدهد در صورت کاهش قیمت دارایی، قسمتی از زیان خود را جبران کنیم.
پایبند بودن به حد ضرر و حد سود
قبل از ورود به معامله، پایبندی به حد ضرر و حد سود امری بسیار مهم است که برای هر سرمایهگذار در بازار معاملاتی باید مدنظر قرار گیرد. این امر، همواره نشان‌دهنده پیش‌بینی دقیق و تدبیر در مدیریت سرمایه و ریسک میباشد.
در این راستا، تعیین میزان حد ضرر و سود قبل از شروع معامله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این اقدام به سرمایهگذار امکان میدهد تا با دقت و شفافیت بیشتری به معامله بپردازد و به نوعی "برنامه‌ریزی حرفه‌ای" را دنبال کند.
همچنین، جلوگیری از طمع کردن نیز می‌توان به عنوان یکی از مهم‌ترین اصول در مدیریت ریسک و سرمایه اشاره کرد. طمع ممکن است باعث پایبندی به میزان سود و ضرر معینی نشود؛ حتی باعث اتخاد تصمیمات نادرست در معاملات نیز خواهد شد. در نتیجه، سرمایهگذار باید بتواند این خصلت رفتاری را کنترل و مدیریت کند تا دچار ضررهای سنگین نگردد.
خرید و فروش به صورت پلکانی
در اوقاتی در بازار ممکن است موقعیت‌هایی پیش‌آید که بازار به اندازه کافی رشد کرده باشد، اما معامله‌گر میان دو گزینه متوقف میشود. او ممکن است تردید داشته باشد که آیا باید سود حاصل از معامله را بگیرد و از بازار خارج شود، یا ادامه دهد و از سودهای بیشتر امیدوار باشد.
در این نوع شرایط، بهتر است از استراتژی "خرید و فروش پلکانی" استفاده کنیم. به عبارت دیگر، به جای خروج کامل از معامله، بخشی از سرمایه خود را برداشت کرده و با بخش باقی‌مانده، به معامله ادامه دهیم. این رویکرد به معامله‌گر این امکان را میدهد که به طور هوشمندانه به تعادل بین جلب سود فوری و امید به کسب سودهای بیشتر در آینده برسد.
کنترل هیجانات
روحیه معامله‌گران تأثیر زیادی بر عملکرد آنان دارد، به ویژه در مواجهه با شکست و موفقیت. در دنیای سرمایهگذاری، انسان‌ها با نقاط بحرانی مواجه می‌شوند که باید توانایی کنترل احساسات خود را داشته باشند. برای بسیاری از افراد، حتی در برابر نوسانات کوچک بازار، انتخاب‌های عجولانه اتفاق می‌افتد و این ممکن است به تجربه موفقی در دنیای سرمایهگذاری منجر نگردد.
سرمایهگذاران نیاز به صبر بسیار دارند. به طور کلی، اجرای همه روش‌های مدیریت ریسک در زمینه ارزهای دیجیتال به معنای پرهیز از واکنش‌های هیجانی و اندازه‌گیری دقیق تصمیمات است. این نه تنها به کنترل خوب تردیدها و اندازه‌گیری موفقیت‌ها کمک می‌کند، بلکه همچنین به حفظ سلامتی مالی در معاملات بسیار کمک می‌کند.
ایجاد سبدهای سرمایهگذاری
سرمایهگذاران هوشمند، به درستی درک می‌کنند که بهتر است تمام سرمایه خود را در یک ارز دیجیتال نگذارند. به جای اینکه به یک ارز تنها وابسته شوند، از تنوع در پرتفوی سرمایهگذاری استفاده می‌کنند. این کار باعث افزایش ضریب اطمینان در سرمایهگذاری شان میشود. همچنین، با کاهش ریسک سرمایهگذاری، ایجاد محافظت برای دارایی‌هایشان و ایجاد فرصت‌های سودآورتر برای سرمایهگذاری میشود.
پذیرش ریسک
قبول کردن ریسک یک تصمیم بسیار حیاتی است که معمولاً هزینه‌های اضافی را در پی دارد. به عنوان یک مثال از دنیای پزشکی بگیرید، فردی که هزینه بیمه تکمیلی را پرداخت می‌کند و به تحلیل پیش‌بینی‌های در آینده می‌پردازد، در مواجهه با وقوع ریسک‌ها از موقعیت بهتری برخوردار خواهد بود.
در دنیای کریپتو نیز همین اصول اعمال می‌شوند. معامله‌گران میتوانند با هزینه‌دهی برای امنیت داراییهای دیجیتال خود، از طریق خریداری کیف پولهای ارز دیجیتال سختافزاری و تجهیزات امنیتی، مدیریت ریسک بهتری در برابر وقوع مسائل مختلف مانند حملات هکرها را ایجاد کنند.
جمع بندی
در متن بالا به موضوع مهم و حیاتی مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال پرداخته شد. در این مقاله، تأکید بر اهمیت تنوع در پرتفوی سرمایهگذاری، پذیرش ریسک با هوشمندی، و استفاده از ابزارهای امنیتی مطرح شده است. سرمایهگذاران هوشمند، با توجه به پیچیدگی و نوسانات بازار کریپتو، باید تصمیمات آگاهانه‌ای را اتخاذ کنند. از این رو، ترکیب مناسبی از ریسک و امنیت در معاملات دیجیتال میتواند به حفظ سرمایه و افزایش سود منجر شود. به این ترتیب، مدیریت ریسک در ارز دیجیتال به عنوان یک عنصر بسیار حیاتی در موفقیت سرمایهگذاران نقش بزرگی ایفا می‌کند. در پایان پیشنهاد می کنیم ویدئوی زیر را هم که درباره آینده و گذشته ارزهای دیجیتال در ایران است و توسط مدیرعامل مجموعه سرمایکس در برنامه بیسیم بیان شده را مشاهده کنید.
